Από τις πέντε αισθήσεις μας η όσφρηση είναι αυτή που έχει αποδυναμωθεί τα τελευταία χρόνια. Ίσως να οφείλεται στο ότι έχουν μειωθεί τα ερεθίσματα, ίσως και στην αδυναμία μας να τα αντιληφθούμε. Έχουν εκλείψει οι μυρωδιές, τόσο οι ευχάριστες όσο και οι ανεπιθύμητες. Δεν μας σπάει τη μύτη το φαγητό του γείτονα, μας λείπει η μυρωδιά του βρεγμένου χώματος, τα αρώματα των φυτών, και όσο και αν προσπαθούμε να υποκαταστήσουμε τις φυσικές μυρωδιές με τεχνητές δεν καταφέρνουμε να καλύψουμε το κενό.
Ο άνθρωπος, στη προσπάθεια του να ανασύρει το παρελθόν του ενεργοποιεί μνήμες που συνδέονται με τις αισθήσεις του, ανατρέχει στα παιδικά του χρόνια και θυμάται, τα σούρουπα του καλοκαιριού, που τις γειτονιές κατέκλυζαν οι παιδικές φωνές και οι μυρωδιές του γιασεμιού και του αγιοκλήματος. Φέρνει στο νου του νύχτες στο θερινό σινεμά που εκτός από το ποπ κορν, συντροφιά κρατούσε και το άρωμα του νυχτολούλουδου.
Ξαφνικά ο άνθρωπος της πόλης έβγαλε τα αρωματικά φυτά από τη ζωή του είτε γιατί η γειτονιά του άλλαξε μορφή, είτε γιατί ο ίδιος επέλεξε άλλα είδη λιγότερο μυρωδάτα. Σήμερα έχει επανέλθει το ενδιαφέρον του και δίνει στα αρωματικά φυτά προτεραιότητα. Εδώ όμως χρειάζεται προσοχή για να μη φτάσει κανείς σε λαθεμένες επιλογές.
Ο άνθρωπος, στη προσπάθεια του να ανασύρει το παρελθόν του ενεργοποιεί μνήμες που συνδέονται με τις αισθήσεις του, ανατρέχει στα παιδικά του χρόνια και θυμάται, τα σούρουπα του καλοκαιριού, που τις γειτονιές κατέκλυζαν οι παιδικές φωνές και οι μυρωδιές του γιασεμιού και του αγιοκλήματος. Φέρνει στο νου του νύχτες στο θερινό σινεμά που εκτός από το ποπ κορν, συντροφιά κρατούσε και το άρωμα του νυχτολούλουδου.
Ξαφνικά ο άνθρωπος της πόλης έβγαλε τα αρωματικά φυτά από τη ζωή του είτε γιατί η γειτονιά του άλλαξε μορφή, είτε γιατί ο ίδιος επέλεξε άλλα είδη λιγότερο μυρωδάτα. Σήμερα έχει επανέλθει το ενδιαφέρον του και δίνει στα αρωματικά φυτά προτεραιότητα. Εδώ όμως χρειάζεται προσοχή για να μη φτάσει κανείς σε λαθεμένες επιλογές.
Η εκλογή των φυτών πρώτα από όλα θα πρέπει να βασίζεται:
· στις κλιματικές συνθήκες της περιοχής και στην εντοπιότητα τους πχ. δεν θα συνιστούσαμε τη φύτευση της μουράγιας σε περιοχές που πλήττονται από παγετούς.
· Στο προσανατολισμό του κήπου ή της βεράντας πχ. Σε ένα μπαλκόνι με νότια έκθεση δεν μπορούμε να έχουμε γαρδένια γιατί θα είναι δύσκολο να τη προστατέψουμε από τις ακτίνες του ήλιου.
· Στις προτιμήσεις που καθορίζονται από τις μνήμες του ιδιοκτήτη του κήπου
· Στο είδος του αρώματος του φυτού αν δηλαδή χαρακτηρίζεται σαν βαρύ ή ελαφρύ
· Στην εποχή ανθοφορίας και τη σύνδεσή της με γιορτές και εκδηλώσεις στον κήπο
· Στο σωστό συνδυασμό των αρωμάτων ώστε να είναι ευχάριστη η παραμονή στον κήπο και να μην μας πιάνει πονοκέφαλος πχ ο συνδυασμός ρυγχόσπερμου, γιασεμιού, νυχτολούλουδου σε μικρή απόσταση πρέπει να αποφεύγεται.
Η φύτευση των φυτών που αναδύουν άρωμα είναι συνήθως σημειακή και σε μικρούς κήπους είναι καλύτερα τα φυτά να τοποθετούνται στην περίφραξη. Το μέγεθος του κήπου καθορίζει τον αριθμό των φυτών που μπορούν να φυτευτούν και την απόσταση φύτευσης από το καθιστικό του κήπου ή από τα ανοιχτά παράθυρα του σπιτιού ώστε να μην δημιουργούνται συνθήκες δυσφορίας από το έντονο άρωμα.
Ας μην ξεχνάμε όμως και την εντομοαπωθητική δράση κάποιων αρωματικών φυτών όπως του βασιλικού, του γιασεμιού, της λεβάντας που θεωρείται ότι απομακρύνουν ανεπιθύμητα έντομα. Για αυτό το λόγο επιβάλλεται η παρουσία τους κοντά στα ανοιχτά παράθυρα ή τις μπαλκονόπορτες της κρεβατοκάμαρας και των καθιστικών.
Όσο για τα αρωματικά που χρησιμοποιούνται στη μαγειρική μάραθος, δυόσμος, μαϊντανός, είναι εύχρηστο να φυτεύονται κοντά στη κουζίνα.
Τα αρωματικά φυτά δεν έχουν απαραίτητα ευωδιαστά άνθη, σε κάποια το αρωματικό τμήμα τους είναι το φύλλωμα τους, σε άλλα ο βλαστός, ή ο φλοιός τους, σε κάποια αναδύεται το άρωμά τους στο ευρύτερο περιβάλλον, ενώ άλλα μοσχομυρίζουν όταν τα πλησιάσει κανείς. Οι καλλιεργητικές απαιτήσεις τους είναι διαφορετικές και εξαρτώνται από το κάθε είδος, ενώ οι εδαφοκλιματικές συνθήκες που προτιμούν είναι ποικίλες, ανάλογα το φυτό.
Αρωματικά δέντρα είναι η γαζία, τα εσπεριδοειδή, (ιδιαίτερα η νεραντζιά και η πορτοκαλιά), η δάφνη Απόλλωνος, η μοσχοϊτιά, η μανόλια η μεγανθής, η καμφορά κ.α.
Αρωματικοί θάμνοι είναι το βιβούρνο το εύοσμο, η πασχαλιά, η αγγελική, η καρίσα, η μουράγια, η αγγελική, το νυχτολούλουδο, η πλουμέρια, (γνωστή σαν ινδικό φούλι), η γαρδένια, η αμπέλια, ο ελαίαγνος, ο οσμανθός, η μυρτιά, ο σχίνος, ο χειμωνανθός, η τριανταφυλιά κ.α.
Αρωματικά αναρριχητικά είναι το ρυγχόσπερμο, το γιασεμί, το αγιόκλημα, η γλυσίνια, το φούλι, ο στεφανότης κ.α.
Αρωματικά ποώδη φυτά είναι η αρμπαρόριζα, ο δυόσμος, η μέντα, η ρίγανη, η μαντζουράνα, το θυμάρι, η θρούμπι, το δεντρολίβανο, το δίκταμο, το φασκόμηλο, η αρτεμισία, η λουίζα, ο βασιλικός, ο άλυσσος, η βιολέτα, το ζουμπούλι, ο υάκινθος κ.α.
Όποιο φυτό και αν επιλέξει κανείς να βάλει στον κήπο ή το μπαλκόνι του θα του χαρίσει ηρεμία, ομορφιά, ευχαρίστηση και θα τον αποζημιώσει γεμίζοντας με άρωμα τη ζωή του.
Ας μην ξεχνάμε όμως και την εντομοαπωθητική δράση κάποιων αρωματικών φυτών όπως του βασιλικού, του γιασεμιού, της λεβάντας που θεωρείται ότι απομακρύνουν ανεπιθύμητα έντομα. Για αυτό το λόγο επιβάλλεται η παρουσία τους κοντά στα ανοιχτά παράθυρα ή τις μπαλκονόπορτες της κρεβατοκάμαρας και των καθιστικών.
Όσο για τα αρωματικά που χρησιμοποιούνται στη μαγειρική μάραθος, δυόσμος, μαϊντανός, είναι εύχρηστο να φυτεύονται κοντά στη κουζίνα.
Τα αρωματικά φυτά δεν έχουν απαραίτητα ευωδιαστά άνθη, σε κάποια το αρωματικό τμήμα τους είναι το φύλλωμα τους, σε άλλα ο βλαστός, ή ο φλοιός τους, σε κάποια αναδύεται το άρωμά τους στο ευρύτερο περιβάλλον, ενώ άλλα μοσχομυρίζουν όταν τα πλησιάσει κανείς. Οι καλλιεργητικές απαιτήσεις τους είναι διαφορετικές και εξαρτώνται από το κάθε είδος, ενώ οι εδαφοκλιματικές συνθήκες που προτιμούν είναι ποικίλες, ανάλογα το φυτό.
Αρωματικά δέντρα είναι η γαζία, τα εσπεριδοειδή, (ιδιαίτερα η νεραντζιά και η πορτοκαλιά), η δάφνη Απόλλωνος, η μοσχοϊτιά, η μανόλια η μεγανθής, η καμφορά κ.α.
Αρωματικοί θάμνοι είναι το βιβούρνο το εύοσμο, η πασχαλιά, η αγγελική, η καρίσα, η μουράγια, η αγγελική, το νυχτολούλουδο, η πλουμέρια, (γνωστή σαν ινδικό φούλι), η γαρδένια, η αμπέλια, ο ελαίαγνος, ο οσμανθός, η μυρτιά, ο σχίνος, ο χειμωνανθός, η τριανταφυλιά κ.α.
Αρωματικά αναρριχητικά είναι το ρυγχόσπερμο, το γιασεμί, το αγιόκλημα, η γλυσίνια, το φούλι, ο στεφανότης κ.α.
Αρωματικά ποώδη φυτά είναι η αρμπαρόριζα, ο δυόσμος, η μέντα, η ρίγανη, η μαντζουράνα, το θυμάρι, η θρούμπι, το δεντρολίβανο, το δίκταμο, το φασκόμηλο, η αρτεμισία, η λουίζα, ο βασιλικός, ο άλυσσος, η βιολέτα, το ζουμπούλι, ο υάκινθος κ.α.
Όποιο φυτό και αν επιλέξει κανείς να βάλει στον κήπο ή το μπαλκόνι του θα του χαρίσει ηρεμία, ομορφιά, ευχαρίστηση και θα τον αποζημιώσει γεμίζοντας με άρωμα τη ζωή του.
ΚΑΤΣΟΓΙΑΝΝΗ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ
γεωπόνος- αρχιτέκτων τοπίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου