του Γιώργου Μπλιώνη
(Ο Γ. Μπλιώνης είναι Δρ. Βιολογίας/Οικολογίας
και έχει διδάξει Περιβαλλοντική Εκπαίδευση στο Τμ. Βιολογίας του ΑΠΘ)
Πριν μερικές βδομάδες, ανακοινώθηκε στον τοπικό τύπο ότι ο Δήμος Θεσσαλονίκης βρίσκεται στην τελική ευθεία προκειμένου να προχωρήσει στην υλοποίηση του έργου για την εγκατάσταση και λειτουργία τελεφερίκ στην πόλη, με στόχο τη σύνδεση του θαλάσσιου μετώπου με το περιαστικό δάσος καθώς και της Άνω Πόλης με το ιστορικό κέντρο. Υπάρχουν μάλιστα δύο προτάσεις για τη χάραξη του έργου, με ελαφρές διαφορές. Θα κατασκευαστούν 6 συνολικά πυλώνες, με τον πρώτο στο πάρκο της ΧΑΝΘ (ή έξω από την είσοδο της ΔΕΘ, σύμφωνα με τη δεύτερη πρόταση) και τον τελευταίο στο χώρο στάθμευσης του Θεάτρου Δάσους. Το Δημοτικό Συμβούλιο πρόκειται να καταλήξει σε μελλοντική του συνεδρίαση και μετά θα αναζητήσει πηγές χρηματοδότησης.
Το έργο δεν έχει τεράστιες περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Το πιο προβληματικό σημείο είναι ο 5ος πυλώνας που θα κατασκευαστεί σε δασική έκταση πριν το δρόμο για το Θέατρο Δάσους (σε έκταση του Δήμου Νεάπολης – Συκεών), ενώ η Δ/νση Δασών έχει ήδη δώσει «κατ’ αρχήν σύμφωνη γνώμη». Επίσης, οι πυλώνες εντός της πόλης θα καταλαμβάνουν πολύτιμους ελεύθερους χώρους. Κατά τη Β’ λύση, η οποία είναι λίγο καλύτερη, θα καταλαμβάνουν 2 χώρους στη ΔΕΘ, 1 μπροστά στη βιβλιοθήκη του ΑΠΘ και 1 στο Τελλόγλειο.
Ωστόσο, το βασικό ερώτημα αφορά τη σκοπιμότητα του έργου. Τί θα κάνουν οι επισκέπτες που θα ανεβαίνουν στο θέατρο Δάσους ή τι θα θέλαμε να κάνουν; Η πιο απλή απάντηση είναι μια απλή εναέρια τουριστική περιήγηση 5-6 λεπτών πάνω από τη ΔΕΘ, την πανεπιστημιούπολη και τις 40 Εκκλησιές, με θέα τις πυκνοδομημένες εκτάσεις της τσιμεντούπολης. Ίσως θα κάνουν και μια μικρή περιήγηση στο Ζωολογικό Κήπο. Είναι αυτό αρκετά ελκυστικό για να προσελκύσει 800 άτομα την ώρα; Πολύ αμφίβολο! Αξίζουν το ρίσκο τα 12 εκατομμύρια που προβλέπεται να κοστίσει το έργο;
Κατά τη γνώμη μου το έργο δεν έχει νόημα εάν δεν συνδυαστεί με περιβαλλοντικές και πολιτιστικές διαδρομές ξενάγησης. Ο βασικότερος φυσικός πόλος έλξης της πόλης είναι το περιαστικό δάσος, το γνωστό μας Σέϊχ-Σου. Ένα τεχνητό δάσος τραχείας πεύκης, το οποίο ωστόσο, διαθέτει εξαιρετικές διαδρομές αναψυχής, κυρίως μέσα σε ρεματιές που διατηρούν τη φυσική υδροχαρή τους βλάστηση, σε μονοπάτια που κατασκευάστηκαν για αυτό το σκοπό. Ένα πρώτο συνοδό πρόγραμμα λοιπόν θα έπρεπε να είναι ένα πρόγραμμα περιβαλλοντικής ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για το Σέϊχ-Σου, με καθοδηγούμενες πεζοπορίες που μπορούν να διαρκούν μισή, μία ή και δύο ώρες. Είναι απίστευτο το πόσες ιστορικές και κοινωνικές λεπτομέρειες συνδέουν την πόλη με τη βλάστηση των γύρω λόφων και τις διαχρονικές αλλαγές της. Ένα δεύτερο συνοδό πρόγραμμα μπορεί να αφορά τα πολιτιστικά μνημεία της περιοχής που αφθονούν: η κρήνη του Σεϊχη από όπου πήρε και το όνομά του το δάσος κατά την οθωμανική περίοδο, το αγίασμα του Αγ. Παύλου, οι κήποι του Πασά, τα ανατολικά τείχη, ίσως και τα πλησιέστερα βυζαντινά μνημεία της Άνω Πόλης, όπως ο Άγιος Νικόλαος ο Ορφανός.
Αυτά τα προγράμματα θα πρέπει να υποστηριχθούν αρχικά από τους Δήμους Θεσσαλονίκης και Νεάπολης – Συκεών, καθώς μπορούν να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και τουριστική κίνηση στις κοντινές περιοχές. Μέρος των εσόδων μπορεί να διατεθεί για τις αυξημένες ανάγκες καθαριότητας από τόσους επισκέπτες ή για περαιτέρω συντήρηση των μνημείων, των υποδομών, αλλά και τους ίδιου του δάσους που έχει τεράστιες ανάγκες συντήρησης, οικολογικής διαχείρισης και πυροπροστασίας.
Βέβαια, κάτι αντίστοιχο θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν δημοτικά προγράμματα ξεναγήσεων σε πεζοπορικές διαδρομές με αφετηρία το κέντρο της πόλης, χωρίς να χρειαστεί η κατασκευή μιας βαριάς και μόνιμης σιδηροκατασκευής που θα σημαδεύει τον ουρανό πάνω από τα κεφάλια μας. Μήπως λοιπόν σχεδιάζουμε για μια ακόμη φορά αντίστροφα; Πρώτα προνοούμε για τις υποδομές και μετά για τη χρησιμότητα και τη σκοπιμότητά τους;
πηγή: http://ecology-salonika.org/
Το έργο δεν έχει τεράστιες περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Το πιο προβληματικό σημείο είναι ο 5ος πυλώνας που θα κατασκευαστεί σε δασική έκταση πριν το δρόμο για το Θέατρο Δάσους (σε έκταση του Δήμου Νεάπολης – Συκεών), ενώ η Δ/νση Δασών έχει ήδη δώσει «κατ’ αρχήν σύμφωνη γνώμη». Επίσης, οι πυλώνες εντός της πόλης θα καταλαμβάνουν πολύτιμους ελεύθερους χώρους. Κατά τη Β’ λύση, η οποία είναι λίγο καλύτερη, θα καταλαμβάνουν 2 χώρους στη ΔΕΘ, 1 μπροστά στη βιβλιοθήκη του ΑΠΘ και 1 στο Τελλόγλειο.
Ωστόσο, το βασικό ερώτημα αφορά τη σκοπιμότητα του έργου. Τί θα κάνουν οι επισκέπτες που θα ανεβαίνουν στο θέατρο Δάσους ή τι θα θέλαμε να κάνουν; Η πιο απλή απάντηση είναι μια απλή εναέρια τουριστική περιήγηση 5-6 λεπτών πάνω από τη ΔΕΘ, την πανεπιστημιούπολη και τις 40 Εκκλησιές, με θέα τις πυκνοδομημένες εκτάσεις της τσιμεντούπολης. Ίσως θα κάνουν και μια μικρή περιήγηση στο Ζωολογικό Κήπο. Είναι αυτό αρκετά ελκυστικό για να προσελκύσει 800 άτομα την ώρα; Πολύ αμφίβολο! Αξίζουν το ρίσκο τα 12 εκατομμύρια που προβλέπεται να κοστίσει το έργο;
Κατά τη γνώμη μου το έργο δεν έχει νόημα εάν δεν συνδυαστεί με περιβαλλοντικές και πολιτιστικές διαδρομές ξενάγησης. Ο βασικότερος φυσικός πόλος έλξης της πόλης είναι το περιαστικό δάσος, το γνωστό μας Σέϊχ-Σου. Ένα τεχνητό δάσος τραχείας πεύκης, το οποίο ωστόσο, διαθέτει εξαιρετικές διαδρομές αναψυχής, κυρίως μέσα σε ρεματιές που διατηρούν τη φυσική υδροχαρή τους βλάστηση, σε μονοπάτια που κατασκευάστηκαν για αυτό το σκοπό. Ένα πρώτο συνοδό πρόγραμμα λοιπόν θα έπρεπε να είναι ένα πρόγραμμα περιβαλλοντικής ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για το Σέϊχ-Σου, με καθοδηγούμενες πεζοπορίες που μπορούν να διαρκούν μισή, μία ή και δύο ώρες. Είναι απίστευτο το πόσες ιστορικές και κοινωνικές λεπτομέρειες συνδέουν την πόλη με τη βλάστηση των γύρω λόφων και τις διαχρονικές αλλαγές της. Ένα δεύτερο συνοδό πρόγραμμα μπορεί να αφορά τα πολιτιστικά μνημεία της περιοχής που αφθονούν: η κρήνη του Σεϊχη από όπου πήρε και το όνομά του το δάσος κατά την οθωμανική περίοδο, το αγίασμα του Αγ. Παύλου, οι κήποι του Πασά, τα ανατολικά τείχη, ίσως και τα πλησιέστερα βυζαντινά μνημεία της Άνω Πόλης, όπως ο Άγιος Νικόλαος ο Ορφανός.
Αυτά τα προγράμματα θα πρέπει να υποστηριχθούν αρχικά από τους Δήμους Θεσσαλονίκης και Νεάπολης – Συκεών, καθώς μπορούν να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και τουριστική κίνηση στις κοντινές περιοχές. Μέρος των εσόδων μπορεί να διατεθεί για τις αυξημένες ανάγκες καθαριότητας από τόσους επισκέπτες ή για περαιτέρω συντήρηση των μνημείων, των υποδομών, αλλά και τους ίδιου του δάσους που έχει τεράστιες ανάγκες συντήρησης, οικολογικής διαχείρισης και πυροπροστασίας.
Βέβαια, κάτι αντίστοιχο θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν δημοτικά προγράμματα ξεναγήσεων σε πεζοπορικές διαδρομές με αφετηρία το κέντρο της πόλης, χωρίς να χρειαστεί η κατασκευή μιας βαριάς και μόνιμης σιδηροκατασκευής που θα σημαδεύει τον ουρανό πάνω από τα κεφάλια μας. Μήπως λοιπόν σχεδιάζουμε για μια ακόμη φορά αντίστροφα; Πρώτα προνοούμε για τις υποδομές και μετά για τη χρησιμότητα και τη σκοπιμότητά τους;
πηγή: http://ecology-salonika.org/
*τo άρθρο πρωτοδημοσιεύτηκε εδώ: www.makthes.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου