Κάτω από κάθε πέτρα και ένα προσωπικό δράμα. Μερικά μέτρα γης, που χώρεσαν τον ανθρώπινο πόνο και τον καταδίκασαν στη σιωπή. Με λίγα λόγια, Σπιναλόγκα.
Έναν αιώνα μετά την πρώτη στιγμή λειτουργίας του λεπροκομείου στο μικρό αυτό νησάκι, λίγοι είναι οι άνθρωποι που δεν έχουν ακούσει έστω και δυο λόγια για την ιστορία του, καθώς από ένα όμορφο τοπίο, αναγκάστηκε να γίνει ο εφιάλτης πολλών ανθρώπων της εποχής.
Σήμερα, μετά από πενήντα περίπου χρόνια από την παύση των λειτουργιών του ιδρύματος και την ίαση των τότε αρρώστων, τίθεται προς συζήτηση η ένταξη του νησιού στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, της Unesco.
Οι διαδικασίες για την κατάθεση της αίτησης υποψηφιότητας, έχουν λάβει μέρος ήδη από τον μήνα Ιούνιο, όταν η ομάδα εργασίας του Τεχνικού Επιμελητηρίου ΤΕΕ/ΤΑΚ, παρέδωσε στο δήμαρχο Αγίου Νικολάου το διαχειριστικό σχέδιο, ώστε να υποβληθεί το αίτημα στον παγκόσμιο αυτό πολιτιστικό φορέα. Σε μια δεύτερη φάση, ακολούθησε η σύνταξη του σχετικού φακέλλου, που περιέχει τα πορίσματα των ερευνητών του ΤΕΕ/ΤΑΚ καθώς και των αρμόδιων υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού και αφού κοινοποιήθηκε και στην Περιφέρεια Κρήτης, απεστάλη στη Γενική Γραμματέα του Υπουργείου Πολιτισμού.
Οι διαδικασίες για την κατάθεση της αίτησης υποψηφιότητας, έχουν λάβει μέρος ήδη από τον μήνα Ιούνιο, όταν η ομάδα εργασίας του Τεχνικού Επιμελητηρίου ΤΕΕ/ΤΑΚ, παρέδωσε στο δήμαρχο Αγίου Νικολάου το διαχειριστικό σχέδιο, ώστε να υποβληθεί το αίτημα στον παγκόσμιο αυτό πολιτιστικό φορέα. Σε μια δεύτερη φάση, ακολούθησε η σύνταξη του σχετικού φακέλλου, που περιέχει τα πορίσματα των ερευνητών του ΤΕΕ/ΤΑΚ καθώς και των αρμόδιων υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού και αφού κοινοποιήθηκε και στην Περιφέρεια Κρήτης, απεστάλη στη Γενική Γραμματέα του Υπουργείου Πολιτισμού.
Η αίτηση περιλαμβάνει το σχέδιο προστασίας του περιβαλλοντικού και πολιτιστικού πλούτου του νησιού, καθώς και της ευρύτερης περιοχής. Στον ενδεικτικό κατάλογο των υποψηφιοτήτων της Ελλάδας (tentative list) βρίσκονται δίπλα στη Σπιναλόγκα, οι Ενετικές Οχυρώσεις και τα Μινωικά Ανάκτορα, αλλά όπως δήλωσε η Γενική Γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, η Σπιναλόγκα έχει προτεραιότητα εγγραφής, λόγω των προηγούμενων εντατικών εργασιών που εκπονήθηκαν προς το σκοπό της ένταξής της, ήδη από το 2009.
Στόχος είναι η ανάδειξη των πολιτιστικών αξιών του νησιού, με την παράλληλη διαφύλαξή τους, καθώς και η ανάπτυξη της τοπικής κοινωνίας.
Στόχος είναι η ανάδειξη των πολιτιστικών αξιών του νησιού, με την παράλληλη διαφύλαξή τους, καθώς και η ανάπτυξη της τοπικής κοινωνίας.
Μια μικρή ιστορική αναδρομή, για τους λόγους που θέλουν τη νησίδα αντιπροσωπευτική υποψηφιότητα της Ελλάδας.
Η Σπιναλόγκα, είναι το κομμάτι γης που κλείνει από τη βόρεια μεριά της Κρήτης τον κόλπο της Ελούντας. Στην αρχαιότητα, το όνομα της νήσου ήταν Καλυδών και μετά την κατάληψή της από τους Ενετούς, της προσδόθηκε το λατινικό όνομα: Spina Lunga, που μεταφράζεται ως "μακρύ αγκάθι". Η σημερινή της ονομασίας, αποτελεί παράφραση της λατινικής εκφοράς της.
Η Σπιναλόγκα, είναι το κομμάτι γης που κλείνει από τη βόρεια μεριά της Κρήτης τον κόλπο της Ελούντας. Στην αρχαιότητα, το όνομα της νήσου ήταν Καλυδών και μετά την κατάληψή της από τους Ενετούς, της προσδόθηκε το λατινικό όνομα: Spina Lunga, που μεταφράζεται ως "μακρύ αγκάθι". Η σημερινή της ονομασίας, αποτελεί παράφραση της λατινικής εκφοράς της.
Η πρώτη οχύρωση του νησιού έλαβε χώρα από την αρχαιότητα ακόμη, λόγω της κρίσιμης τοποθεσίας του, προκειμένου να προστατεύεται η είσοδος στο λιμάνι της αρχαίας πόλης Όλους. Γύρω στον έβδομο αιώνα, η Όλους, αλλά και η γύρω περιοχή είχε ερημωθεί, λόγω των αραβικών επιδρομών στη Μεσόγειο και είχε παραμείνει εγκαταλελειμμένη ως τα μέσα του 15ου αιώνα, οπότε και οι Ενετοί εκμεταλλεύτηκαν την περιοχή, για τη συγκέντρωση αλατιού, από τα νερά του κόλπου.
Κατά την περίοδο της ενετικής κατοχής, έλαβε μέρος η - μέχρι σήμερα- αξιομνημόνευτη οχύρωσή της, άρτια κατασκευασμένη από αρχιτεκτονική και αισθητική άποψη. Τα χρόνια αυτά, η ευρύτερη περιοχή αναδεικνύεται ως εμπορικό κέντρο και κατοικείται ξανά και σε συνδυασμό με την άλωση της Κων/πολης, οι Ενετοί οδηγήθηκαν στην απόφαση οχύρωσής της, ώστε να την περιφρουρούν από επιδρομές. Ο Ενετός χαρτογράφος Βινττσέντσο Κορονέλλι, υποστήριξε πως η Σπιναλόγκα δεν ήταν πάντα νησί, αλλά υπήρξε φυσικά ενωμένη με τη γειτονική χερσόνησο Κολοκύθα και πως το 1526 οι Ενετοί κατέστρεψαν μέρος της χερσονήσου και δημιούργησαν το νησί.
Κατά την περίοδο της ενετικής κατοχής, έλαβε μέρος η - μέχρι σήμερα- αξιομνημόνευτη οχύρωσή της, άρτια κατασκευασμένη από αρχιτεκτονική και αισθητική άποψη. Τα χρόνια αυτά, η ευρύτερη περιοχή αναδεικνύεται ως εμπορικό κέντρο και κατοικείται ξανά και σε συνδυασμό με την άλωση της Κων/πολης, οι Ενετοί οδηγήθηκαν στην απόφαση οχύρωσής της, ώστε να την περιφρουρούν από επιδρομές. Ο Ενετός χαρτογράφος Βινττσέντσο Κορονέλλι, υποστήριξε πως η Σπιναλόγκα δεν ήταν πάντα νησί, αλλά υπήρξε φυσικά ενωμένη με τη γειτονική χερσόνησο Κολοκύθα και πως το 1526 οι Ενετοί κατέστρεψαν μέρος της χερσονήσου και δημιούργησαν το νησί.
Μετά την κατάληψη της Κρήτης το 1649 από τους Τούρκους η Σπιναλόγκα έμεινε στα χέρια των Ενετών άλλα 65 χρόνια μέχρι το 1715, γεγονός που οφείλεται στην άρτια οχύρωση της. Όπως πληροφόρησε τον Βενετό Δόγη ο Γενικός Προνοητής Δολφίν στις 26 Νοεμβρίου του έτους αυτού, τόσο οι Προνοητές της Σούδας Αλβίζε Μάνιο και Πάολο Πασκουάλι, όσο και ο Προνοητής της Σπιναλόγκας Φραγκίσκος Γιουστινιάν έκαναν το καθήκον τους, αλλά δεν μπόρεσαν να προβάλουν ισχυρή αντίσταση. Όλο αυτό το διάστημα των 65 χρόνων εκεί έβρισκαν καταφύγιο οι «Χαΐνηδες» οι επαναστάτες Κρητικοί, οι οποίοι μην αντέχοντας τους σκοτωμούς, τις δολοφονίες, τους απαγχονισμούς, τις λεηλασίες, τους εξανδραποδισμούς που από την πρώτη μέρα εφάρμοσαν οι νέοι κατακτητές στο νησί, ανέβηκαν στο βουνό και άρχισε αμέσως το αντάρτικο με τις συνεχείς επαναστάσεις μέχρι το 1898, οπότε και ελευθερώνεται η Κρήτη.
Το 1905 χρησιμοποιήθηκε ως Λεπροκομείο, όπου οδηγήθηκαν όλοι οι λεπροί της Κρήτης, οι οποίοι πρώτα βρίσκονταν απομονωμένοι στη «Μεσκινιά», έξω από το Ηράκλειο και θεωρούνταν εστία μολύνσεως για τον υπόλοιπο λαό. Κατά την περίοδο της Ιταλογερμανικής κατοχής οι κατακτητές δεν τολμούσαν να αφήσουν ελεύθερους τους λεπρούς και ήταν αναγκασμένοι να τους τροφοδοτούν οι ίδιοι, δεδομένου ότι το απέναντι χωριό Πλάκα το είχαν εκκενώσει και είχαν διώξει τους κατοίκους σε άλλα χωριά, όλη δε την παράλια περιοχή την είχαν οχυρώσει με πολυβολεία, υπόγειες στοές, ναρκοπέδια γιατί φοβούνταν απόβαση των Άγγλων σ’ εκείνο το μέρος. Ούτε ποτέ μπήκε στο νησάκι Ιταλός ή Γερμανός και γι’ αυτό λειτουργούσαν παράνομα ραδιόφωνα και ο γιατρός Διευθυντής Γραμματικάκης αντέγραφε τις ειδήσεις του Λονδίνου και του Καΐρου και τις μοίραζε ως δελτία ειδήσεων στους κατοίκους. Τελικά το 1957 έκλεισε, ιαθέντων των λεπρών με τη χρήση αντιβιοτικών φαρμάκων.
Μετά το 1957, για αρκετές δεκαετίες έμεινε αναξιοποίητη και μετά το ενδιαφέρον των πολυάριθμων τουριστών άρχισε να γίνεται συστηματική αναστήλωση και επισκευή των παλαιών κτισμάτων, των οχυρωματικών ενετικών τειχών, των παλαιών οικιών, των δρόμων κλπ. Χιλιάδες είναι αυτοί που επισκέπτονται κάθε χρόνο το πανέμορφο αυτό νησάκι με καραβάκια που ξεκινούν κάθε μία ώρα από τον Άγιο Νικόλαο, την Ελούντα και την Πλάκα που βρίσκεται ακριβώς απέναντι στην στεριά και απέχει περίπου 800 μέτρα.
Μετά το 1957, για αρκετές δεκαετίες έμεινε αναξιοποίητη και μετά το ενδιαφέρον των πολυάριθμων τουριστών άρχισε να γίνεται συστηματική αναστήλωση και επισκευή των παλαιών κτισμάτων, των οχυρωματικών ενετικών τειχών, των παλαιών οικιών, των δρόμων κλπ. Χιλιάδες είναι αυτοί που επισκέπτονται κάθε χρόνο το πανέμορφο αυτό νησάκι με καραβάκια που ξεκινούν κάθε μία ώρα από τον Άγιο Νικόλαο, την Ελούντα και την Πλάκα που βρίσκεται ακριβώς απέναντι στην στεριά και απέχει περίπου 800 μέτρα.
πηγή: http://www.back-to-nature.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου