Πρόπολη..και ξερό ψωμί!!!

 της Βασιλιάννας Παντελέωντα*

 

Οι μέλισσες συλλέγουν αδιάκοπα ρητίνες και βάλσαμα από συγκεκριμένα φυτά, τις αναμιγνύουν με κερί και γύρη, τις εμπλουτίζουν με ένζυμα και ιχνοστοιχεία για να παρασκευάσουν την πρόπολη, προκειμένου να προστατέψουν την πόλη τους, την κυψέλη, από μολύνσεις και ανεπιθύμητους εισβολείς. Εκείνο όμως που επιτυγχάνεται με τη χρήση της πρόπολης είναι η απόλυτη αποστείρωση. Η Πρόπολη περιέχει κατά μέσο όρο 55% ρητίνες και βάλσαμα, 30% κερί, 10% αιθέρια έλαια και 5% γύρη, φλαβονοειδή, φαινολικές και αρωματικές ουσίες και ιχνοστοιχεία.

 

Η λέξη πρόπολις ετυμολογικά σημαίνει προ της πόλεως. Οι μέλισσες τη χρησιμοποιούν σαν δομικό και απολυμαντικό υλικό για να προστατέψουν και να αποστειρώσουν την κυψέλη. Περιέχει ένζυμα, οργανικά οξέα, πρωτεΐνες, αμινοξέα, βιταμίνες, μέταλλα και πάνω από 30 βιοφλαβονοειδή. Η πρόπολη είναι γνωστή από την αρχαιότητα όπου αναφερόταν και ως «μαύρο κερί». Οι Έλληνες, οι Ρωμαίοι, οι Αιγύπτιοι και οι Άραβες τη χρησιμοποιούσαν για τις θεραπευτικές της ιδιότητες. Ο Ιπποκράτης συνιστούσε την επάλειψη με πρόπολη για την επούλωση των πληγών. Στη Ρώμη, όπου μια ολόκληρη κουλτούρα ήταν αφιερωμένη στη μέλισσα και στα προϊόντα της, η πρόπολη πωλούνταν πιο ακριβά από το μέλι. Κάθε Ρωμαίος λεγεωνάριος την είχε μαζί του κατά τη διάρκεια στρατιωτικών εκστρατειών. Για τους Αιγύπτιους, η μέλισσα είχε μεγάλη θρησκευτική σημασία και συμβόλιζε τη γενναιότητα, ενώ στο Μινωϊκό πολιτισμό τη γονιμότητα, με το γνωστό κόσμημα της μέλισσας των Μαλίων.

 

Η πρόπολη χρησιμοποιούνταν στην θεραπευτική από τους ιερείς, για μεγάλη ποικιλία ασθενειών καθώς επίσης στην ταρίχευση πτωμάτων. Ο διάσημος ιατροφιλόσοφος Αβικένας, στον 11ο αιώνα είχε παρατηρήσει ότι η πρόπολη δρα αποτελεσματικά στους τραυματισμούς από βέλη τόξων κατά τη διάρκεια πολεμικών επιχειρήσεων. Στο τέλος του 19ου αιώνα, στη Ρωσία και στη Γερμανία, η αγορά ήταν γεμάτη από πρόπολη. Ήταν γνωστή για τη χρήση της ως θεραπεία των μολύνσεων και για την επούλωση των πληγών, όπως επίσης και ως αντιφλεγμονώδες υπό μορφή αλοιφής και εμπλάστρου.

 

Οι σύγχρονες χρήσεις της πρόπολης στην ιατρική έχουν μεταφερθεί από γενιά σε γενιά. Τις τελευταίες δεκαετίες στην Ανατολική Ευρώπη, Ασία και κυρίως στην Ιαπωνία, η σύγχρονη ιατρική κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η πρόπολη πρέπει να πάρει τη θέση που της αξίζει, όπως αποδείχτηκε μετά από πολυετή έρευνα σε αναγνωρισμένα και φημισμένα επιστημονικά και πανεπιστημιακά εργαστήρια.

 

 

Ιδιότητες της πρόπολης

 

Η πρόπολη και ορισμένα από τα συστατικά της έχουν πολλές βιολογικές και φαρμακολογικές ιδιότητες. Οι βακτηριοστατικές ιδιότητές είναι ισοδύναμες με τα αντιβιοτικά. Πράγματι, το επικάλυμμα της πρόπολης, που είναι πολύ λεπτό και καλύπτει το εσωτερικό του μελισσιού, έχει αποδειχτεί αρκετό για να εμποδίσει τη διάβρωση του ξύλου, για την οποία υπεύθυνος είναι ο Bacillus larvae, που γρήγορα εξελίσσεται. Τα πολλά φλαβονοειδή (που περιλαμβάνονται στην πρόπολη) και η συγκέντρωσή της σε αρωματικά μόρια είναι η αρχή της αντιβακτηριδιακής της δράσης.

Η πρόπολη δρα αποτελεσματικά κατά της σήψης, γεγονός που εξηγεί την ταρίχευση των μικρών εισβολέων, μετά από κάλυψή τους με αυτή. Η πρόπολη έχει τοπικά αναισθητικά χαρακτηριστικά χάρη στα αιθέρια έλαια, τα οποία σύμφωνα με ορισμένες μελέτες είναι 3 φορές ισχυρότερα από τα αναισθητικά. Επουλώνει τις πληγές και βοηθάει στην ανάπλαση των ιστών (σχετικά με εγκαύματα δευτέρου βαθμού, εκζέματα κτλ). Η πρόπολη είναι πολύ αποτελεσματική στην υγιεινή της στοματικής κοιλότητας, όπου καταπολεμά τις διάφορες λοιμώξεις και την κακοσμία. Βοηθάει στη θεραπεία κρυολογημάτων, πονόλαιμων, χρόνιων φαρυγγίτιδων, αφθών, γαστρεντερίτιδας, κολίτιδας. Όλοι οι τύποι πρόπολης έχουν την ιδιότητα να ενεργοποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα.

 

 

Η αντιβακτηριακή δράση της πρόπολης

 

Η πρόπολη καταπολεμά μεγάλο φάσμα βακτηρίων. Η παράλληλη χορήγηση της πρόπολης με τα αντιβιοτικά μειώνουν τις βλάβες, που προκαλούν τα τελευταία στον οργανισμό. Η πρόπολη δρα στο σταφυλόκοκκο, στο στρεπτόκοκκο, που είναι υπεύθυνοι για μολύνσεις της στοματικής κοιλότητας. Το σιναμικό οξύ, ορισμένα αρωματικά συστατικά και πολλά φλαβονοειδή είναι ουσίες, που συντελούν την αντιβακτηριακή δράση της πρόπολης. Οι μηχανισμοί που προκαλούν το θάνατο των βακτηριδίων δεν έχουν πλήρως κατανοηθεί, αλλά πολλοί Ιάπωνες ερευνητές απέδειξαν ότι η πρόπολη μπορεί και αναστέλλει τη μικροβιακή ανάπτυξη, προκαλώντας τη ρήξη της κυτταρικής μεμβράνης του βακτηριδίου εμποδίζοντας με αυτό τον τρόπο τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων.

 

 

Αντιική δράση της πρόπολης

 

Η δράση της πρόπολης κατά των ιών, είναι επίσης πολύ σημαντική και τα φλαβονοειδή που περιέχει, είναι κατά πάσα πιθανότητα υπεύθυνα για αυτή. Η δράση τους κατά των ιών του τύπου έρπη, και των αδενο-ιών έχει πλήρως επεξηγηθεί. Άλλα συστατικά, όπως οι εστέρες και το καφεϊκό οξύ εμπλέκονται στην δράση της πρόπολης. Τέλος, η πρόπολη λόγω της αντιικής της δράσης δρα προληπτικά στη γρίπη, ηπατίτιδα Β και έρπη ζωστήρα.

 

 

Αντιμυκητισιακή δράση της πρόπολης

 

Η πρόπολη αποδεικνύεται αποτελεσματική κατά των παθογόνων μυκήτων που ταλαιπωρούν την επιδερμίδα. Στη δερματολογία και στην κοσμητολογία εξασφαλίζει τη λάμψη και τη στιλπνότητα του δέρματος, μειώνοντας τα Candida και Microsporum. Φαίνεται ότι η πρόπολη ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα και παράγει μεγαλύτερο αριθμό μακροφάγων, απαραιτήτων για την εξολόθρευση των μυκητών και των βακτηρίων.

 

 

Επουλωτική δράση της πρόπολης

 

Η πρόπολη επιταχύνει την επούλωση των κατεστραμμένων ιστών, κυρίως χάρη στα αιθέρια έλαια. Η αντιοξειδωτική δράση της πρόπολης έχει μεγάλη επίδραση στην αναγέννηση κατεστραμένων κυττάρων, η οποία οφείλεται στα φλαβονοειδή, που περιέχει και τα οποία δεσμεύουν τις ελεύθερες ρίζες οξυγόνου.

 

 

Αντιπαρασιτική δράση της πρόπολης

Η πρόπολη είναι αποτελεσματική στην αναστολή των παρασίτων, όπως Τριχομονάδα, Τρυπανόσωμα κτλ. Η αντιπαρασιτική της δράση οφείλεται στην αναστολή της σύνθεσης της πρωτεΐνης τους.

 

 

Αντιφλεγμονώδης δράση της πρόπολης

 

Μια πιθανή εξήγηση της αντιφλεγμονώδους δράσης της πρόπολης είναι η αναστολή της σύνθεσης της προσταγλανδίνης, που είναι υπεύθυνη για την εκδήλωση της φλεγμονής. Η επιστημονική έρευνα έχει αποσαφηνίσει πλήρως τις αξιόλογες αντιβιοτικές, αντιφλεγμονώδεις, αντιβακτηριακές, αντιμυκητιασικές, αντιοξειδωτικές και αναλγητικές ιδιότητές της, χάρη στις οποίες έχει βρει πλήθος εφαρμογών στη σύγχρονη θεραπευτική και κοσμητολογία. Όπως εύκολα μπορεί να αντιληφθεί κάποιος η μέλισσα και τα παράγωγά της και ιδιαίτερα η πρόπολη είναι υψίστης σημασίας για φαρμακευτική, θεραπευτική, διατροφική και κοσμητολογική χρήση. Πάνω από όλα όμως όπως πεσσιμιστικά αλλά και προφητικά διατύπωσε ο Αϊνστάιν όταν αυτό το θαύμα της φύσης, η μέλισσα, πάψει να ζει στον πλανήτη μας τότε θα απομένουν μόνο τέσσερα χρόνια ζωής για τον πλανήτη και κατ” επέκταση για τον ίδιο τον άνθρωπο.

 

 

πηγή: http://ecology-salonika.org/

 

*Η Βασιλιάννα Παντελέων είναι Διατροφολόγος-Διαιτολόγος. Το άρθρο αυτό πρωτοδημοσιεύτηκε στις 25/4/2012