Ένα δύσκολο αλλά ωραίο ταξίδι πλήρες εμπειριών πραγματοποίησε ο γράφων, μέλος του Συλλόγου πεζοπορίας ορειβασίας Τρικάλων, ταξιδευτής του κόσμου.
Το ταξίδι ήταν στην μακρινή χώρα των πάγων, την Ισλανδία, εκεί όπου ο χειμώνας γεννιέται, πραγματοποιήθηκε από 8 έως 14 Μαΐου 2012, σε εποχή που οι νύχτες...
Το ταξίδι ήταν στην μακρινή χώρα των πάγων, την Ισλανδία, εκεί όπου ο χειμώνας γεννιέται, πραγματοποιήθηκε από 8 έως 14 Μαΐου 2012, σε εποχή που οι νύχτες...
δεν είναι σκοτεινές και περιελάμβανε ημερήσιες εκδρομές και πορείες με βάση το Ρέικιαβικ, πρωτεύουσα της Ισλανδίας. Μετά από δυο κουραστικές πτήσεις και την άφιξη στην πρωτεύουσα, η πρώτη εξόρμηση αφορούσε στον λεγόμενο Χρυσό Κύκλο (Golden Circe) μια περιήγηση με πούλμαν μέχρι 70 χλμ ανατολικά του Ρέικιαβικ. Πρόκειται για μια περιοχή με φάρμες κυρίως αλόγων και προβάτων, χαρακτηριστική του τρόπου ζωής και του ισλανδικού τοπίου.
Το έδαφος καλύπτεται από τούνδρα, χαμηλή ποώδης βλάστης κίτρινης και καφετιάς απόχρωσης και βράχους καλυμμένους από βρύα, απομεινάρια πετρωμένης λάβας ηφαιστείων. Ποταμοί μικροί ή μεγάλοι και λίμνες μικρές ή μεγάλες υπάρχουν παντού καθώς και καταρράκτες διαφόρων μεγεθών.
Το έδαφος είναι ακατάλληλο για καλλιέργειες, ελάχιστοι είναι οι αγροί και ελάχιστα επίσης τα δάση (κομμένα πριν από αιώνες για θέρμανση), παρόλες τις προσπάθειες των Ισλανδών για μαζική δενδροφύτευσε ειδών από την Αλάσκα, κατάλληλων για την χώρα τους.
Ο Χρυσός Κύκλος περιλαμβάνει τον μεγαλύτερο καταρράκτη της Ευρώπης, τον Gull foss και την περιοχή των γκέιζερ. Τα γκέιζερ, σήμα κατατεθέν της Ισλανδίας, είναι ανοίγματα του εδάφους από όπου βγαίνουν ατμοί, πολύτιμη πηγή ενέργειας που καλύπτει ενεργειακά όλη την Ισλανδία. Θυμίζουν σε όλους ότι το νησί γεννήθηκε από υποθαλάσσια ηφαιστειακή έκρηξη και ότι η αρχαία ενέργεια είναι ακόμη εδώ. Κάποια γκέιζερ εκτινάσσουν κάθε δέκα λεπτά τεράστιους πίδακες νερού θερμοκρασίας 100 βαθμών και ύψους 30 μέτρων, θέαμα καθηλωτικό και ανεπανάληπτο.
Σαράντα χιλιόμετρα ανατολικά του Ρέικιαβικ υπάρχει το Μεγάλο Ρήγμα (Rift Valley) που διασχίζει το νησί. Ένα απέραντο τείχος βράχου και η ρωγμή μπροστά του γεμάτη νερό θυμίζουν σε όλους ότι χιλιάδες χρόνια πριν εδώ χωρίστηκε η ευρωπαϊκή από την αμερικάνικη τεκτονική πλάκα. Μόνο στην Ισλανδία και στην Κένυα υπάρχουν Rift Valleys.
Η δεύτερη εξόρμηση του ταξιδιού ήταν εξόχως κουραστική αλλά πλήρης συγκινήσεων, εικόνων και εμπειριών. Οκτακόσια χιλιόμετρα από και προς το Ρέυκιαβικ μέσω της ασύλληπτης ομορφιάς νότιας ακτής της Ισλανδίας. Τοπία τούνδρας, τοπία βραχώδη, τοπία πετρώδη και εκτάσεις μαύρης άμμου, διάστικτα από λίμνες και ποταμούς εναλλάσσονται σε αυτήν την διαδρομή μέχρι τον παγετώνα Vatnajokull (Βατναγιοκούλ), τον μεγαλύτερο της Ευρώπης. Κατά την διαδρομή τεράστια γκέιζερ και λευκά παγετωνικά βουνά με παγετώνες που καταλήγουν στα πεδινά μας θυμίζουν πόσο μικροί είμαστε μπροστά στο μεγαλείο της φύσης. Ορισμένα βουνά κάπνιζαν στις επίπεδες ράχες, σημάδι ότι είναι ακόμα ενεργά ηφαίστεια. Με δέος σταθήκαμε μπροστά στο Eyjafallajookull (Εϊζλάφξαλαγιοκουλ), το οποίο εξεράγη τον Απρίλιο του 2010, ευτυχώς ήσυχο τώρα. Οι καταρράκτες Skogafoss (Σκόγκαφος) και Selialandfoss (Σελιάλαντφος) σου παίρνουν την ανάσα. Στο Εθνικό Πάρκο Skaftafell (Σκάφταφελ) περάσαμε μπροστά από το μεγαλύτερο ηφαίστειο της Ισλανδίας, το παγωμένο βουνό Orafajokull (Οραφάγιοκουλ) το οποίο με υψόμετρο 2110 μ. είναι η ψηλότερη κορυφή της χώρας.
Η μεγαλύτερη έκπληξη της ημέρας ήταν όμως η λέξη Jokulsarlon (Γιοκούρσαλον) με τα επιπλέοντα παγόβουνα. Αυτά άρχισαν να σχηματίζονται τη δεκαετία του 1920 και αυξάνονται κάθε χρόνο. Υπάρχουν εκεί παγόβουνα διαφόρων μεγεθών και σχημάτων που αποσπώνται από τον μεγαλύτερο παγετώνα της Ευρώπης Vatnajokull (Βατναγιόκουλ) και πλέουν σιγά – σιγά προς τον Ατλαντικό, ένα χιλιόμετρο μακρύτερα. Κάναμε έναν πλου μιας ώρας στη λίμνη με αμφίβιο όχημα που διασχίζει μικρές αποστάσεις και στη ξηρά.
Η τρίτη εξόρμηση αφορούσε έναν ενδιαφέρον θαλάσσιο σαφάρι με πλοίο στα ανοιχτά του Ρέικιαβικ για παρατήρηση φαλαινών και δελφινιών. Ο πλους ήταν ιδιαίτερα δύσκολος με πολλά μποφόρ και μεγάλα κύματα και δυστυχώς μόνο δυο δελφίνια είδαμε, αλλά καμία φάλαινα. Είχαμε την χαρά όμως να παρατηρήσουμε σε ένα νησάκι μια αποίκα από puffins. Το puffin (πάφιν) ή αλλιώς αρκτικός παπαγάλος είναι ένα μικρό μαύρο πτηνό με λευκό πρόσωπο και κόκκινο ράμφος, ικανός ψαράς και σύμβολο της Ισλανδίας. Η μέρα έκλεισε με επίσκεψη στον καθεδρικό ναό και στο εθνικό μουσείο του Ρέικιαβικ, όπου παρουσιάζεται η ιστορία και ο τρόπος ζωής των Ισλανδών. Η μόνη διακόσμηση που βρήκα στον καθεδρικό ναό ήταν μια εικόνα βυζαντινής τεχνοτροπίας με την ελληνική επιγραφή «Αρχάγγελος Μιχαήλ» και ένας σταυρός με τα στοιχεία Α και Ω (καημένη Ελλάδα, έδωσες τα φώτα σου σε όλον τον κόσμο, που κατάντησες τώρα).
Η επόμενη μέρα άρχισε με την γνωριμία μας με το θαυμάσιο ισλανδικό άλογο, ένα θαύμα της φύσης. Το ισλανδικό άλογο, απόγονος του μογγολικού και φερμένο από την Νορβηγία, είναι ένα δυνατό, τραχύ και νευρώδες ζώο με κοντά δυνατά πόδια, απόλυτα εξοικειωμένο με το ψύχος του βορρά. Δυο ώρες καλπασμού στην ανοιχτή και ελεύθερη τούνδρα, δίπλα σε ποτάμια και λόφους, χαρίζουν μια αξέχαστη εμπειρία και διώχνουν το άγχος. Κατόπιν μας περίμενε το σήμα – κατατεθέν της Ισλανδίας: Η ονειρεμένη Γαλάζια Λίμνη (Blue Lagoon) 40 χλμ νοτιοδυτικά του Ρέικιαβικ, την οποία όλοι, μα όλοι οι ξένοι επισκέπτονται, κολυμπούν στα αλμυρά, ζεστά, γαλαζογαλακτώδη νερά της και χαλαρώνουν.
Το έδαφος καλύπτεται από τούνδρα, χαμηλή ποώδης βλάστης κίτρινης και καφετιάς απόχρωσης και βράχους καλυμμένους από βρύα, απομεινάρια πετρωμένης λάβας ηφαιστείων. Ποταμοί μικροί ή μεγάλοι και λίμνες μικρές ή μεγάλες υπάρχουν παντού καθώς και καταρράκτες διαφόρων μεγεθών.
Το έδαφος είναι ακατάλληλο για καλλιέργειες, ελάχιστοι είναι οι αγροί και ελάχιστα επίσης τα δάση (κομμένα πριν από αιώνες για θέρμανση), παρόλες τις προσπάθειες των Ισλανδών για μαζική δενδροφύτευσε ειδών από την Αλάσκα, κατάλληλων για την χώρα τους.
Ο Χρυσός Κύκλος περιλαμβάνει τον μεγαλύτερο καταρράκτη της Ευρώπης, τον Gull foss και την περιοχή των γκέιζερ. Τα γκέιζερ, σήμα κατατεθέν της Ισλανδίας, είναι ανοίγματα του εδάφους από όπου βγαίνουν ατμοί, πολύτιμη πηγή ενέργειας που καλύπτει ενεργειακά όλη την Ισλανδία. Θυμίζουν σε όλους ότι το νησί γεννήθηκε από υποθαλάσσια ηφαιστειακή έκρηξη και ότι η αρχαία ενέργεια είναι ακόμη εδώ. Κάποια γκέιζερ εκτινάσσουν κάθε δέκα λεπτά τεράστιους πίδακες νερού θερμοκρασίας 100 βαθμών και ύψους 30 μέτρων, θέαμα καθηλωτικό και ανεπανάληπτο.
Σαράντα χιλιόμετρα ανατολικά του Ρέικιαβικ υπάρχει το Μεγάλο Ρήγμα (Rift Valley) που διασχίζει το νησί. Ένα απέραντο τείχος βράχου και η ρωγμή μπροστά του γεμάτη νερό θυμίζουν σε όλους ότι χιλιάδες χρόνια πριν εδώ χωρίστηκε η ευρωπαϊκή από την αμερικάνικη τεκτονική πλάκα. Μόνο στην Ισλανδία και στην Κένυα υπάρχουν Rift Valleys.
Η δεύτερη εξόρμηση του ταξιδιού ήταν εξόχως κουραστική αλλά πλήρης συγκινήσεων, εικόνων και εμπειριών. Οκτακόσια χιλιόμετρα από και προς το Ρέυκιαβικ μέσω της ασύλληπτης ομορφιάς νότιας ακτής της Ισλανδίας. Τοπία τούνδρας, τοπία βραχώδη, τοπία πετρώδη και εκτάσεις μαύρης άμμου, διάστικτα από λίμνες και ποταμούς εναλλάσσονται σε αυτήν την διαδρομή μέχρι τον παγετώνα Vatnajokull (Βατναγιοκούλ), τον μεγαλύτερο της Ευρώπης. Κατά την διαδρομή τεράστια γκέιζερ και λευκά παγετωνικά βουνά με παγετώνες που καταλήγουν στα πεδινά μας θυμίζουν πόσο μικροί είμαστε μπροστά στο μεγαλείο της φύσης. Ορισμένα βουνά κάπνιζαν στις επίπεδες ράχες, σημάδι ότι είναι ακόμα ενεργά ηφαίστεια. Με δέος σταθήκαμε μπροστά στο Eyjafallajookull (Εϊζλάφξαλαγιοκουλ), το οποίο εξεράγη τον Απρίλιο του 2010, ευτυχώς ήσυχο τώρα. Οι καταρράκτες Skogafoss (Σκόγκαφος) και Selialandfoss (Σελιάλαντφος) σου παίρνουν την ανάσα. Στο Εθνικό Πάρκο Skaftafell (Σκάφταφελ) περάσαμε μπροστά από το μεγαλύτερο ηφαίστειο της Ισλανδίας, το παγωμένο βουνό Orafajokull (Οραφάγιοκουλ) το οποίο με υψόμετρο 2110 μ. είναι η ψηλότερη κορυφή της χώρας.
Η μεγαλύτερη έκπληξη της ημέρας ήταν όμως η λέξη Jokulsarlon (Γιοκούρσαλον) με τα επιπλέοντα παγόβουνα. Αυτά άρχισαν να σχηματίζονται τη δεκαετία του 1920 και αυξάνονται κάθε χρόνο. Υπάρχουν εκεί παγόβουνα διαφόρων μεγεθών και σχημάτων που αποσπώνται από τον μεγαλύτερο παγετώνα της Ευρώπης Vatnajokull (Βατναγιόκουλ) και πλέουν σιγά – σιγά προς τον Ατλαντικό, ένα χιλιόμετρο μακρύτερα. Κάναμε έναν πλου μιας ώρας στη λίμνη με αμφίβιο όχημα που διασχίζει μικρές αποστάσεις και στη ξηρά.
Η τρίτη εξόρμηση αφορούσε έναν ενδιαφέρον θαλάσσιο σαφάρι με πλοίο στα ανοιχτά του Ρέικιαβικ για παρατήρηση φαλαινών και δελφινιών. Ο πλους ήταν ιδιαίτερα δύσκολος με πολλά μποφόρ και μεγάλα κύματα και δυστυχώς μόνο δυο δελφίνια είδαμε, αλλά καμία φάλαινα. Είχαμε την χαρά όμως να παρατηρήσουμε σε ένα νησάκι μια αποίκα από puffins. Το puffin (πάφιν) ή αλλιώς αρκτικός παπαγάλος είναι ένα μικρό μαύρο πτηνό με λευκό πρόσωπο και κόκκινο ράμφος, ικανός ψαράς και σύμβολο της Ισλανδίας. Η μέρα έκλεισε με επίσκεψη στον καθεδρικό ναό και στο εθνικό μουσείο του Ρέικιαβικ, όπου παρουσιάζεται η ιστορία και ο τρόπος ζωής των Ισλανδών. Η μόνη διακόσμηση που βρήκα στον καθεδρικό ναό ήταν μια εικόνα βυζαντινής τεχνοτροπίας με την ελληνική επιγραφή «Αρχάγγελος Μιχαήλ» και ένας σταυρός με τα στοιχεία Α και Ω (καημένη Ελλάδα, έδωσες τα φώτα σου σε όλον τον κόσμο, που κατάντησες τώρα).
Η επόμενη μέρα άρχισε με την γνωριμία μας με το θαυμάσιο ισλανδικό άλογο, ένα θαύμα της φύσης. Το ισλανδικό άλογο, απόγονος του μογγολικού και φερμένο από την Νορβηγία, είναι ένα δυνατό, τραχύ και νευρώδες ζώο με κοντά δυνατά πόδια, απόλυτα εξοικειωμένο με το ψύχος του βορρά. Δυο ώρες καλπασμού στην ανοιχτή και ελεύθερη τούνδρα, δίπλα σε ποτάμια και λόφους, χαρίζουν μια αξέχαστη εμπειρία και διώχνουν το άγχος. Κατόπιν μας περίμενε το σήμα – κατατεθέν της Ισλανδίας: Η ονειρεμένη Γαλάζια Λίμνη (Blue Lagoon) 40 χλμ νοτιοδυτικά του Ρέικιαβικ, την οποία όλοι, μα όλοι οι ξένοι επισκέπτονται, κολυμπούν στα αλμυρά, ζεστά, γαλαζογαλακτώδη νερά της και χαλαρώνουν.
Και τώρα ολίγα περί ιστορίας. Η Ισλανδία, έκτασης περίπου όση και η Ελλάδα, γεννήθηκε από τον Βόρειο Ατλαντικό ωκεανό με υπόγεια έκρηξη και στην πραγματικότητα είναι η ίδια ένα πελώριο ηφαίστειο. Το μεγαλύτερο ηφαίστειό της είναι η βασίλισσα Hekla (Χέκλα σημαίνει κόλαση). Η Ισλανδία ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά από τον Έλληνα εξερευνητή Πυθέα. Νορβηγοί Βίκινγκ εγκαταστάθηκαν στο νησί το 870 μ.Χ. εκχριστιανίστηκαν το 1000 μ.Χ. και αργότερα ανακάλυψαν την Γροιλανδία (απέραντος παγετώνας που φιλοξενεί τον Βόρειο Πόλο) και την Βόρεια Αμερική, χωρίς όμως να εγκατασταθούν εκεί, προφανώς διότι δεν κατάλαβαν τι ακριβώς ανακάλυψαν.
Ιρλανδοί Κέλτες ήρθαν το 1200 μ.Χ. γρήγορα όμως εγκατέλειψαν την Ισλανδία στην οποία άφησαν μόνο τα πρόβατά τους. Όντως, τα μεγαλύτερα κοπάδια είναι τα πρόβατα και τα άλογα. Η Ισλανδία, μέρος μακρινό, άγονο και απομονωμένο, έμεινα μακριά από τις ευρωπαϊκές υποθέσεις και πολέμους και ουδέποτε δέχτηκε εισβολή.
Οι Νορβηγοί ανέπτυξαν ένα είδος δημοκρατίας και το πρώτο (υπαίθριο) κοινοβούλιό τους ήταν το Thinvellir (Θίνβελιρ), το οποίο επίσης επισκεφτήκαμε, υπέροχο και ιστορικό τοπίο, προστατευόμενο από την Unesco, πλην όμως οι σημαντικές αποφάσεις ελαμβάνοντο από την ομάδα των ευγενών γαιοκτημόνων, χωρίς όμως να έχουν ποτέ βασιλιά.
Ο πληθυσμός είναι περίπου 320.000 κάτοικοι κατά μήκος των ακτών. Η κεντρική Ισλανδία είναι σχεδόν ακατοίκητη και χωρίς κανονικό οδικό δίκτυο. Πρόκειται περί λαού πολιτισμένου και ευγενούς, πλην όμως οι τιμές είναι πολύ υψηλές σε μια χώρα αγρίως χτυπημένη από την χρεωκοπία των τραπεζών της και με μια εθνική οικονομία η βάση της οποίας είναι ο τουρισμός και το ψάρι και η οποία εισάγει σχεδόν όλα τα τρόφιμα πλην των ιχθυωδών και του πρόβειου κρέατος.
Κλείνω αναφέροντας τιμής ένεκεν τον Λέϊφουρ Έρικσον (Έρικσον σημαίνει ο γιός του Έρικ) του σπουδαιότερου Βίκινγκ της Ισλανδίας, ο οποίος ανακάλυψε τυχαία τις ακτές του Καναδά. Οι Αμερικανοί προς τιμήν του ανέγειραν ανδριάντα του στην κεντρική πλατεία του Ρέικιαβικ.
Συνιστώ εντόνως μια επίσκεψη εκεί, πλην όμως συμβουλεύω ότι θα χρειαστείτε άνεση χρόνου για να γνωρίσετε καλά την Παταγονία του Βορρά
Ιρλανδοί Κέλτες ήρθαν το 1200 μ.Χ. γρήγορα όμως εγκατέλειψαν την Ισλανδία στην οποία άφησαν μόνο τα πρόβατά τους. Όντως, τα μεγαλύτερα κοπάδια είναι τα πρόβατα και τα άλογα. Η Ισλανδία, μέρος μακρινό, άγονο και απομονωμένο, έμεινα μακριά από τις ευρωπαϊκές υποθέσεις και πολέμους και ουδέποτε δέχτηκε εισβολή.
Οι Νορβηγοί ανέπτυξαν ένα είδος δημοκρατίας και το πρώτο (υπαίθριο) κοινοβούλιό τους ήταν το Thinvellir (Θίνβελιρ), το οποίο επίσης επισκεφτήκαμε, υπέροχο και ιστορικό τοπίο, προστατευόμενο από την Unesco, πλην όμως οι σημαντικές αποφάσεις ελαμβάνοντο από την ομάδα των ευγενών γαιοκτημόνων, χωρίς όμως να έχουν ποτέ βασιλιά.
Ο πληθυσμός είναι περίπου 320.000 κάτοικοι κατά μήκος των ακτών. Η κεντρική Ισλανδία είναι σχεδόν ακατοίκητη και χωρίς κανονικό οδικό δίκτυο. Πρόκειται περί λαού πολιτισμένου και ευγενούς, πλην όμως οι τιμές είναι πολύ υψηλές σε μια χώρα αγρίως χτυπημένη από την χρεωκοπία των τραπεζών της και με μια εθνική οικονομία η βάση της οποίας είναι ο τουρισμός και το ψάρι και η οποία εισάγει σχεδόν όλα τα τρόφιμα πλην των ιχθυωδών και του πρόβειου κρέατος.
Κλείνω αναφέροντας τιμής ένεκεν τον Λέϊφουρ Έρικσον (Έρικσον σημαίνει ο γιός του Έρικ) του σπουδαιότερου Βίκινγκ της Ισλανδίας, ο οποίος ανακάλυψε τυχαία τις ακτές του Καναδά. Οι Αμερικανοί προς τιμήν του ανέγειραν ανδριάντα του στην κεντρική πλατεία του Ρέικιαβικ.
Συνιστώ εντόνως μια επίσκεψη εκεί, πλην όμως συμβουλεύω ότι θα χρειαστείτε άνεση χρόνου για να γνωρίσετε καλά την Παταγονία του Βορρά
του Ιωάννη Ξηρού
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου