Γεώργιος Ζέρβας
(Καθηγητής, Τμήμα Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής και Υδατοκαλλιεργειών)
(Καθηγητής, Τμήμα Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής και Υδατοκαλλιεργειών)
Ο αριθμός των εκτρεφόμενων αλόγων παγκοσμίως παρουσιάζει συνεχή κάμψη, κυρίως λόγω εκμηχάνισης της γεωργίας στις αναπτυσσόμενες χώρες, με αποτέλεσμα τα 75 εκατ. αλόγων που εκτρέφονταν το 1950 να μειωθούν στα 58 εκατ. το 2007. Στις ανεπτυγμένες χώρες έχει παρατηρηθεί ότι ένα ποσοστό αλόγων που δεν συνδέεται με αγροτικές ή άλλες συναφείς εργασίες συσχετίζεται θετικά με το διαθέσιμο εισόδημα των ανθρώπων. Έτσι, όταν και όπου υπάρχει οικονομική ευημερία και ευχέρεια οι άνθρωποι επενδύουν στα άλογα που τα διατηρούν για σπορ, ευχαρίστηση, αγροτουρισμό κλπ.
Σε περιόδους οικονομικής ύφεσης, όπως π.χ. το 2008, ο πληθυσμός των αλόγων της κατηγορίας αυτής μειώνεται σημαντικά γιατί οι ιδιοκτήτες τους δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν το κόστος συντήρησής τους. Τα άλογα αυτά περνάνε στην κατηγορία των λεγόμενων “ανεπιθύμητων” (unwanted horses) στα οποία προστίθενται τα μεγάλης ηλικίας, τα τραυματισμένα και τα αποσυρθέντα από τον ιππόδρομο για διάφορους λόγους (μικρή απόδοση, μεγάλη ηλικία, τραυματισμοί κ.ά.).
Τα άλογα, λοιπόν, που αποσύρονται από τη γεωργία και τα λοιπά ανεπιθύμητα, πλην αυτών που αποσύρονται από τον ιππόδρομο, οδηγούνται σε ειδικά σφαγεία και το κρέας τους πηγαίνει για ανθρώπινη κατανάλωση. Σε κάποιες χώρες που δεν επιτρέπεται η σφαγή των αλόγων, όπως π.χ. στις Η.Π.Α., γίνεται εξαγωγή τους σε άλλες χώρες (π.χ. Καναδά, Μεξικό). Τα άλογα που αποσύρονται από τον ιππόδρομο δεν επιτρέπεται να σφαγούν λόγω κάποιων φαρμακευτικών ουσιών που χρησιμοποιούνται (π.χ. το παυσίπονο φαινυλοβουταζόνη), οι οποίες έχουν μεγάλο χρόνο αποβολής (2-3 μήνες) από τον οργανισμό των ζώων. Έτσι τα ζώα αυτά είτε πωλούνται σε ιδιώτες (για σπορ, ευχαρίστηση, τουρισμό) ή τους γίνεται ευθανασία.
Ένα άλλο ποσοστό αλόγων, σχετικά μικρό, που οδηγείται στα σφαγεία προέρχεται από ειδικές εκτροφές, σκοπός των οποίων είναι η παραγωγή κρέατος υψηλής ποιότητας όπως γίνεται με τα βοοειδή και άλλα παραγωγικά ζώα. Τα άλογα αυτά σφάζονται σε ηλικία 12-30 μηνών.
Το κρέας αλόγου καταναλώνεται μόνο σε κάποιες από τις Ευρωπαϊκές χώρες όπως π.χ. Ιταλία, Γαλλία και Βέλγιο, όπου υπάρχουν ειδικά σφαγεία αλλά και ειδικά κρεοπωλεία για τη διάθεση του κρέατος. Η κατανάλωση, όμως, του κρέατος αλόγου παρουσιάζει προοδευτική κάμψη αφού από 332.000 τόνους το 2005 μειώθηκε στους 300.000 τόνους το 2010. Η προέλευση των αλόγων που εσφάγησαν για ανθρώπινη κατανάλωση την περίοδο 2002-2009, σύμφωνα με στοιχεία του FAO (2012) ήταν: Ιταλία 37,9 %, Ρουμανία 16,6 %, Πολωνία 11,4 %, Ισπανία 8,8 %, Ηνωμένο Βασίλειο 6,4 %, Γαλλία 5,7 %, Ελλάδα 4,8%, Βέλγιο 3,2 %, Γερμανία 3% και Ιρλανδία 2,1 %. Το ποσοστό αυτάρκειας σε κρέας αλόγου στην ΕΕ είναι 33,3 % και η μέση ετήσια κατανάλωση είναι 0,4 kg/άτομο.
Όπως προκύπτει από τα παραπάνω στοιχεία τα προς σφαγή άλογα μεταφέρονται από μεγάλες αποστάσεις με αποτέλεσμα να υφίστανται μεγάλη ταλαιπωρία. Γι’ αυτό υπάρχει μία συνεχής προσαρμογή της σχετικής νομοθεσίας για την καλή μεταχείριση των ζώων αυτών (welfare) και σκέψεις για δημιουργία σφαγείων στις χώρες που εξάγουν πολλά άλογα όπως Ρουμανία, Πολωνία, Ρωσία κ.ά.
Με την υπάρχουσα οικονομική κρίση στην Ευρώπη αναμένεται αύξηση των “ανεπιθύμητων” αλόγων και γι’ αυτό λαμβάνονται προληπτικά μέτρα για το χειρισμό των προς απόσυρση ζώων. Η σφαγή τους για ανθρώπινη κατανάλωση θεωρείται ως ο καλύτερος και ο πλέον οικονομικός τρόπος απόσυρσης γιατί γίνεται ελεγχόμενα στα πλαίσια της υφιστάμενης νομοθεσίας. Η Ιρλανδία, μία χώρα που ηγείται στην παραγωγή αλόγων για σπορ και ιππόδρομο, δαπάνησε την περίοδο 2007-2010 το ποσό των 5,25 εκατ. ευρώ για απόσυρση αλόγων.
Το κρέας του αλόγου θεωρείται ως “ιδιαίτερης” ποιότητας (delicacy), υψηλής θρεπτική αξίας, χαμηλής περιεκτικότητας σε λίπος και μικρότερης χρονικής διάρκειας συντήρησης, για την παραγωγή του οποίου δεν χρησιμοποιούνται αυξητικοί παράγοντες ή άλλες πρόσθετες ύλες. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή παράδοση καταναλώνεται νωπό και ελάχιστο ποσοστό αυτού χρησιμοποιείται για παρασκευή αλλαντικών (σαλάμι). Συνήθως, η τιμή του είναι χαμηλότερη αυτής του μοσχαρίσιου κρέατος.
Το κρέας αλόγου χαρακτηρίζεται από υψηλότερη περιεκτικότητα σε νερό, πρωτεΐνες, γλυκογόνο, βιταμίνη Β12 και σίδηρο και χαμηλότερη σε λίπος (0,5 – 3 %) και χοληστερίνη, συγκριτικά με το μοσχαρίσιο κρέας. Επίσης, το προφίλ των λιπαρών οξέων του λίπους του κρέατος αλόγου είναι συγκριτικά καλύτερο (υγιεινότερο για τον καταναλωτή) δεδομένου ότι τα μέσα ποσοστά των κορεσμένων, μονοακόρεστων και πολυακόρε στων λιπαρών οξέων είναι 35%, 26% και 33% αντίστοιχα, όταν τα αντίστοιχα για το μοσχαρίσιο κρέας είναι 48%, 44% και 7%.
Αφού λοιπόν το κρέας αλόγου έχει τόσα θετικά διαιτητικά χαρακτηριστικά γιατί πρoκλήθηκε τόση αναστάτωση, τουλάχιστον στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Για δύο κυρίως λόγους: 1. διότι ένα ποσοστό αλόγων προέρχεται από τον ιππόδρομο παράνομα, επιβαρημένο με φαρμακευτικές ουσίας επιβλαβείς για τον καταναλωτή, και 2. η ανάμειξή του με μοσχαρίσιο κρέας αποτελεί νοθεία. Το κρέας του αλόγου, όπως αναφέρθηκε, είναι συνήθως φθηνότερο από το μοσχαρίσιο. Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι ο καταναλωτής πρέπει να γνωρίζει τι ακριβώς αγοράζει, διότι ένα πολύ σημαντικό ποσοστό καταναλωτών δεν θα αγόραζε προϊόντα που περιέχουν κρέας αλόγου για διαφορετικούς, ο καθένας, λόγους που πρέ πει να είναι σεβαστοί. Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι αυτοί που έκαναν τη “νοθεία” το απέκρυψαν επιμελώς για ευνόητους λόγους.
Σε περιόδους οικονομικής ύφεσης, όπως π.χ. το 2008, ο πληθυσμός των αλόγων της κατηγορίας αυτής μειώνεται σημαντικά γιατί οι ιδιοκτήτες τους δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν το κόστος συντήρησής τους. Τα άλογα αυτά περνάνε στην κατηγορία των λεγόμενων “ανεπιθύμητων” (unwanted horses) στα οποία προστίθενται τα μεγάλης ηλικίας, τα τραυματισμένα και τα αποσυρθέντα από τον ιππόδρομο για διάφορους λόγους (μικρή απόδοση, μεγάλη ηλικία, τραυματισμοί κ.ά.).
Τα άλογα, λοιπόν, που αποσύρονται από τη γεωργία και τα λοιπά ανεπιθύμητα, πλην αυτών που αποσύρονται από τον ιππόδρομο, οδηγούνται σε ειδικά σφαγεία και το κρέας τους πηγαίνει για ανθρώπινη κατανάλωση. Σε κάποιες χώρες που δεν επιτρέπεται η σφαγή των αλόγων, όπως π.χ. στις Η.Π.Α., γίνεται εξαγωγή τους σε άλλες χώρες (π.χ. Καναδά, Μεξικό). Τα άλογα που αποσύρονται από τον ιππόδρομο δεν επιτρέπεται να σφαγούν λόγω κάποιων φαρμακευτικών ουσιών που χρησιμοποιούνται (π.χ. το παυσίπονο φαινυλοβουταζόνη), οι οποίες έχουν μεγάλο χρόνο αποβολής (2-3 μήνες) από τον οργανισμό των ζώων. Έτσι τα ζώα αυτά είτε πωλούνται σε ιδιώτες (για σπορ, ευχαρίστηση, τουρισμό) ή τους γίνεται ευθανασία.
Ένα άλλο ποσοστό αλόγων, σχετικά μικρό, που οδηγείται στα σφαγεία προέρχεται από ειδικές εκτροφές, σκοπός των οποίων είναι η παραγωγή κρέατος υψηλής ποιότητας όπως γίνεται με τα βοοειδή και άλλα παραγωγικά ζώα. Τα άλογα αυτά σφάζονται σε ηλικία 12-30 μηνών.
Το κρέας αλόγου καταναλώνεται μόνο σε κάποιες από τις Ευρωπαϊκές χώρες όπως π.χ. Ιταλία, Γαλλία και Βέλγιο, όπου υπάρχουν ειδικά σφαγεία αλλά και ειδικά κρεοπωλεία για τη διάθεση του κρέατος. Η κατανάλωση, όμως, του κρέατος αλόγου παρουσιάζει προοδευτική κάμψη αφού από 332.000 τόνους το 2005 μειώθηκε στους 300.000 τόνους το 2010. Η προέλευση των αλόγων που εσφάγησαν για ανθρώπινη κατανάλωση την περίοδο 2002-2009, σύμφωνα με στοιχεία του FAO (2012) ήταν: Ιταλία 37,9 %, Ρουμανία 16,6 %, Πολωνία 11,4 %, Ισπανία 8,8 %, Ηνωμένο Βασίλειο 6,4 %, Γαλλία 5,7 %, Ελλάδα 4,8%, Βέλγιο 3,2 %, Γερμανία 3% και Ιρλανδία 2,1 %. Το ποσοστό αυτάρκειας σε κρέας αλόγου στην ΕΕ είναι 33,3 % και η μέση ετήσια κατανάλωση είναι 0,4 kg/άτομο.
Όπως προκύπτει από τα παραπάνω στοιχεία τα προς σφαγή άλογα μεταφέρονται από μεγάλες αποστάσεις με αποτέλεσμα να υφίστανται μεγάλη ταλαιπωρία. Γι’ αυτό υπάρχει μία συνεχής προσαρμογή της σχετικής νομοθεσίας για την καλή μεταχείριση των ζώων αυτών (welfare) και σκέψεις για δημιουργία σφαγείων στις χώρες που εξάγουν πολλά άλογα όπως Ρουμανία, Πολωνία, Ρωσία κ.ά.
Με την υπάρχουσα οικονομική κρίση στην Ευρώπη αναμένεται αύξηση των “ανεπιθύμητων” αλόγων και γι’ αυτό λαμβάνονται προληπτικά μέτρα για το χειρισμό των προς απόσυρση ζώων. Η σφαγή τους για ανθρώπινη κατανάλωση θεωρείται ως ο καλύτερος και ο πλέον οικονομικός τρόπος απόσυρσης γιατί γίνεται ελεγχόμενα στα πλαίσια της υφιστάμενης νομοθεσίας. Η Ιρλανδία, μία χώρα που ηγείται στην παραγωγή αλόγων για σπορ και ιππόδρομο, δαπάνησε την περίοδο 2007-2010 το ποσό των 5,25 εκατ. ευρώ για απόσυρση αλόγων.
Το κρέας του αλόγου θεωρείται ως “ιδιαίτερης” ποιότητας (delicacy), υψηλής θρεπτική αξίας, χαμηλής περιεκτικότητας σε λίπος και μικρότερης χρονικής διάρκειας συντήρησης, για την παραγωγή του οποίου δεν χρησιμοποιούνται αυξητικοί παράγοντες ή άλλες πρόσθετες ύλες. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή παράδοση καταναλώνεται νωπό και ελάχιστο ποσοστό αυτού χρησιμοποιείται για παρασκευή αλλαντικών (σαλάμι). Συνήθως, η τιμή του είναι χαμηλότερη αυτής του μοσχαρίσιου κρέατος.
Το κρέας αλόγου χαρακτηρίζεται από υψηλότερη περιεκτικότητα σε νερό, πρωτεΐνες, γλυκογόνο, βιταμίνη Β12 και σίδηρο και χαμηλότερη σε λίπος (0,5 – 3 %) και χοληστερίνη, συγκριτικά με το μοσχαρίσιο κρέας. Επίσης, το προφίλ των λιπαρών οξέων του λίπους του κρέατος αλόγου είναι συγκριτικά καλύτερο (υγιεινότερο για τον καταναλωτή) δεδομένου ότι τα μέσα ποσοστά των κορεσμένων, μονοακόρεστων και πολυακόρε στων λιπαρών οξέων είναι 35%, 26% και 33% αντίστοιχα, όταν τα αντίστοιχα για το μοσχαρίσιο κρέας είναι 48%, 44% και 7%.
Αφού λοιπόν το κρέας αλόγου έχει τόσα θετικά διαιτητικά χαρακτηριστικά γιατί πρoκλήθηκε τόση αναστάτωση, τουλάχιστον στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Για δύο κυρίως λόγους: 1. διότι ένα ποσοστό αλόγων προέρχεται από τον ιππόδρομο παράνομα, επιβαρημένο με φαρμακευτικές ουσίας επιβλαβείς για τον καταναλωτή, και 2. η ανάμειξή του με μοσχαρίσιο κρέας αποτελεί νοθεία. Το κρέας του αλόγου, όπως αναφέρθηκε, είναι συνήθως φθηνότερο από το μοσχαρίσιο. Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι ο καταναλωτής πρέπει να γνωρίζει τι ακριβώς αγοράζει, διότι ένα πολύ σημαντικό ποσοστό καταναλωτών δεν θα αγόραζε προϊόντα που περιέχουν κρέας αλόγου για διαφορετικούς, ο καθένας, λόγους που πρέ πει να είναι σεβαστοί. Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι αυτοί που έκαναν τη “νοθεία” το απέκρυψαν επιμελώς για ευνόητους λόγους.
Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ΤΡΙΠΤΟΠΟΛΕΜΟΣ
Περιοδική έκδοση του Γ.Π.Α.
Καλοκαίρι 2013 | ΤΕΥΧΟΣ 35
Περιοδική έκδοση του Γ.Π.Α.
Καλοκαίρι 2013 | ΤΕΥΧΟΣ 35
πηγή: https://dasarxeio.com/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου