Θεσσαλονίκη. «Μια πόλη από το μέλλον»

 

 

#Deutsche Welle, Διογένης Δημητρακόπουλος
#Υπεύθ. Σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη

Λίγο πριν τις δημοτικές εκλογές, η Θεσσαλονίκη «βράζει». Στην εκδήλωση «Μια πόλη από το μέλλον», έλληνες και γερμανοί εθελοντές μιλούν για τις δυνατότητες αστικής ανάπλασης, ανταλλάσσοντας εμπειρίες. Δύο εβδομάδες πριν από τον πρώτο γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών στην Ελλάδα, ο προεκλογικός πυρετός βρίσκεται στα ύψη. Σε μια εποχή που το αναπτυξιακό πρόβλημα και η πολιτική απαξίωση βρίσκονται στην πρώτη γραμμή, οι τοπικές κοινωνίες καλούνται να αποφασίσουν για το μέλλον της πόλη τους. Σημαντικό ρόλο σε αυτό διαδραματίζει και η κοινωνία των πολιτών, η οποία μπορεί να βοηθήσει στην προώθηση του δημόσιου διαλόγου για την ανάληψη πρωτοβουλιών που θα αλλάξουν το βιώσιμο μέλλον μιας πόλης.

Κοινωνία των πολιτών εν δράσει

 

Aπό το συνέδριο «Μια πόλη από το μέλλον»,
στον Κινηματογράφο Ολύμπιον 

Ένα τέτοιο παράδειγμα αποτελεί η δράση της ομάδας «Θεσσαλονίκη Αλλιώς», η οποία έχει θέσει εξαρχής ως σκοπό να δημιουργήσει και να προωθήσει μία «αλλιώτικη» εικόνα για την πόλη της Θεσσαλονίκης. Η ιδέα της δράσης προέκυψε το 2010 μέσω ενός διαφορετικού εορτασμού, για τα είκοσι χρόνια του free press περιοδικού parallaxi. Μέχρι σήμερα, με 31 δράσεις καινοτόμου χαρακτήρα, όπως αρχιτεκτονικά projects, πολιτιστικές και περιβαλλοντικές παρεμβάσεις, προώθηση καλών πρακτικών, μία δημιουργική ομάδα ανθρώπων από διαφορετικούς χώρους με τη βοήθεια εκατοντάδων εθελοντών επεμβαίνει στα μικρά και μεγάλα προβλήματα της πόλης, από το λιμάνι και το δάσος μέχρι το Κρατικό Ωδείο και τις κατεστραμμένες γέφυρες.

«Αποφασίσαμε να περάσουμε από τη δυσαρέσκεια, την κριτική και τις προτάσεις ουτοπικών πραγμάτων σε επίπεδο κειμένων, στη δράση. Βασικός σκοπός ήταν η συνέργεια, κάτι που λείπει αρκετά από την πόλη. Μάθαμε να συλλειτουργούμε σε συνεργασία με φορείς, δήμους αλλά και μικρές ακτιβιστικές οργανώσεις», λέει χαρακτηριστικά ο κ. Γιώργος Τούλας υπεύθυνος της ομάδας «Θεσσαλονίκη Αλλιώς». Μία τέτοια δράση αποτέλεσε η διοργάνωση του συνεδρίου «Μία πόλη από το μέλλον» στο Ολύμπιον, με παρουσίαση αντίστοιχων δράσεων από το εξωτερικό που θα μπορούσαν να αποτελέσουν παραδείγματα εφαρμογής στην πόλη της Θεσσαλονίκης.

 

 

Το παράδειγμα του HafenCity στο Αμβούργο

 

Από το HafenCity του Αμβούργου...

Η ανακατασκευή του λιμανιού του Αμβούργου αποτελεί ίσως το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα ριζικής ανάπλασης ενός νευραλγικού κομματιού μιας πόλης στην Ευρώπη. Αποτελεί το σημαντικότερο πεδίο επαγγελματικής δραστηριότητας στην πόλη με 150.000 εργαζομένους. Το project ξεκίνησε το 2001 και κατόρθωσε να αναμορφώσει το λιμάνι αυξάνοντας το δίκτυο εμπορικών συναλλαγών με τις γειτονικές χώρες και μετασχηματίζοντας την οικονομία αλλά και την καθημερινή ζωή των κατοίκων πόλης: «Αποτέλεσε ένα οικονομικό master plan το οποίο όμως συνδύασε το σεβασμό στο δημόσιο χώρο και τον 'παράγοντα άνθρωπο'. Δεν στοχεύσαμε μόνο στην οικονομική ανάπτυξη και σε ένα χώρο μόνο με γραφεία και υπηρεσίες, αλλά επιδιώξαμε και επιτύχαμε μία 'μείξη' με το πανεπιστήμιο και τις υπόλοιπες κοινωνικές δραστηριότητες της πόλης», επισήμανε ο κ. Γκούναρ Ούλνταλ, ένας εκ των ομιλητών του συνεδρίου, πρώην σύμβουλος για τις οικονομικές υποθέσεις της πόλης του Αμβούργου, ο οποίος πρωτοστάτησε στη δημιουργία του Hafencity.

 

«Η επιφάνεια στην οποία χτίστηκε το HafenCity αποτελούσε περιουσία του δήμου του Αμβούργου, μέρος της οποίας παραχωρήθηκε σε ιδιώτες. Αφήσαμε τις βασικές υποδομές του λιμανιού και τις αποθήκες στον έλεγχο του δήμου και με τα χρήματα που αποκομίσαμε από τις ιδιωτικοποιήσεις καταφέραμε να κατασκευάσουμε τα απαραίτητα έργα υποδομής, όπως γέφυρες και διάνοιξη δρόμων», τόνισε ο κ. Ούλνταλ. «Δεν υπήρξε καμία χρηματοδότηση από την κεντρική διοίκηση, αλλά σύμπραξη του δήμου με τον ιδιωτικό τομέα. Εξάλλου ένα τέτοιο έργο δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί με μόνη τη χρηματοδότηση από το δημόσιο κορβανά».


Θεσσαλονίκη και Αμβούργο

 

... Στην παραλία Θεσσαλονίκης

Οι πόλεις της Θεσσαλονίκης και του Αμβούργου έχουν για τον κ. Ούλνταλ αξιοσημείωτες ομοιότητες: «Είναι δύο πόλεις με λιμάνι, οι δεύτερες μεγαλύτερες σε πληθυσμό στη χώρα τους και με ονομαστά πανεπιστήμια. Ακόμη, είναι πόλεις με διεθνείς εμπορικές εκθέσεις, κοντά στα σύνορα με το πρώην ανατολικό μπλοκ και με μεγάλη ιστορική παράδοση» Θα μπορούσε άραγε να αποτολμηθεί ένα παρόμοιο εγχείρημα και για το λιμάνι τη Θεσσαλονίκης; Ο κ.Ούλνταλ εξήγησε πως «η Θεσσαλονίκη μπορεί μέσω του λιμανιού της να επαναφέρει την παλιά της αίγλη, ως οικονομικό κέντρο της Ανατολικής Ευρώπης και ακόμα περισσότερο ως μητροπολιτικό κέντρο των Βαλκανίων. Γι’ αυτό θα πρέπει να δοθεί μεγάλο βάρος στη σύνδεση με σύγχρονα δίκτυα μεταφοράς προϊόντων. Θα ήταν πολύ χρήσιμη η ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των δύο πόλεων, καθότι στη Γερμανία υπάρχει η ετοιμότητα να βοηθηθεί η Ελλάδα ως προς τα αναπτυξιακά της προβλήματα».
 

Διαχείριση απορριμμάτων και συμμετοχή των πολιτών

 

Η μηχανικός Άνια Σβέτχε μιλά για τα
γερμανικά συστήματα ανακύκλωσης

Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει κάθε σύγχρονη πόλη είναι αυτό της διαχείρισης των απορριμάτων. Πρόκειται για ένα φλέγον ζήτημα που απασχολεί και τους δήμους στην Ελλάδα, όπου η διαχείριση των σκουπιδιών δεν αποτελεί μόνο πρόβλημα διαχείρισης των αρχών αλλά και θέμα αστικής συνείδησης. «Η γρήγορη αστική ανάπτυξη την τελευταία εικοσαετία δημιούργησε εμπόδια στη διαχείριση των σκουπιδιών στις πόλεις με την εμφάνιση νέων απορριμμάτων (κυρίως τα πλαστικά και τα ηλεκτρονικά εξαρτήματα) που είναι δύσκολο να ανακυκλωθούν. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα και στη Γερμανία όπου ανακυκλώσιμες συσκευασίες βρίσκονται στους γενικούς κάδους απορριμμάτων», υπογράμμισε στην ομιλία της στα πλαίσια του συνεδρίου, η μηχανικός Άνια Σβέτχε, ειδική σε ζητήματα διαχείρισης απορριμμάτων.

Η ξεχωριστή ευθύνη του παραγωγού των σκουπιδιών, η διαλογή στην πηγή αλλά και η χρήση δευτερογενών υλικών αποτελούν τις κλασικές λύσεις στην αντιμετώπιση του προβλήματος. Μεγαλύτερη σημασία όμως για την κ. Σβέτχε, έχει η καλλιέργεια μίας φιλικής προς το περιβάλλον νοοτροπίας: «Πρέπει να μάθουμε πως και τι συλλέγουμε. Είναι πολύ χρήσιμη η δημιουργία ομάδων στρογγυλής τραπέζης σε μια τοπική κοινωνία, όπως και η συμμετοχή των πολιτών στη δημόσια σφαίρα, σε ένα πλαίσιο συνεργασίας χωρίς ανταγωνισμούς και παράπονα.»

πηγή: http://www.citybranding.gr/