Ο τόπος εδώ μιλάει, έχει πολλά να πει, για τωρινά και περασμένα. Για τους ξεριζωμένους που πέθαναν μακριά από τα πατρικά τους χώματα και οι ίσκιοι τους σκεπάζουν τα έρημα χωριά. Για χάλκινες μουσικές σε βράδια φεγγαρόφωτα. Απέραντα φιλόξενα και ήρεμα δάση, πανέμορφα τοπία, λίμνες και ποτάμια. Φύγαμε στις 7 πρωινό Κυριακής, προορισμός μας το βουνό Βέρνον. Διαδρομή Βέροια- Πτολεμαϊδα-Φλώρινα –Χιονοδρομικό Βίγλας. Περάσαμε την Φλώρινα και ανεβαίνουμε τις στροφές του δρόμου...
Η ιστορία της Φλώρινας αρχίζει τουλάχιστον από το 10000 π.Χ. Η πόλη κτίσθηκε στην βυζαντινή εποχή. Τοπίο τριγύρω ονειρεμένο καταπράσινο, αγκαλιασμένο με απέραντα δάση οξιάς.
Η αρχαία ονομασία της περιοχής ήταν Λυγκιστίς, κατοικούσαν ελληνικά –μακεδονικά φύλλα δωρικής καταγωγής. Ο Φίλιππος Β΄ τους ένωσε με το δικό του μεγάλο βασίλειο. Οφείλει το όνομα της στον πρώτο μυθικό βασιλιά της, τον ήρωα αργοναύτη Λυγκέα.
Πριν την κάθοδο των Δωριέων κατοικούν οι Φρύγες, οι οποίοι μετανάστευσαν στη Μικρά Ασία, όπου ονομάστηκαν Βρύγες.
Συμμετείχαν στον τρωικό πόλεμο ως σύμμαχοι των Τρώων. Ο επαρχιακός ανηφορικός, δρόμος δύσκολος κακοτράχαλος μας δυσκολεύει και το χιόνι που απλώνεται στο οδόστρωμα ακόμη περισσότερο.
Μετά από μια δύσκολη ανηφορική oδήγηση μέσα σε πυκνό παγωμένο χιόνι φθάσαμε στο χιονοδρομικό.
Η συντροφιά μας σήμερα 6 άτομα όλοι μέλη του Συλλόγου.
Βρισκόμαστε στο όρος Βέρνον στο Χιονοδρομικό κέντρο . Βίγλας - Πισοδερίου με ψηλότερη κορυφή 1923 μέτρα που ονομάζεται Γώγου κεφαλή. Κατάφυτο μέχρι την αλπική ζώνη, μεγάλα και πυκνά δάση οξιάς, χωρίς βραχώδεις περιοχές .
Απέναντι μας ο Βαρνούντας ή Περιστέρι αποτελεί το φυσικό όριο μεταξύ της λεκάνης της Φλώρινας και των Πρεσπών και εκτείνεται από την περιοχή της πόλεως της Φλώρινας, βόρεια μέχρι και πέρα από τα σύνορα με το κράτος των Σκοπίων. Περιοχές με δάση από βελανιδιές.
Υποαλπικά και αλπικά λιβάδια. Στις ανατολικές πλαγιές πυκνά δάση οξιάς και καστανιάς, ενώ δυτικά της περιοχής των Πρεσπών η ελάτη δημιουργεί μεικτά δάση με την οξιά. Η σημύδα φυλλοβόλο δένδρο εμφανίζεται αμυδρά.
Η παρουσία του αγριόγιδου αλλά και δυο ερπετών, του αστρίτη ή οχιάς των βουνών και της αμμόσαυρας είναι ξεχωριστή. Η αρκούδα, ο λύκος, η βίδρα, το ζαρκάδι, η αλεπού, ο λύγκας, ο αλπικός τρίτωνας συμπληρώνουν την πανίδα της περιοχής.
Λίγο παραπέρα το Πισοδέρι…… κτισμένο σε υψόμετρο 1420 μέτρων στον αυχένα που χωρίζει το όρος Βαρνούντας με το όρος Βέρνον. Ξακουστό βλαχοχώρι με μεγάλα δάση τριγύρω από οξιές, πλούσια λιβάδια και άφθονα νερά. Κατοικείτο από την εποχή της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας από βλαχόφωνους οικισμούς. Αναφέρεται σε ένα Οθωμανικό ΄΄τεφτέρι΄΄ του 1481 με την ονομασία Ipsoder και πληθυσμό 12 οικογένειες. Το 1887 λειτουργούσε και χάνι.
Από εδώ καταγόταν η οικογένεια Κοσομούλη που αγωνίσθηκε στην επανάσταση του 1821. Το χωριό διαδραμάτισε ρόλο στο μακεδονικό αγώνα. Στις 18 Οκτωβρίου 1904 στο παρεκκλήσι του Αγίου Χαραλάμπους κάτω από την Αγία τράπεζα έθαψε το κεφάλι του Παύλου Μελά ο ιερέας Σταύρος Τσάμης. ( Το ακέφαλο σώμα του παραδόθηκε από τους Τούρκους στον μητροπολίτη Καστοριάς ο οποίος το έθαψε στον Βυζαντινό ναό των Ταξιαρχών, δίπλα ακριβώς στην μητρόπολη ). Το 1907 η κεφαλή μεταφέρθηκε και ετάφη μαζί με το σώμα του ήρωα στην Καστοριά.
Ξεχωρίζουν ο ναός της Αγίας Παρασκευής, ( κτίσθηκε το 1730 και το εντυπωσιακό καμπαναριό το 1902. Η Μοδέστιος Σχολή, κατασκευάστηκε το 1903, λειτουργεί σήμερα ως ξενώνας και η μονή της Αγίας Τριάδας κρησφύγετο των Μακεδονομάχων ( το κτίσμα είναι του 1050 μ. Χ.). Στην γερμανική κατοχή φώλιασε εδώ η Εθνική αντίσταση και στα χρόνια του εμφυλίου στην περιοχή έδωσε σκληρές μάχες ο Δημοκρατικός στρατός.
Παντού το λευκό που ξεχωρίζει.
Ξημέρωσε για τα καλά η παγωνιά και ένας λαμπερός ήλιος μας καλωσορίζουν.
Προετοιμασία και με τα απαραίτητα η πορεία στο απέραντο βουνό αρχίζει. Μπροστά μας οι χιονοδρομικές πίστες ολόλευκες μας καρτερούν. Χαμηλή χλόη και θάμνοι σκεπασμένοι από το λευκό μανδύα του χιονιού. Τριγύρω πυκνά δάση οξιάς, πανύψηλα, θεόρατα, ρίχνουν τον ίσκιο τους, στις πλαγιές και τις λαγκαδιές.
Ησυχία.
Δεν ακούς το παραμικρό. Παρά μόνο το περπάτημα στο παγωμένο χιόνι, το φύσημα του ανέμου, το θρόισμα των κλαδιών.
Η κεντρική πίστα του χιονοδρομικού δύσκολη, ανηφορική, ανάσες βαριές, αργά αλλά σταθερά κερδίζουμε ύψος. Πολύχρωμοι σκιέρ ανεβοκατεβαίνουν τις πίστες χαρούμενοι και ζωντανοί.
Ο ήλιος αγκαλιάζει τα πάντα τριγύρω, ορειβατούμε και ανεβαίνουμε προς την κορυφή. Βρισκόμαστε στην κορυφή, στιγμές χαλάρωσης. Από εδώ ψηλά μοιάζουν όλα τόσο ήρεμα. Από εδώ θέα απεριόριστη.
Κάτω χαμηλά ο Άγιος Γερμανός. Φιλόξενο χωριό με πέτρινα σπίτια και δρόμους πέτρινους και την εκκλησία του Αγίου Γερμανού. Ο ιερός ναός του Αγίου Γερμανού κτίσθηκε στις αρχές του 11ου αιώνα στη μνήμη του Γερμανού, Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως ο οποίος καθαιρέθηκε την περίοδο της εικονομαχίας. Στον ναό βρίσκεται ο τάφος του. Λίγο πιο μακριά ξεπροβάλλουν μπροστά μας με όλη τους την μεγαλοπρέπεια οι Πρέσπες, μεγάλη και μικρή.
Η μεγάλη που χωρίζεται ανάμεσα στην Ελλάδα, τα Σκόπια και την Αλβανία. Η μικρή βρίσκεται κυρίως στην Ελλάδα, ένα μικρό τμήμα στα δυτικά ανήκει στην Αλβανία. Σχηματίσθηκε κατά την διάρκεια της τριτογενούς γεωλογικής εποχής (1-70 εκατομμύρια χρόνια πριν). Καταγράφηκαν τουλάχιστον 1300 είδη φυτών. Στην λίμνη υπάρχουν 15 είδη ψαριών, 11 είδη αμφιβίων, 40 θηλαστικά και 260 είδη πτηνών. Ερωδιοί, κορμοράνοι, χήνες και αρπακτικά.
Πήραμε το δασικό δρόμο για την κατάβαση από άλλη διαδρομή.
Πετροπέρδικες που φεύγουν πετώντας τρομαγμένες από το δικό μας θόρυβο. Δίπλα μας κυλά ήρεμα ο χείμαρρος τα κατακάθαρα νερά του και χύνεται στις Πρέσπες.
Η γαλήνη και η ομορφιά αναδύονται παγωμένα μέσα και δίπλα από τον χείμαρρο. Βουνά, δένδρα, νερά αρμονικά συνδυασμένα, συνθέτουν γύρω μας ένα σκηνικό απαράμιλλης ομορφιάς. Οι οξιές ντύνουν τις βουνοπλαγιές, υπάρχει βλάστηση και στα πιο απόκρημνα σημεία.
Ο καφές στο σαλέ του χιονοδρομικού μας δίνει δυνάμεις για την συνέχεια
Απόγευμα πήραμε το δρόμο της επιστροφής. Πλησιάζουμε την πόλη της Καστοριάς και την λίμνη της. Ο ήλιος δεν έχει πέσει ακόμη και τα χρώματα γύρω από την λίμνη πρωτόγνωρα.
Η πόλη μοιάζει να αγκαλιάζεται από την λίμνη της που είναι απλωμένη ανάμεσα στα βουνά Βίτσι και Γράμμο.
Ο Τίτος Λίβιος μνημονεύει πρώτος και μόνος από τους αρχαίους ιστορικούς την πόλη.
Πήρε το όνομα της από τους κάστορες που ενδημούσαν για αιώνες στην περιοχή. Στο χωριό Νόστιμο υπάρχει απολιθωμένο δάσος ηλικίας τουλάχιστον 20 εκατομμυρίων χρόνων με τροπικά και υποτροπικά φυτά.
Στο Δισπηλιό επιβεβαιώθηκε η ύπαρξη νεολιθικού λιμναίου οικισμού που χρονολογείται γύρω στο 5000 π.Χ.
Μακεδόνες, Ρωμαίοι, Βυζαντινοί, Φράγκοι, Βούλγαροι, Σέρβοι και τέλος οι Τούρκοι γίνονται κυρίαρχοι τους.
Έδωσε βροντερό παρών στους Μακεδονικούς αγώνες. Έδρασαν σημαντικές μορφές, Παύλος Μελάς, Γερμανός Καραβαγγέλης και ο Ίων Δραγούμης. Καθοδηγούν τον αγώνα μέχρι την απελευθέρωση της περιοχής στις 11 Νοεμβρίου του 1912.
Η μέρα προχωρά και λίγο πριν πέσει η νύχτα ο ουρανός γίνεται πιο βαθύς πριν από το τελευταίο φως της ημέρας.
Άλλη μια μέρα γεμάτη ορειβασία πήρε τέλος με επιτυχία.
Η ψυχή μας καθηλωμένη στο ονειρικό σκηνικό της σημερινής μέρας μας μετέδωσε μια αισιοδοξία ότι η φύση αντέχει ακόμη και θα είναι πάντα εκεί να μας περιμένει.
Συγχαρητήρια σε όλη την συντροφιά.
Η αρχαία ονομασία της περιοχής ήταν Λυγκιστίς, κατοικούσαν ελληνικά –μακεδονικά φύλλα δωρικής καταγωγής. Ο Φίλιππος Β΄ τους ένωσε με το δικό του μεγάλο βασίλειο. Οφείλει το όνομα της στον πρώτο μυθικό βασιλιά της, τον ήρωα αργοναύτη Λυγκέα.
Πριν την κάθοδο των Δωριέων κατοικούν οι Φρύγες, οι οποίοι μετανάστευσαν στη Μικρά Ασία, όπου ονομάστηκαν Βρύγες.
Συμμετείχαν στον τρωικό πόλεμο ως σύμμαχοι των Τρώων. Ο επαρχιακός ανηφορικός, δρόμος δύσκολος κακοτράχαλος μας δυσκολεύει και το χιόνι που απλώνεται στο οδόστρωμα ακόμη περισσότερο.
Μετά από μια δύσκολη ανηφορική oδήγηση μέσα σε πυκνό παγωμένο χιόνι φθάσαμε στο χιονοδρομικό.
Η συντροφιά μας σήμερα 6 άτομα όλοι μέλη του Συλλόγου.
Βρισκόμαστε στο όρος Βέρνον στο Χιονοδρομικό κέντρο . Βίγλας - Πισοδερίου με ψηλότερη κορυφή 1923 μέτρα που ονομάζεται Γώγου κεφαλή. Κατάφυτο μέχρι την αλπική ζώνη, μεγάλα και πυκνά δάση οξιάς, χωρίς βραχώδεις περιοχές .
Απέναντι μας ο Βαρνούντας ή Περιστέρι αποτελεί το φυσικό όριο μεταξύ της λεκάνης της Φλώρινας και των Πρεσπών και εκτείνεται από την περιοχή της πόλεως της Φλώρινας, βόρεια μέχρι και πέρα από τα σύνορα με το κράτος των Σκοπίων. Περιοχές με δάση από βελανιδιές.
Υποαλπικά και αλπικά λιβάδια. Στις ανατολικές πλαγιές πυκνά δάση οξιάς και καστανιάς, ενώ δυτικά της περιοχής των Πρεσπών η ελάτη δημιουργεί μεικτά δάση με την οξιά. Η σημύδα φυλλοβόλο δένδρο εμφανίζεται αμυδρά.
Η παρουσία του αγριόγιδου αλλά και δυο ερπετών, του αστρίτη ή οχιάς των βουνών και της αμμόσαυρας είναι ξεχωριστή. Η αρκούδα, ο λύκος, η βίδρα, το ζαρκάδι, η αλεπού, ο λύγκας, ο αλπικός τρίτωνας συμπληρώνουν την πανίδα της περιοχής.
Λίγο παραπέρα το Πισοδέρι…… κτισμένο σε υψόμετρο 1420 μέτρων στον αυχένα που χωρίζει το όρος Βαρνούντας με το όρος Βέρνον. Ξακουστό βλαχοχώρι με μεγάλα δάση τριγύρω από οξιές, πλούσια λιβάδια και άφθονα νερά. Κατοικείτο από την εποχή της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας από βλαχόφωνους οικισμούς. Αναφέρεται σε ένα Οθωμανικό ΄΄τεφτέρι΄΄ του 1481 με την ονομασία Ipsoder και πληθυσμό 12 οικογένειες. Το 1887 λειτουργούσε και χάνι.
Από εδώ καταγόταν η οικογένεια Κοσομούλη που αγωνίσθηκε στην επανάσταση του 1821. Το χωριό διαδραμάτισε ρόλο στο μακεδονικό αγώνα. Στις 18 Οκτωβρίου 1904 στο παρεκκλήσι του Αγίου Χαραλάμπους κάτω από την Αγία τράπεζα έθαψε το κεφάλι του Παύλου Μελά ο ιερέας Σταύρος Τσάμης. ( Το ακέφαλο σώμα του παραδόθηκε από τους Τούρκους στον μητροπολίτη Καστοριάς ο οποίος το έθαψε στον Βυζαντινό ναό των Ταξιαρχών, δίπλα ακριβώς στην μητρόπολη ). Το 1907 η κεφαλή μεταφέρθηκε και ετάφη μαζί με το σώμα του ήρωα στην Καστοριά.
Ξεχωρίζουν ο ναός της Αγίας Παρασκευής, ( κτίσθηκε το 1730 και το εντυπωσιακό καμπαναριό το 1902. Η Μοδέστιος Σχολή, κατασκευάστηκε το 1903, λειτουργεί σήμερα ως ξενώνας και η μονή της Αγίας Τριάδας κρησφύγετο των Μακεδονομάχων ( το κτίσμα είναι του 1050 μ. Χ.). Στην γερμανική κατοχή φώλιασε εδώ η Εθνική αντίσταση και στα χρόνια του εμφυλίου στην περιοχή έδωσε σκληρές μάχες ο Δημοκρατικός στρατός.
Παντού το λευκό που ξεχωρίζει.
Ξημέρωσε για τα καλά η παγωνιά και ένας λαμπερός ήλιος μας καλωσορίζουν.
Προετοιμασία και με τα απαραίτητα η πορεία στο απέραντο βουνό αρχίζει. Μπροστά μας οι χιονοδρομικές πίστες ολόλευκες μας καρτερούν. Χαμηλή χλόη και θάμνοι σκεπασμένοι από το λευκό μανδύα του χιονιού. Τριγύρω πυκνά δάση οξιάς, πανύψηλα, θεόρατα, ρίχνουν τον ίσκιο τους, στις πλαγιές και τις λαγκαδιές.
Ησυχία.
Δεν ακούς το παραμικρό. Παρά μόνο το περπάτημα στο παγωμένο χιόνι, το φύσημα του ανέμου, το θρόισμα των κλαδιών.
Η κεντρική πίστα του χιονοδρομικού δύσκολη, ανηφορική, ανάσες βαριές, αργά αλλά σταθερά κερδίζουμε ύψος. Πολύχρωμοι σκιέρ ανεβοκατεβαίνουν τις πίστες χαρούμενοι και ζωντανοί.
Ο ήλιος αγκαλιάζει τα πάντα τριγύρω, ορειβατούμε και ανεβαίνουμε προς την κορυφή. Βρισκόμαστε στην κορυφή, στιγμές χαλάρωσης. Από εδώ ψηλά μοιάζουν όλα τόσο ήρεμα. Από εδώ θέα απεριόριστη.
Κάτω χαμηλά ο Άγιος Γερμανός. Φιλόξενο χωριό με πέτρινα σπίτια και δρόμους πέτρινους και την εκκλησία του Αγίου Γερμανού. Ο ιερός ναός του Αγίου Γερμανού κτίσθηκε στις αρχές του 11ου αιώνα στη μνήμη του Γερμανού, Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως ο οποίος καθαιρέθηκε την περίοδο της εικονομαχίας. Στον ναό βρίσκεται ο τάφος του. Λίγο πιο μακριά ξεπροβάλλουν μπροστά μας με όλη τους την μεγαλοπρέπεια οι Πρέσπες, μεγάλη και μικρή.
Η μεγάλη που χωρίζεται ανάμεσα στην Ελλάδα, τα Σκόπια και την Αλβανία. Η μικρή βρίσκεται κυρίως στην Ελλάδα, ένα μικρό τμήμα στα δυτικά ανήκει στην Αλβανία. Σχηματίσθηκε κατά την διάρκεια της τριτογενούς γεωλογικής εποχής (1-70 εκατομμύρια χρόνια πριν). Καταγράφηκαν τουλάχιστον 1300 είδη φυτών. Στην λίμνη υπάρχουν 15 είδη ψαριών, 11 είδη αμφιβίων, 40 θηλαστικά και 260 είδη πτηνών. Ερωδιοί, κορμοράνοι, χήνες και αρπακτικά.
Πήραμε το δασικό δρόμο για την κατάβαση από άλλη διαδρομή.
Πετροπέρδικες που φεύγουν πετώντας τρομαγμένες από το δικό μας θόρυβο. Δίπλα μας κυλά ήρεμα ο χείμαρρος τα κατακάθαρα νερά του και χύνεται στις Πρέσπες.
Η γαλήνη και η ομορφιά αναδύονται παγωμένα μέσα και δίπλα από τον χείμαρρο. Βουνά, δένδρα, νερά αρμονικά συνδυασμένα, συνθέτουν γύρω μας ένα σκηνικό απαράμιλλης ομορφιάς. Οι οξιές ντύνουν τις βουνοπλαγιές, υπάρχει βλάστηση και στα πιο απόκρημνα σημεία.
Ο καφές στο σαλέ του χιονοδρομικού μας δίνει δυνάμεις για την συνέχεια
Απόγευμα πήραμε το δρόμο της επιστροφής. Πλησιάζουμε την πόλη της Καστοριάς και την λίμνη της. Ο ήλιος δεν έχει πέσει ακόμη και τα χρώματα γύρω από την λίμνη πρωτόγνωρα.
Η πόλη μοιάζει να αγκαλιάζεται από την λίμνη της που είναι απλωμένη ανάμεσα στα βουνά Βίτσι και Γράμμο.
Ο Τίτος Λίβιος μνημονεύει πρώτος και μόνος από τους αρχαίους ιστορικούς την πόλη.
Πήρε το όνομα της από τους κάστορες που ενδημούσαν για αιώνες στην περιοχή. Στο χωριό Νόστιμο υπάρχει απολιθωμένο δάσος ηλικίας τουλάχιστον 20 εκατομμυρίων χρόνων με τροπικά και υποτροπικά φυτά.
Στο Δισπηλιό επιβεβαιώθηκε η ύπαρξη νεολιθικού λιμναίου οικισμού που χρονολογείται γύρω στο 5000 π.Χ.
Μακεδόνες, Ρωμαίοι, Βυζαντινοί, Φράγκοι, Βούλγαροι, Σέρβοι και τέλος οι Τούρκοι γίνονται κυρίαρχοι τους.
Έδωσε βροντερό παρών στους Μακεδονικούς αγώνες. Έδρασαν σημαντικές μορφές, Παύλος Μελάς, Γερμανός Καραβαγγέλης και ο Ίων Δραγούμης. Καθοδηγούν τον αγώνα μέχρι την απελευθέρωση της περιοχής στις 11 Νοεμβρίου του 1912.
Η μέρα προχωρά και λίγο πριν πέσει η νύχτα ο ουρανός γίνεται πιο βαθύς πριν από το τελευταίο φως της ημέρας.
Άλλη μια μέρα γεμάτη ορειβασία πήρε τέλος με επιτυχία.
Η ψυχή μας καθηλωμένη στο ονειρικό σκηνικό της σημερινής μέρας μας μετέδωσε μια αισιοδοξία ότι η φύση αντέχει ακόμη και θα είναι πάντα εκεί να μας περιμένει.
Συγχαρητήρια σε όλη την συντροφιά.
Για τον
Σύλλογο Χιονοδρόμων Ορειβατών Βέροιας
Τσιαμούρας Νικόλαος
Τσιαμούρας Νικόλαος
πηγή: http://www.veriotis.gr/
* ΚΑΘΑΡΑ - ΔΕΥΤΕΡΑ ΑΠΟΔΡΑΣΗ ΣΤΟ ΠΑΜΠΟΡΟΒΟ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου