Έξι μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις με σχέδια να μετατραπούν σε πόλεις χωρίς αυτοκίνητο

(Dion Hinchcliffe / Flickr)

#Δημοσιεύθηκε στο The Atlantic CITYLAB

 

Το Όσλο η πρωτεύουσα της Νορβηγίας, είναι η τελευταία μεγάλη μητρόπολη που τοποθετεί τους πεζούς σε προτεραιότητα σε ορισμένες περιοχές του κέντρου.

 

Σχέδια για την απαγόρευση των ιδιωτικών αυτοκινήτων σε τμήματα του κέντρου της πόλης έχουν γίνει κοινή πρακτική τόσο ώστε είναι πολύ δύσκολο να τα παρακολουθήσεις.

 

Από την αρχή του 2014 και μόνο, τουλάχιστον έξι μητροπολιτικές πόλεις έχουν εξαγγείλει φιλόδοξα σχέδια για να μετατρέψουν τμήματα της κέντρου τους σε περιοχές παραδείσου για τους πεζούς, με λιγότερη κυκλοφοριακή συμφόρηση και ατμοσφαιρική ρύπανση. Με βάση την τακτική υποβολή εκθέσεων του ανταποκριτή μας, Feargus O' Sullivan, το CityLab δούλεψε πάνω στη δημιουργία ενός οδηγού πάνω στο μέλλον της Ευρώπης χωρίς αυτοκίνητο.

 

 

Το Όσλο

 

Η Νορβηγική πρωτεύουσα είναι η τελευταία πόλη που δήλωσε ότι έχει βάλει σαν στόχο να γίνει μια πόλη χωρίς αυτοκίνητο. Σύμφωνα με δημοσίευση του πρακτορείου Reuters, τα ιδιωτικά αυτοκίνητα θα απομακρυνθούν από την περιοχή του κέντρου μέχρι το 2019. Αν και οι λεπτομέρειες μένει ακόμη να καθοριστούν, η πόλη θα βελτιώσει την ποδηλατική υποδομή της και θα δώσει μια σημαντική ώθηση στη δημόσια συγκοινωνία. Οι επιχειρήσεις ήδη ανησυχούν με την εφαρμογή αυτής της ιδέας, μια και σύμφωνα με δημοσίευμα του guardian 11 από τα 57 εμπορικά κέντρα της πόλης θα βρίσκονται μέσα στη σχεδιαζόμενη ζώνη χωρίς αυτοκίνητο και παρά τα αναμφισβήτητα στοιχεία ότι αυτοί που δεν οδηγούν ξοδεύουν το ίδιο ή και περισσότερο από αυτούς που παρκάρουν και ψωνίζουν.

Το Μιλάνο

Το Μιλάνο ήδη φιλοξενεί ένα σύστημα πληρωμών συνδεδεμένο με τις μέρες υψηλής κυκλοφοριακής συμφόρησης στην πόλη (οι οδηγοί δηλαδή πληρώνουν για να μπουν στο κέντρο με τα οχήματά τους, κατά τις μέρες αυτές).

 

Παρ' όλα αυτά το Μιλάνο αναστατώθηκε με την ανακοίνωση που έκανε ο Αντιδήμαρχος του τον Ιούλιο, σχετικά με τον απόλυτο στόχο που έχει τεθεί και είναι η ολοκληρωτική πεζοδρόμηση του ιστορικού κέντρου.

 

Δεν έχει οριστεί χρονοδιάγραμμα γι’ αυτό το σχέδιο, αλλά η γενική ιδέα είναι ότι η πλατεία της Scala θα ενωθεί με δυο άλλους κεντρικούς πεζοδρόμους και αυτό θα ωθήσει την κίνηση προς τα έξω σε άλλα μέρη της πόλης. Αυτές οι αλλαγές καθώς και άλλες που αφορούν στην ελεύθερη κίνηση των πεζών σε δρόμους χωρίς αυτοκίνητο, στην περιοχή του Navigli και της πλατείας Missori, προδιαγράφουν για τη δεύτερη πόλη της Ιταλίας ένα μέλλον όπου οι άνθρωποι έρχονται πρώτοι.

 

(Luca [JP@G] / Flickr)

Δουβλίνο

 

Αυτό το καλοκαίρι η πρωτεύουσα της Ιρλανδίας πρότεινε ένα σχέδιο με προϋπολογισμό 150 εκατομμυρίων ευρώ, για να απαγορεύσει τα αυτοκίνητα σε ορισμένα τμήματα του κέντρου της πόλης μέχρι το 2017.

 

Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε το Δημοτικό Συμβούλιο του Δουβλίνου, το κέντρο της πόλης είναι σημείο άφιξης και αναχώρησης για 192.000 ταξίδια κάθε μέρα της εβδομάδας. 33% από τα οποία πραγματοποιείται με τη χρήση αυτοκινήτου. Οι δρόμοι δεν έχουν σχεδιασθεί έχοντας υπ’ όψη την κίνηση των αυτοκινήτων κι έτσι η καθημερινή κίνηση τους προκαλεί κυκλοφοριακό έμφραγμα, ατμοσφαιρική ρύπανση στην πόλη και αιθαλομίχλη.

 

Η κατάσταση πρόκειται να επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο. Η ανάκαμψη της Ιρλανδικής οικονομίας πρόκειται να συγκεντρώσει ακόμα περισσότερες δραστηριότητες στο κέντρο και το δημοτικό συμβούλιο προβλέπει επιπλέον 42.000 ταξίδια καθημερινά μέχρι το 2023. Αν η ίδια ποσόστωση μετακινούμενων φτάνει με αυτοκίνητο όπως τώρα, αυτό θα σημαίνει 14.000 παραπάνω ταξίδια με αυτοκίνητο καθημερινά. Πολύ μεγάλος αριθμός για μια πόλη που φιλοξενεί λίγο παραπάνω από 500.000 κατοίκους στα όρια της.

Οι αντιδράσεις στο προς υλοποίηση σχέδιο, είναι ανάμικτες, με τους έμπορους να ανησυχούν, ως συνήθως, ενώ άλλοι εκφράζουν τον απόλυτο ενθουσιασμό τους με την εφαρμογή αυτού του σχεδίου.

«Στο μεταξύ όσοι κινούνται ή ποδηλατούν στην πόλη, είναι ενθουσιασμένοι με την προοπτική του να κινούνται στην πόλη, χωρίς να χρειάζεται να παίζουν τη ζωή τους κορώνα γράμματα. Η πόλη ελπίζει να φτάσει στο σημείο, όπου μόνο ένας στους πέντε μετακινούμενους στο κέντρο θα το κάνει χρησιμοποιώντας το ιδιωτικό του αυτοκίνητο – οι υπόλοιποι χρησιμοποιούν τα μέσα μεταφοράς, το ποδήλατο 15% ή τα πόδια 10%.

 

(Olivier Pascaud)

Παρίσι

 

Το Παρίσι δεν είναι ξένο στους περιορισμούς κυκλοφορίας για το αυτοκίνητο. Όταν το Παρίσι σχεδίασε απαγόρευση μιας μέρας, για την κυκλοφορία των αυτοκινήτων με μονό αριθμό, την άνοιξη του 2014, το αποτέλεσμα ήταν μια αξιοσημείωτη στο μποτιλιάρισμα και την ρύπανση πτώση. Σε μια άλλη προσωρινή μέρα χωρίς αυτοκίνητο, που πραγματοποιήθηκε αυτό το φθινόπωρο, ανακοινώθηκε από τη Δήμαρχο Anne Hidalgo (και οπτικά επιβεβαιώθηκε από βίντεο, πριν και μετά) ότι ήταν μια μεγάλη επιτυχία. Η τάση θα συνεχιστεί σε μια πιο μόνιμη βάση με τη δημιουργία ενός πεζοδρόμου κατά μήκος της δεξιάς όχθης του ποταμού Σηκουάνα, το καλοκαίρι του 2016. 

 

(Jose Maria Cuellar / Flickr)

Μαδρίτη

Ένα από τα πιο δυνατά σχέδια παγκοσμίως για τον περιορισμό των αυτοκινήτων από το κέντρο της πόλης μπορούμε να την βρούμε στη Μαδρίτη. Το 2015 η Ισπανική πρωτεύουσα άρχισε να κόβει κλήσεις στους οδηγούς που είτε δεν μένουν στο κέντρο ή δεν έχουν ένα εξασφαλισμένο χώρο στάθμευσης σ' ένα επίσημο χώρο. Ο κανόνας διπλασίασε μια περιορισμένη στα αυτοκίνητα ζώνη, που ήταν ήδη σε εφαρμογή στο κέντρο, ενώ η Δήμαρχος Anna Botella ελπίζει να πεζοδρομήσει ακόμα μεγαλύτερο τμήμα της πόλης. Τέτοια μέτρα οικοδομήθηκαν στη βάση της πολιτικής που θέτει τους πεζούς πρώτους και περιγράφεται στο πρόσφατο επιχειρησιακό σχέδιο της πόλης.

Το γενικό πολεοδομικό σχέδιο της πόλης, είναι κάτι που αναθεωρείται κάθε δεκαπέντε χρόνια, αυτό που υιοθετήθηκε πρόσφατα από την πόλη της Μαδρίτης κινείται στη δημιουργία μιας πόλης φιλικής στους πεζούς και τα ποδήλατα.

Δέντρα, ποδήλατα και το περπάτημα είναι μέσα. Αυτοκίνητα, ιστορική προστασία και νέα διαμερίσματα, βρίσκονται έξω. Αυτή είναι η ουσία του νέου σχεδίου της Μαδρίτης και έχει εκκολαφθεί για να τη βοηθήσει να καλύψει τη διαφορά με τους ευρωπαίους γείτονές της. Το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο είναι ένα τεράστιο έργο και συντάσσεται από την κυβέρνηση της πόλης περίπου κάθε 15 χρόνια. Αυτή η τελευταία έκδοση έρχεται ακριβώς τη στιγμή που η κρίση πλήττει τη Μαδρίτη και χρειάζεται επειγόντως μια στροφή για να τεθεί αυτή και πάλι στο προσκήνιο.

Ευτυχώς το μεγαλύτερο τμήμα αυτού στου σχεδίου μοιάζει καταπληκτικό. Θα μεταμορφώσει το θορυβώδες γεμάτο αυτοκίνητα κέντρο σε ένα ήρεμο παράδεισο για τους πεζούς. Ακόμη κι έτσι όμως είναι κατανοητό αν κάποιοι ντόπιοι το αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό. Το προηγούμενο πολεοδομικό σχέδιο της Μαδρίτης που τέθηκε σε εφαρμογή το 1997, κατέληξε να είναι ένα αποτυχημένο σχέδιο, γεμάτο ψευδείς προβλέψεις που προκάλεσαν κωλύματα στην πόλη για πολλά χρόνια, πλαστό όσο και η φούσκα των ακινήτων στην Ισπανία. Το τελευταίο σχέδιο της Μαδρίτης προέβλεπε ότι ο πληθυσμός θα αυξηθεί σαν μανιτάρι.



(Riccardo Bonuccelli / Flickr)

Βρυξέλλες

 

Στις αρχές του 2014, η βελγική πρωτεύουσα της κυκλοφοριακής συμφόρησης (χαρακτηρισμένη ως "ένας υπόνομος για τα αυτοκίνητα») ανακοίνωσε ένα σχέδιο για να μετατρέψει ένα δρόμο τεσσάρων λωρίδων σε μια πεζοδρομημένη περιοχή. Αυτή τη φορά οι επιχειρήσεις δεν ήταν οι μόνες που αντιτίθενται? ακόμα και στους υποστηρικτές του περπατήματος και του ποδήλατου δεν άρεσε ακριβώς η ιδέα. Ορισμένοι φοβούνται ότι η χρήση των αυτοκινήτων δεν θα εξαλειφθεί, αλλά απλώς θα εκτοπιστεί έξω από το κέντρο. Το ολοκληρωτικό τέλος της χρήσης του αυτοκινήτου, δεν είναι ο πρακτικός στόχος αυτή τη στιγμή, αλλά το γεγονός ότι ορισμένοι πιστεύουν ότι υπάρχει αυτή η προοπτική, δείχνει ακριβώς πόσο μακριά πολλές μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις έχουν φτάσει.


πηγή: http://www.citybranding.gr/

*Την μετάφραση επιμελήθηκε η Μάρθα Παπαδομιχελάκη.