Τετάρτη 13 Δεκεμβρίου 2017

Του Δεκεμβρίου…. κάμποσα χρόνια πριν…

 
loukanika
 
της Μαρούλας Βέργου – Γκαμπέση
 
Όταν είμασταν παιδιά και πλησιάζανε οι γιορτές, θάταν ψέμα να πούμε πως ήτανε αδιάφορο το διάστημα αυτό, που είχε και για μας κάτι το ιδιαίτερο, το ξεχωριστό… καθώς περιμέναμε ανυπόμονα το στολισμό του χριστουγεννιάτικου δένδρου, με τα λαμπάκια του και τα εύθραυστα στολίδια που υπήρχαν τότε στην τοπική αγορά, τα δωράκια, μια πλεχτή μπλουζίτσα, ένα παιχνιδάκι απο τον άγιο Βασίλη…
 
1961…
 
Με χειμωνιάτικο καιρό και η κορυφή του Βιτσίου να μας θυμίζει καθημερινά πως όπου νάναι θα φτάσει το χιόνι και στις στέγες και τους δρόμους της πόλης… Κάθε μέρα που περνά μήνα Δεκέμβρη μας φέρνει πιο κοντά στη γέννηση του Χριστού, στη χάρτινη φάτνη που ζωγραφίζαμε με τις ξύλινες μπογιές, τα σκαλιστά που κολλούσαμε με γόμα στα τζάμια του καθημερινού.

Αυτές τις γεμάτες αναμονή μέρες, όπου όλα έχουνε μιαν άλλη γλύκα και μια ζεστασιά -παρά το τσουχτερό κρύο- περιμέναμε με ευχαρίστηση και ανυπομονησία την θεία Ντότα του Κρανιά να μας δείξει πως θα φτιάξουμε τα σπιτικά λουκάνικα. Σίγουρα σε κάθε σόϊ υπήρχε η τρανή θεία που γνώριζε περισσότερα για τα μυστικά της παραδοσιακής μαγειρικής. ΄Εφερνε και την ποδιά της πάντα, τις παντόφλες της, να κινείται άνετα στο χώρο και να καθοδηγεί όλα τα πρόσωπα της οικογένειας. Το καθημερινό δωμάτιο είχε επιλεχθεί ειδικά για μια μέρα ως ο πλέον κατάλληλος χώρος, όπου θα γεμίζαμε τα λουκάνικα. Οι ευκολίες στα παλιά σπιτικά ήταν λιγοστές, όμως μέσ΄ στο ζεστό χειμωνιάτικο δωμάτιο με τη ξυλόσομπα να καίει, το γκιούμι να ζεσταίνει νερό, το τρανό τραπέζι με τα στομωμένα μαχαίρια και τα σινιά που επιστρατεύθηκαν κι είχαν ένα ρόλο το κάθε τι για την επιχείρηση «λουκάνικα», όλα σχεδόν ήταν έτοιμα. Ο μπαμπάς ήδη απο μια δυο ώρες πριν είχε φέρει το χοιρινό μπούτι απο τη Σδράλτσι- Αμπελόκηποι. Εκεί ζούσαν οι νιόπαντροι κουμπάροι μας που διάθεταν ένα μέρος των σφαγίων τους στους κοντινούς συγγενείς. Απο τη στιγμή που τα αγόραζαν τα τάϊζαν -απο το Πάσχα σχεδόν κι όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού, του φθινοπώρου έως τα μέσα του Δεκεμβρίου- με φρούτα, καρπουζοπεπονόφλουδες, μήλα και μπόλικο καλαμπόκι, έτσι που το κρέας τους είχε μια ελαφριά και αρωματισμένη μυρωδιά εξαιτίας τους που φαίνονταν στο μαγείρεμα.

Η συγκοινωνία με τα γειτονικά χωριά, γίνονταν με τα λεωφορεία του ΚΤΕΛ. ΄Ετσι ο πατέρας μας μαζί με τον θείο Αργύρη που είχε λεωφορείο ήταν αυτοί που θα έφερναν ως τα σπίτια τους το χοιρινό κρέας που είχαν παραγγείλει σε οκάδες. Ο Χρυσούλης κι η Ανθούλα — καλοί άνθρωποι- θεός σχωρέστους, έδιναν κάτι απο το βιός τους στους κουμπάρους της πόλης, που το πληρώνανε με ευχαρίστηση.

Η ώρα για την παρασκευή των λουκάνικων είχε φτάσει. Το κρέας βρίσκονταν πάνω στο στενόμακρο τραπέζι.

– Τάκη, έλεγε θαρρετά η θεία Ντότα, ξύσε λίγο ακόμα τα κόκκαλα κι άσε μόνε λίγο. Θα τα χραστούμε για τους σαρμάδες.΄Αμα τα βάλουμε στον πάτο θα τους νοστιμέψουν περισσότερο. Βγήκε και η μηχανή του κιμά απ΄ το ντουλάπι της κουζίνας, βιδώθηκε στο τραπέζι. Σε λίγο άρχισε το άλεσμα. ΄Ηδη υπήρχαν τα πρώτα κομμάτια κρέατος με λίπος που τεμαχίστηκαν ένα ένα, αλέθονταν και γίνονταν κιμάς. Αυτό πήρε αρκετή ώρα. Λιανίστηκε και το τελευταίο κομματάκι. ΄Υστερα προστέθηκε στη μηχανή ένα μεταλικό ρύγχος -εξάρτημα- κατάλληλο για τα έντερα. για να γίνουν τα λουκάνικα.

Οι γυναίκες, θεία και μαμά έπιασαν να ζυμώνουν το κρέας μέσα σε μια ξύλινη σκάφη. Παραδίπλα υπήρχε μια παλιά ζυγαριά με τα ζύγια της και τα δράμια της. Στο τραπέζι υπήρχαν όλα τα απαραίτητα , το χοντρό αλάτι, το μπαχάρι, το αλεσμένο πιπέρι, τα καθαρισμένα και ψιλοκομμένα κρεμμύδια, το επιπλέον λίπος, το κρασί και η έντονη μυρωδιά της τσιουμπρίτσας. Απο νωρίτερα ήταν έτοιμες και κομμένες οι λευκές κλωστές από τα μισοτελειωμένα κουβαράκια DMC, που φυλάγονταν για τέτοιες ώρες καθώς και οι σπάγγοι. ΄Οπου υπήρχε ελεύθερος χώρος χρησιμοποιούνταν αναλόγως. Κοντά στη σόμπα υπήρχε άλλη μια λεκάνη όπου βρίσκονταν μέσα σε ξυδόνερο τα έντερα αναποδογυρισμένα, ξεπλυμένα, έτοιμα να εφαρμοσθούν στο μεταλικό συμπλήρωμα, που προσαρμόζονταν στη μηχανή του κιμά. Εμείς σαν έρχονταν η ώρα τα φουσκώναμε με όλη μας τη δύναμη. ΄Ολα λοιπόν αλεσμένα κρέας και λίπος, και όλα τα άλλα υλικά μετρημένα, υπολογισμένα σύμφωνα με την πατροπαράδοτη τοπική συνταγή.

΄Εφτανε η ώρα που είχαμε και μεις τα παιδιά τον ρόλο μας, την συμμετοχή μας. Θα γυρίζαμε το χερούλι της μηχανής και θα άρχιζε έτσι το γέμισμα των λαχταριστών λουκάνικων.

Η μαμά μαζί με τη θεία Ντότα για αρκετή ώρα σκυμένες κι όλο φροντίδα πάνω στο χοιρινό κιμά, ζύμωναν ακόμη το μείγμα. ΄Εκαμναν και μια δοκιμή για να δούν άν το αλάτι και τα μπαχαρικά ήταν έτσι όπως τα θέλανε…

-Σαν καλό έγινεν, έλεγαν και στο τέλος του ζυμώματος καταλάβαμε πως ήρθε η ώρα για τη δική μας δουλειά.

-Κωστάκη η σειρά σου, γύρνα εσύ πρώτος το χερούλι… κι άμα κουραστείς πες μας.

Λίγο το λίγο άρχισαν τα λουκάνικα «να δείχνουν» μέσα στα ταψιά όπου τοποθετούνταν… αχ και πως μοσχοβολούσαν… ΄Οταν έφτασε ο κιμάς – το μίγμα- στο αμήν του τότε έριχναν μες στη μηχανή μια δυο φέτες ψωμί μέχρι που το αλεσμένο ψωμί «βγεί» καθαρό απο το ρύγχος, να καταλάβουμε πως άλλο κρέας δεν έχει. ΄Ολα τα λουκάνικα ήταν πια έτοιμα για δέσιμο.

– Κουραστήκαμε, αλλά χαλάλι… έλεγε η θεία… Τώρα θα τ΄ αφήσουμε όλη τη νύχτα στα ταψιά, κι αύριο με το καλό θα τα κρεμάσετε στο κοντάρι.΄Εβγαλε μετά μια βελόνα -μπαμπίτσα και τσιμπούσε σε σημεία σημεία τα λουκάνικα

– Τα δέσατε καλά;
-Τα δέσαμε…
– άμα δε τα δέσατε θα πέσουν… γιε ταύτο σας τα λέγω… να σφίξετε γερά τις κλωστές κι απ΄τις δυο μεριές

Την επόμενη μέρα αφού στράγγιζαν καλά τα κρεμούσαμε στο κοντάρι και τα βάζαμε στο πιο κρύο δωμάτιο του σπιτιού. Το κοντάρι συνήθως στηρίζονταν στις πλάτες δύο καρεκλών και στο πάτωμα η μαμά είχε απλώσει καλού κακού ένα χαλάκι ή ένα πολυμεταχειρισμένο τραπεζομάντηλο, μην τύχει και πέσει καμμιά στάλα ζουμί. Θέλανε τουλάχιστον τέσσερις έως πέντε μέρες να στεγνώσουν. ΄Οταν ο καιρός ήταν ξερός τα βγάζαμε στο μπαλκόνι που κοιτούσε προς την οδό ΄Αρτη. Εκεί δεν ήταν εύκολο ν΄ ανέβουν οι γάτες της γειτονιάς κι οι δικές μας επίσης, να κάνουν γιουρούσι…


Για την συνέχεια του εξαιρετικού αφηγηματικού άρθρου μπορείτε να συνεχίσετε στον παρακάτω σύνδεσμο: http://oladeka.com/2017/12/%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b4%ce%b5%ce%ba%ce%b5%ce%bc%ce%b2%cf%81%ce%af%ce%bf%cf%85-%ce%ba%ce%ac%ce%bc%cf%80%ce%bf%cf%83%ce%b1-%cf%87%cf%81%cf%8c%ce%bd%ce%b9%ce%b1-%cf%80%cf%81%ce%b9%ce%bd/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου