 |
| © WWF Ελλάς |
Μια ξεκάθαρη περίπτωση οφέλους από την εφαρμογή περιβαλλοντικής νομοθεσίας είναι για την Ελλάδα ο Σαρωνικός, πριν την πετρελαιοκηλίδα του Σεπτεμβρίου 2017. Η επί δεκαετίες βαριά ρύπανση της θάλασσας με αστικά κυρίως λύματα κατέληξε το 2001 σε παραπομπή της Ελλάδας στο Δικαστήριο της ΕΕ για ελλιπή λειτουργία της μονάδας επεξεργασίας λυμάτων στην Ψυτάλλεια. Το Κέντρο Επεξεργασίας Λυμάτων της Ψυτάλλειας ολοκληρώθηκε με κοινοτική συγχρηματοδότηση και μπήκε στην γ’ φάση λειτουργίας του το 2007. Μερικά χρόνια μετά, σειρά από επιστημονικές αναλύσεις και ανακοινώσεις κατέγραφαν την ξεκάθαρη βελτίωση της οικολογικής κατάστασης του Σαρωνικού. [1]
Στις 10 Σεπτεμβρίου 2017 ο Σαρωνικός επανήλθε δυσάρεστα στην επικαιρότητα λόγω της μεγάλης πετρελαιοκηλίδας που προκλήθηκε από τη βύθιση του δεξαμενοπλοίου Αγία Ζώνη ΙΙ.
Συγκεκριμένα, στις πρώτες πρωινές ώρες της Κυριακής 10 Σεπτεμβρίου 2017, βυθίστηκε το δεξαμενόπλοιο «ΑΓΙΑ ΖΩΝΗ ΙΙ» Ν. Πειραιά 11763, στη θαλάσσια περιοχή νότια νοτιοδυτικά της νήσου Αταλάντης στον Σαρωνικό Κόλπο. Το πλοίο είχε χωρητικότητα εκτοπίσματος (DWT): 3205 t/ ολικό μήκος x μέγιστο πλάτος: 91.32m × 13.7m και κατασκευάστηκε το 1972. Μετέφερε 2.200 μετρικούς τόνους πετρέλαιο εξωτερικής καύσης (fuel oil) και 370 μετρικούς τόνους πετρέλαιο εσωτερικής καύσης (marine gas oil).[2] Η διαρροή άγνωστης ακόμα ποσότητας πετρελαίου, η οποία προκλήθηκε από τη βύθιση του δεξαμενόπλοιου, έχει ως συνέπεια τη δημιουργία πετρελαιοκηλίδας και τη θαλάσσια ρύπανση μεγάλης θαλάσσιας περιοχής της Σαλαμίνας και του Σαρωνικού Κόλπου μέχρι και την ακτογραμμή του Πειραιά.
Η περιβαλλοντική κρίση που προκλήθηκε αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα των πολλαπλών ωφελειών που θα προέκυπταν για την οικονομία και την κοινωνία από τη σωστή και έγκαιρη εφαρμογή ισχυρής νομοθεσίας για περιβαλλοντικά ασφαλή ναυσιπλοΐα και βεβαίως του πραγματικού και ανυπολόγιστου κόστους που προκύπτει από την πλημμελή εφαρμογή της ισχύουσας που έχει ως συνέπεια την υποβάθμιση φυσικών οικοσυστημάτων και των υπηρεσιών που αυτά προσφέρουν στην κοινωνία. Η εκτεταμένη ρύπανση έθεσε για άγνωστο ακόμα χρονικό διάστημα πολλές από τις πλέον δημοφιλείς παραλίες της Αττικής εκτός πρόσβασης από λουόμενους και κατοίκους, ενώ υποβαθμίζει άλλες χρήσεις, όπως η αλιεία, ο τουρισμός και η αναψυχή.
Αντιμετωπίζοντας την εκτεταμένη ρύπανση ως αδίκημα που χρήζει απόδοσης ποινικών ευθυνών, το WWF Ελλάς κατέθεσε στον Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών Πειραιά μήνυση κατά παντός υπευθύνου για παράβαση διατάξεων για την προστασία του περιβάλλοντος και δήλωσε παράσταση πολιτικής αγωγής.
Στόχος των νομικών ενεργειών είναι η παραδειγματική τιμωρία των συγκεκριμένων αδικημάτων ως περιβαλλοντικών εγκλημάτων, μέσα από την εφαρμογή των κοινοτικών οδηγιών 2005/35/ΕΚ «σχετικά με τη ρύπανση από τα πλοία και τη θέσπιση κυρώσεων, περιλαμβανομένων των ποινικών κυρώσεων» και 2008/99/ΕΚ «σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος μέσω ποινικού δικαίου», ώστε η προστασία του περιβάλλοντος ως ζωτικής σημασίας κοινού αγαθού να γίνει πρώτιστο μέλημα για κάθε επιχειρηματία, πολιτικό, ιδιώτη.
Η περίπτωση του Σαρωνικού αποτελεί παράδειγμα νίκης νομικής και ήττας πολιτικής. Μετά από πιέσεις, η εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας απέδωσε οφέλη για περιβάλλον και ανθρώπους. Ο ανεπαρκής σχεδιασμός της χώρας για άμεση αντιμετώπιση περιστατικών θαλάσσιας ρύπανσης από πετρέλαιο αποτελεί πολιτική ήττα για μια χώρα, όπως η Ελλάδα, με μεγάλη κίνηση δεξαμενόπλοιων και μεγαλεπήβολα σχέδια εκμετάλλευσης εικαζόμενων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων. [3]
Συγκεκριμένα, στις πρώτες πρωινές ώρες της Κυριακής 10 Σεπτεμβρίου 2017, βυθίστηκε το δεξαμενόπλοιο «ΑΓΙΑ ΖΩΝΗ ΙΙ» Ν. Πειραιά 11763, στη θαλάσσια περιοχή νότια νοτιοδυτικά της νήσου Αταλάντης στον Σαρωνικό Κόλπο. Το πλοίο είχε χωρητικότητα εκτοπίσματος (DWT): 3205 t/ ολικό μήκος x μέγιστο πλάτος: 91.32m × 13.7m και κατασκευάστηκε το 1972. Μετέφερε 2.200 μετρικούς τόνους πετρέλαιο εξωτερικής καύσης (fuel oil) και 370 μετρικούς τόνους πετρέλαιο εσωτερικής καύσης (marine gas oil).[2] Η διαρροή άγνωστης ακόμα ποσότητας πετρελαίου, η οποία προκλήθηκε από τη βύθιση του δεξαμενόπλοιου, έχει ως συνέπεια τη δημιουργία πετρελαιοκηλίδας και τη θαλάσσια ρύπανση μεγάλης θαλάσσιας περιοχής της Σαλαμίνας και του Σαρωνικού Κόλπου μέχρι και την ακτογραμμή του Πειραιά.
Η περιβαλλοντική κρίση που προκλήθηκε αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα των πολλαπλών ωφελειών που θα προέκυπταν για την οικονομία και την κοινωνία από τη σωστή και έγκαιρη εφαρμογή ισχυρής νομοθεσίας για περιβαλλοντικά ασφαλή ναυσιπλοΐα και βεβαίως του πραγματικού και ανυπολόγιστου κόστους που προκύπτει από την πλημμελή εφαρμογή της ισχύουσας που έχει ως συνέπεια την υποβάθμιση φυσικών οικοσυστημάτων και των υπηρεσιών που αυτά προσφέρουν στην κοινωνία. Η εκτεταμένη ρύπανση έθεσε για άγνωστο ακόμα χρονικό διάστημα πολλές από τις πλέον δημοφιλείς παραλίες της Αττικής εκτός πρόσβασης από λουόμενους και κατοίκους, ενώ υποβαθμίζει άλλες χρήσεις, όπως η αλιεία, ο τουρισμός και η αναψυχή.
Αντιμετωπίζοντας την εκτεταμένη ρύπανση ως αδίκημα που χρήζει απόδοσης ποινικών ευθυνών, το WWF Ελλάς κατέθεσε στον Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών Πειραιά μήνυση κατά παντός υπευθύνου για παράβαση διατάξεων για την προστασία του περιβάλλοντος και δήλωσε παράσταση πολιτικής αγωγής.
Στόχος των νομικών ενεργειών είναι η παραδειγματική τιμωρία των συγκεκριμένων αδικημάτων ως περιβαλλοντικών εγκλημάτων, μέσα από την εφαρμογή των κοινοτικών οδηγιών 2005/35/ΕΚ «σχετικά με τη ρύπανση από τα πλοία και τη θέσπιση κυρώσεων, περιλαμβανομένων των ποινικών κυρώσεων» και 2008/99/ΕΚ «σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος μέσω ποινικού δικαίου», ώστε η προστασία του περιβάλλοντος ως ζωτικής σημασίας κοινού αγαθού να γίνει πρώτιστο μέλημα για κάθε επιχειρηματία, πολιτικό, ιδιώτη.
Η περίπτωση του Σαρωνικού αποτελεί παράδειγμα νίκης νομικής και ήττας πολιτικής. Μετά από πιέσεις, η εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας απέδωσε οφέλη για περιβάλλον και ανθρώπους. Ο ανεπαρκής σχεδιασμός της χώρας για άμεση αντιμετώπιση περιστατικών θαλάσσιας ρύπανσης από πετρέλαιο αποτελεί πολιτική ήττα για μια χώρα, όπως η Ελλάδα, με μεγάλη κίνηση δεξαμενόπλοιων και μεγαλεπήβολα σχέδια εκμετάλλευσης εικαζόμενων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων. [3]
[1] Ενδεικτικές αναφορές στη βελτίωση της οικολογικής κατάστασης του Σαρωνικού Κόλπου από τη λειτουργία της μονάδας στην Ψυτάλλεια: α) Siokou-Frangou, I. et al. (2009). Impact of Athens metropolitan area sewage outfalls on the Saronikos Gulf ecosystem. In: Impact of large coastal Mediterranean cities on marine ecosystems. Workshop proceedings. 10-12 February 2009. β) OECD. (2010). OECD Environmental Performance Reviews: Greece 2009, OECD Publishing. http://dx.doi.org/10.1787/9789264061330-en
[2] Αρχηγείο Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής. (2017, 10 Σεπτεμβρίου). Βύθιση Δ/Ξ πλοίου στη θαλάσσια περιοχή νότια-νοτιοδυτικά ν. Αταλάντης και πρόκληση θαλάσσιας ρύπανσης [Δελτίο τύπου]. Ανακτήθηκε από http://www.hcg.gr/node/15922
[3] WWF. (2015). MedTrends – Μελλοντικές τάσεις στη Μεσόγειο. Ανάκτηση από http://www.wwf.gr/areas/marine/medtrends .
πηγή: http://www.wwf.gr/
[2] Αρχηγείο Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής. (2017, 10 Σεπτεμβρίου). Βύθιση Δ/Ξ πλοίου στη θαλάσσια περιοχή νότια-νοτιοδυτικά ν. Αταλάντης και πρόκληση θαλάσσιας ρύπανσης [Δελτίο τύπου]. Ανακτήθηκε από http://www.hcg.gr/node/15922
[3] WWF. (2015). MedTrends – Μελλοντικές τάσεις στη Μεσόγειο. Ανάκτηση από http://www.wwf.gr/areas/marine/medtrends .
πηγή: http://www.wwf.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου