Tα Πάρκα Τσέπης (Pocket Parks) στον Αστικό Χώρο

Πάρκο Τσέπης Greenacre (New York)

Τα πάρκα τσέπης (pocket parks) είναι παρέμβαση μικρής μεν κλίμακας (ανθρώπινη κλίμακα), «στρατηγικής» όμως σημασίας και αναγκαιότητας σε επίπεδο γειτονιάς (το κύτταρο που κρατάει ζωντανή μια πόλη). Είναι μικροί «κενοί» δημόσιοι χώροι που αποκτούν αστικό πράσινο και λειτουργικότητες ανοικτού χώρου (περιβαλλοντικές και κοινωνικές) σε αδόμητες επιφάνειες στον πυκνό αστικό ιστό. Οικόπεδα (ακόμη και κτίρια!) που μένουν εγκαταλελειμμένα και αναξιοποίητα και γεμίζουν σκουπίδια, μικρές νησίδες γης ανάμεσα στα κτίρια, ακάλυπτοι χώροι των πολυκατοικιών, υπαίθρια πάρκινγκ μέσα στη πόλη, πεζόδρομοι και στενάκια, θα μπορούσαν να είναι εν δυνάμει πάρκα τσέπης και χώροι αστικού πρασίνου, «αστικά ξέφωτα», κηλίδες δροσιάς και καταφύγια άγριας ζωής. Η λειτουργία τους επομένως μπορεί να είναι πολλαπλή, από μικρές οάσεις πρασίνου παθητικής αναψυχής (στάση, ξεκούραση, παρατήρηση, βιωματικοί εμπειρία της πόλης), τόποι συνάντησης, συνεύρεσης, κοινωνικοποίησης μέχρι και παιδικές χάρες, αστικούς οπωρώνες, λαχανόκηπους, αλλά και χώροι δημόσιας τέχνης. Από «περάσματα» και απλοί δίοδοι κυκλοφορίας στη πόλη, θα μπορούσαν να μεταμορφωθούν σε τόπους «προορισμού» και εκπλήξεων, σε τοπόσημα για τη πόλη. Ανάλογα των αναγκών τους, οι γειτονιές καλούνται τις πιο πολλές φορές να συμμετέχουν ενεργά, να τα διαχειρίζονται και να τα προστατεύουν). Τα πάρκα τσέπης εξελίσσονται σε «διέξοδο» ανάδειξης της έννοιας του «τόπου» και της ιδιαιτερότητας μιας περιοχής (αξίες, μύθοι, συμβολισμοί, ελπίδες, ιστορία), αλλά και σε δίκτυα ζωντανών συνδέσμων με σημαντικό κοινωνικό και περιβαλλοντικό περιεχόμενο, ιδιαίτερα στις σημερινές μητροπόλεις οι οποίες αναπτύχθηκαν και αναπτύσσονται με ρυθμούς που εγκλωβίζουν όλο και περισσότερο τον άνθρωπο σε συνθήκες ασφυξίας….. (το 2014, το 54% του παγκόσμιου πληθυσμού ζούσε σε αστικές περιοχές, ενώ μέχρι το 2050 αναμένεται το ποσοστό αυτό να ξεπεράσει το 65%...!!!).

Neal’s Yard, Λονδίνο

Πέρα όμως από τον κοινωνικό αντίκτυπο στη πόλη, οι παρεμβάσεις μικρής κλίμακας όπως τα πάρκα τσέπης (ένα από τα «εργαλεία» μας για πιο βιώσιμες πόλεις), προσφέρουν και πρακτικά πλεονεκτήματα. Λειτουργούν ως βιοκλιματικοί θύλακες στον αστικό ιστό, επαναφέρουν και ενισχύουν την βιοποικιλότητα, γίνονται παράγοντες ελέγχου της ατμοσφαιρικής ρύπανσης (αυξημένο περιβαλλοντικό αποτύπωμα CO2), του θορύβου, των θερμικών νησίδων. Η λογική και οι πρακτικές του «αστικού βελονισμού» (urbanacupuncture) με μικρές μεμονωμένες επιφάνειες πρασίνου αλλά μεγάλες σε αριθμό επιφάνειας προσθετικά και διάσπαρτα στις γειτονιές της πόλης, μπορούν να διαμορφώσουν ένα δίκτυο υπαίθριων δημοσίων χώρων πρασίνου που θα έδινε τη δυνατότητα της διάχυσης της Φύσης μέσα στον αστικό ιστό και θα αναβάθμιζε τον δημόσιο «ενδιάμεσο» κενό χώρο που τόσο παραμελημένος είναι στην εποχή μας («no man’s land»), και «small is more» τελικά… Είναι μια αντισυμβατική κατηγορία αστικού πρασίνου για μια αντισυμβατική πόλη όπως π.χ. η Αθήνα.

 

Το πολύ ενδιαφέρον άρθρο μπορείτε να το αναγνώσετε στον παρακάτω σύνδεσμο:   http://www.apenantioxthi.com/2017/10/ta-prka-tsepis-pocket-parks-ston-astiko-hwro.html