Πέμπτη 23 Απριλίου 2015

Μέλισσες υπό απειλή


MELISSA
 
Οι οικόσιτες μέλισσες αποτελούν οικεία εικόνα και οι απειλές που αντιμετωπίζουν οι μελιτοφόρες μέλισσες απασχολούν συχνά την επικαιρότητα. Ωστόσο, και οι αγριομέλισσες αντιμετωπίζουν όλο και περισσότερους κινδύνους. Μια νέα μελέτη για την κατάσταση και των 1965 ειδών μέλισσας της Ευρώπης υποδεικνύει ότι η συρρίκνωση των πληθυσμών τους μπορεί να είναι πιο διαδεδομένη απ’ όσο φανταζόμαστε.
 
Μέχρι σήμερα, η μείωση των οικόσιτων μελιτοφόρων μελισσών αποτελεί κυρίαρχο θέμα στις δημόσιες συζητήσεις, αλλά, σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό κόκκινο κατάλογο για τις μέλισσες, το 9 % όλων των ειδών μέλισσας απειλείται με εξαφάνιση στην Ευρώπη. Πρόκειται για την πρώτη τέτοια αξιολόγηση της κατάστασης των μελισσών.

Υπάρχουν περίπου 2000 είδη αγριομέλισσας. Συχνά απειλούνται με απώλεια και κατακερματισμό των οικοτόπων τους, που οφείλονται στην εντατικότερη γεωργική δραστηριότητα, την εκτεταμένη χρήση φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων, την αστική ανάπτυξη και την κλιματική αλλαγή. Οι μέλισσες εξαρτώνται από τους οικοτόπους τους για τη διατροφή τους και, στην περίπτωση μαρασμού ενός οικοσυστήματος, εξασθενίζει παράλληλα και η υγεία των μελισσών, ενώ οι μέλισσες καθίστανται πιο ευπαθείς σε άλλες απειλές, όπως τα φυτοφάρμακα.

Ο κόκκινος κατάλογος, που καταρτίζεται από τη Διεθνή Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN) και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, παρέχει επισκόπηση της κατάστασης διατήρησης περίπου 6.000 ευρωπαϊκών ειδών, συμπεριλαμβανομένων θηλαστικών, ερπετών, αμφίβιων και εντόμων. Ο προσδιορισμός των ευρωπαϊκών ειδών που απειλούνται με εξαφάνιση συμβάλλει στον καθορισμό και την εφαρμογή των κατάλληλων δράσεων διατήρησης.
 
 
Οι οικότοποι διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο
 
Εκτός από το 9 % των ειδών που ήδη απειλούνται με εξαφάνιση, ένα επιπλέον ποσοστό 5% των ειδών μέλισσας της Ευρώπης θεωρούνται «σχεδόν απειλούμενα». Τουλάχιστον 150 είδη μέλισσας παρουσιάζουν μείωση του πληθυσμού τους, ενώ η κατάσταση 244 ειδών είναι σχεδόν σταθερή.
 
Είναι ανησυχητικό το γεγονός ότι για τα μισά περίπου ευρωπαϊκά είδη δεν υπάρχουν επαρκή επιστημονικά δεδομένα για να αξιολογηθεί ο κίνδυνος εξαφάνισής τους, ενώ οι πληθυσμιακές τάσεις για το 80 % περίπου των ειδών παραμένουν άγνωστες. Η έκθεση επισημαίνει την επείγουσα ανάγκη διεξαγωγής περισσότερων ερευνών για την κατάσταση και την πιθανή συρρίκνωση των πληθυσμών των μελισσών.

Ο νέος αυτός κόκκινος κατάλογος, που περιλαμβάνει συστάσεις για τη διατήρηση των ειδών και των οικοτόπων τους, θα τροφοδοτήσει με στοιχεία την ενδιάμεση αξιολόγηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για τη βιοποικιλότητα. Η στρατηγική περιλαμβάνει στόχους για την εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ για την προστασία της φύσης, την αποκατάσταση των υποβαθμισμένων οικοσυστημάτων και την περισσότερο βιώσιμη γεωργία. Προσδοκάται ότι η επίτευξη όλων αυτών των στόχων θα βελτιώσει την κατάσταση των μελισσών.

Η σωστή διαφύλαξη των οικοτόπων και τα υγιή οικοσυστήματα είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία των μελισσών. Οι κατάφυτες με αγριολούλουδα χορτολιβαδικές εκτάσεις είναι ιδιαίτερα σημαντικές και, καθώς είναι εξίσου σημαντικές για τη βιοποικιλότητα γενικότερα, πόσο μάλλον για τις δραστηριότητες αναψυχής και ψυχαγωγίας, η διατήρησή τους αποφέρει πολλά πλεονεκτήματα. Οι αγριομέλισσες συχνά ειδικεύονται στην επικονίαση συγκεκριμένων φυτών, γεγονός που τις καθιστά πιο αποτελεσματικές από τις μελιτοφόρες μέλισσες. Συνεπώς, η συρρίκνωση του πληθυσμού τους μπορεί να επηρεάσει αρνητικά ορισμένες καλλιέργειες, όπως εκείνες των οπωροφόρων.

Η αξία της επικονίασης από τα έντομα ανέρχεται περίπου στα 15 δισεκατ. ευρώ ετησίως στην ΕΕ και το μεγαλύτερο μέρος της πραγματοποιείται από τις μέλισσες. Σε ορισμένα μέρη του κόσμου, όπου παρατηρήθηκε δραματική μείωση των πληθυσμών τους, η επικονίαση με τεχνητό τρόπο επιβαρύνει σε μεγάλο βαθμό τη γεωργία.
 
Η ποιότητα ζωής είναι συνυφασμένη με το φυσικό περιβάλλον και η ταπεινή μέλισσα αποτελεί ένα από τα ισχυρότερα παραδείγματα.
 
 
Περισσότερες πληροφορίες
ec.europa.eu
 
 
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου