Σάββατο 11 Φεβρουαρίου 2017

Κατάλογος μικρών νησιωτικών υγροτόπων – Προστασία έλους Πλατανιά στη Σκιάθο

 
%cf%83%ce%ba%ce%b9%ce%ac%ce%b8%ce%bf%cf%82
 
Σόφη Ε. Παυλάκη
(Δικηγόρος, sophiepavlaki@gmail.com)

Το πδ/γμα της 12.6.2012 (ΑΑΠ 229/19.6.2012) «Έγκριση καταλόγου μικρών νησιωτικών υγροτόπων και καθορισμός όρων και περιορισμών για την προστασία και την ανάδειξη των μικρών παράκτιων υγροτόπων που περιλαμβάνονται σε αυτόν» βρίσκεται εντός των ορίων της εξουσιοδοτικής διατάξεως της παρ. 6α του άρθρου 20 του ν. 3937/2011, στηρίζεται δε σε επιστημονική μελέτη που πληροί τις προϋποθέσεις των ανωτέρω διατάξεων ως προς τα ληφθέντα κριτήρια για τον εντοπισμό μικρού νησιώτικου υγροτόπου και είναι ως εκ τούτου καθ΄ όλα νόμιμο. Ο επίμαχος υγρότοπος Έλους Πλατανιά στη Σκιάθο συρρικνώνεται, γεγονός που υποδηλώνει την ανάγκη περαιτέρω προστασίας του.
 
Στην ένδικη υπόθεση, επί της οποίας εκδόθηκε η πρόσφατη απόφαση ΣτΕ 2308/2016 (Τμ. Ε΄) [1], προσβλήθηκε με αίτηση ακυρώσεως το πδ/μα της 12.6.2012 σχετικά με την έγκριση καταλόγου μικρών νησιωτικών υγροτόπων και τον καθορισμό όρων και περιορισμών για την προστασία και την ανάδειξη των μικρών παράκτιων υγροτόπων που περιλαμβάνονται σε αυτόν. [2]

Συγκεκριμένα, με αίτησή της από 3.12.2013 η αιτούσα εταιρεία ζήτησε από την Πολεοδομία Σκιάθου τη χορήγηση βεβαίωσης όρων δόμησης για αγροτεμάχιό της στη θέση «Πλατανιάς» του Δήμου Σκιάθου, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί για την έκδοση άδειας δόμησης ξενοδοχειακής μονάδας. Επί του αιτήματος αυτού εκδόθηκε η πρώτη προσβαλλόμενη πράξη [3], με την οποία, αφ΄ ενός μεν περιγράφονται οι ισχύοντες στην περιοχή όροι δόμησης, αφ΄ ετέρου δε ενημερώνεται η αιτούσα ότι το ακίνητό της περιλαμβάνεται σε ποσοστό 89% εντός των ορίων της έκτασης του Έλους Πλατανιά, το οποίο εμπεριέχεται στον κατάλογο μικρών νησιωτικών υγροτόπων του συμπροσβαλλόμενου πδ/τος της 12.6.2012.

Στην ως άνω βεβαίωση μνημονεύονται και τα είδη δραστηριοτήτων που, σύμφωνα με το ανωτέρω διάταγμα απαγορεύονται στην επίμαχη περιοχή, μεταξύ των οποίων και η ανέγερση οποιασδήποτε μόνιμης ή προσωρινής κατασκευής. Κατά της πράξεως αυτής και κατά του ανωτέρω πδ/τος ασκήθηκε η ένδικη αίτηση.

Όπως έγινε δεκτό από το δικαστήριο, στην παρ. 3 του άρθρου 13 του ν. 3937/2011 (Α΄ 60) «Διατήρηση της βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις», ορίζεται ότι:

«Ειδικές ρυθμίσεις για την προστασία του φυσικού χώρου: 1. … 2. … 3α) Οι μικροί υγρότοποι που βρίσκονται στο νησιωτικό ή ηπειρωτικό τμήμα της χώρας και έχουν επιφάνεια έως ογδόντα (80) στρ. προστατεύονται σύμφωνα με τις διατάξεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και καταρτίζεται κατάλογος αυτών. Η ύπαρξη των υγροτόπων αυτών πιστοποιείται με βάση τα ακόλουθα ιδίως κριτήρια: αα) τις υδρολογικές συνθήκες, εφ΄ όσον οδηγούν είτε σε κατάκλυση είτε σε κορεσμό των εδαφών με επιφανειακά ή υπόγεια ύδατα, σε συχνότητα και διάρκεια ικανή να στηρίζει υγροτοπική κυρίως βλάστηση προσαρμοσμένη σε συνθήκες κορεσμένου εδάφους ή, αβ) την παρουσία υδρομορφικών εδαφών ή, αγ) την ύπαρξη αλοφυτικής ή υδροφυτικής ή υπερυδατικής ή παρυδάτιας βλάστησης, β) η Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, θεωρεί τον κατάλογο των υγροτόπων της περ. α΄ της Ελληνικής Επικράτειας, ο οποίος καταρτίζεται με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία των συναρμόδιων υπηρεσιών και την υπάρχουσα επιστημονική τεκμηρίωση. Οι υγρότοποι εντάσσονται στον κατάλογο αυτόν ανά κατηγορία, σύμφωνα με τα επιμέρους οικολογικά χαρακτηριστικά τους και περιγράφονται κατά επιφάνεια, θέση και όρια».

Περαιτέρω, στην παρ. 6α του άρθρου 20 του ιδίου ως άνω νόμου ορίζεται ότι:

«Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής εγκρίνεται ο κατάλογος της περ. α΄ παρ. 3 του άρθρου 13 και καθορίζονται συνολικά ή κατά κατηγορία οι αναγκαίοι όροι και περιορισμοί για την προστασία και την ανάδειξη των μικρών παράκτιων υγροτόπων που περιλαμβάνονται σε αυτόν, οι οποίοι μπορεί να αφορούν και γειτονικές περιοχές …».

Σύμφωνα περαιτέρω με την απόφαση, στο προοίμιο (στοιχ. 5) του προσβαλλόμενου πδ/τος της 16.2.2012, το οποίο εκδόθηκε κατ΄ εξουσιοδότηση της ανωτέρω διατάξεως της παρ. 6α του άρθρου 20 του ν. 3937/2011, μνημονεύεται η υπ΄ αριθ. 160856/1811/14.6.2011 απόφαση του Γενικού Διευθυντή Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής «Θεώρηση Καταλόγου Μικρών Νησιωτικών Υγροτόπων». Όπως δε προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, ο κατάλογος αυτός καταρτίσθηκε με βάση τη μελέτη «Απογραφή των Υγροτόπων των νησιών του Αιγαίου» των Γ. Κατσαδωράκη – Κ. Παραγκαμιάν, η οποία εκπονήθηκε από τη WWF και το Ελληνικό Κέντρου Βιοτόπων – Υγροτόπων.

Στην ως άνω μελέτη αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι οι υγρότοποι που περιλαμβάνονται στην εν λόγω απογραφή εντοπίστηκαν ύστερα από έλεγχο της βιβλιογραφίας και στο διαδίκτυο, αποστολή ερωτηματολόγιου σε Δασαρχεία, Διευθύνσεις Δασών, Διευθύνσεις Περιβάλλοντος, περιβαλλοντικές μη κρατικές οργανώσεις και Δήμους νησιών, άμεση και τηλεφωνική επικοινωνία με αρμόδιους επιστήμονες, έλεγχο για τον εντοπισμό των υγροτόπων με τη χρήση δορυφορικών φωτογραφιών και επιτόπια έρευνα.

Στο Παράρτημα της εν λόγω μελέτης σημειώνεται ότι για την απογραφή των υγροτόπων των νησιών δημιουργήθηκε ειδική βάση δεδομένων, η οποία είναι συμβατή και συνδέσιμη με τις επίσημες βάσεις δεδομένων που χρησιμοποιούνται στην Ευρώπη και ειδικά στη Μεσόγειο. Ως θεμελιώδη δε στοιχεία αυτής της βάσης δεδομένων περιγράφονται: α) τα στοιχεία ταυτότητας του υγροτόπου, στα οποία περιλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, ο τύπος του υγροτόπου (λιμνοθάλασσα, ρύακας – ποταμός μόνιμης ροής, εποχιακός ρύακας – χείμαρρος, εκβολή ρύακα – ποταμός, πηγές, έλος γλυκού νερού, έλος υφάλμυρου – αλμυρού νερού, τεχνητή λίμνη, μικρή τεχνητή λίμνη ή άλλο), β) τα φυτά και τα ζώα, γ) η προστασία και διαχείρισή τους, δ) οι τύποι χρήσης και ε) οι τύποι υποβάθμισης.

Στο ίδιο Παράρτημα αναφέρονται ως λεπτομερέστερα στοιχεία της χρησιμοποιούμενης βάσεως δεδομένων τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υγροτόπων και η βλάστηση. Τέλος, στη σ. 24 της ίδιας μελέτης και σχετικά με τον συγκεκριμένο μικρό υγρότοπο της νήσου Σκιάθου με αύξοντα αριθμό ΣΚ108, σημειώνεται ότι: «Τα εποχιακά έλη Πλατανιά και Κολιού έχουν συρρικνωθεί και περιτριγυριστεί με σπίτια, ο χτισμένος χώρος επεκτείνεται απειλητικά και εκτιμάται ότι σε λίγα χρόνια θα έχουν χαθεί».

Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, με την εξεταζόμενη απόφαση έγινε δεκτό ότι το προσβαλλόμενο κανονιστικό διάταγμα (πδ/γμα της 12.6.2012), με το οποίο εγκρίθηκε ο κατάλογος μικρών νησιωτικών υγροτόπων και καθορίσθηκαν όροι και περιορισμοί για την προστασία και την ανάδειξή τους, ευρίσκεται εντός των νομίμων ορίων της εξουσιοδοτικής διατάξεως της παρ. 6α του άρθρου 20 του ν. 3937/2011, στηρίχθηκε σε επιστημονική μελέτη που πληροί τις προϋποθέσεις των ανωτέρω διατάξεων ως προς τα ληφθέντα κριτήρια για τον εντοπισμό μικρού νησιώτικου υγρότοπου, από το περιεχόμενο δε της εν λόγω μελέτης προκύπτει ότι ο επίμαχος υγρότοπος «Έλος Πλατανιά» συρρικνώνεται, γεγονός, που υποδηλώνει την ανάγκη περαιτέρω προστασίας του.

Συνεπώς, οι προβαλλόμενοι λόγοι ακυρώσεως ότι το εν λόγω διάταγμα είναι μη νόμιμο, καθ΄ όσον στηρίζεται σε μελέτη μη επιστημονικά τεκμηριωμένη, είναι δε και ανεπίκαιρο, δεδομένου ότι οι υφιστάμενες στην επίδικη περιοχή συνθήκες δεν πληρούν τις προϋποθέσεις εκείνες που χαρακτηρίζουν έναν υγρότοπο, κρίθηκαν απορριπτέοι ως αβάσιμοι.



ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

[1] Βλ. ΣτΕ 2308/2016 (Τμ. Ε΄), σε: περιοδικό «Περιβάλλον & Δίκαιο» τ. 3/2016 σ. 457, εκδ. Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2016.[2] Βλ. πδ/γμα της 12.6.2012 (ΑΑΠ 229/19.6.2012) «Έγκριση καταλόγου μικρών νησιωτικών υγροτόπων και καθορισμός όρων και περιορισμών για την προστασία και την ανάδειξη των μικρών παράκτιων υγροτόπων που περιλαμβάνονται σε αυτόν».[3] Έγγραφη βεβαίωση της Υπηρεσίας Δόμησης Δήμου Σκιάθου, με την οποία χορηγήθηκε στην αιτούσα εταιρεία βεβαίωση όρων δόμησης.


πηγή: https://dasarxeio.com/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου