Ρέμα είναι κάθε φυσική διαμόρφωση του εδάφους που λειτουργεί ως αποδέκτης και αγωγός των νερών της βροχής, του χιονιού (μετά την τήξη) και των φυσικών πηγών και εξυπηρετεί την απορροή τους προς άλλους αποδέκτες μεγαλύτερης χωρητικότητας, φυσικούς ή τεχνητούς, (άλλα ρέματα, ποτάμια, λίμνες, θάλασσα κλπ.) που βρίσκονται σε χαμηλότερες στάθμες.
Τα φυσικά υδατορεύματα χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες:
1. στα εφήμερα ρέματα ή ρύακες, που έχουν νερό μόνο όταν βρέχει,
2. στους χειμάρρους, που η ροή τους είναι εποχιακή και τα οποία έχουν ορμητικές ροές νερών,
3. στους ποταμούς που η ροή τους είναι συνεχής αλλά η ποσότητά τους διακυμαίνεται εποχιακά γύρω από μια μέση τιμή.
Η Γενική Υδρολογία διακρίνει σε κάθε ρέμα δύο περιοχές του χώρου χειμαρρικής δράσης: το ορεινό τμήμα, που αποτελεί την κυρίως περιοχή συγκέντρωσης των νερών (πηγές) και το πεδινό τμήμα.
Τόσο από τεχνική όσο και από νομική πλευρά, οι συνιστώσες των φυσικών υδατορευμάτων είναι δύο:
- το νερό, αυτό καθαυτό ως φυσικό σώμα,
- η συνεχής κοίτη που δημιουργεί το νερό κατά την κίνησή του, και - η οποία περιορίζει την ελευθερία του έως κάποια στάθμη.
- το νερό, αυτό καθαυτό ως φυσικό σώμα,
- η συνεχής κοίτη που δημιουργεί το νερό κατά την κίνησή του, και - η οποία περιορίζει την ελευθερία του έως κάποια στάθμη.
Στην κοίτη διακρίνουμε:
• τον πυθμένα, δηλαδή το εδαφικό τμήμα της κοίτης που διαβρέχεται από το κινούμενο νερό της βασικής συνήθως ροής,
• τα πρανή της κοίτης, που είναι η υπόλοιπη διατομή αριστερά και δεξιά του πυθμένα. Τα πρανή είναι κατά κανόνα σταθερά και ορίζονται από το υψομετρικό όριο όπου εξαντλείται η μέγιστη αλλά συνήθης ανύψωση (“φούσκωμα”) της στάθμης των νερών. Ακόμη διακρίνουμε δύο όχθες: η αριστερή όχθη και η δεξιά όχθη κατά τον παρατηρητή που κοιτά τη ροή προς τα κατάντη.
Τόσο η κοίτη όσο και το νερό που κυλά σ’ αυτήν ανήκουν στο δημόσιο και, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις της νομοθεσίας, προστατεύονται για περιβαλλοντικούς και άλλους λόγους. Ως εκ τούτου πρέπει να καθορίζονται η θέση και το εύρος που καταλαμβάνουν, να ορίζονται δηλαδή με τη χάραξη μιας αριστερής και μιας δεξιάς, κατά τη ροή, γραμμής οι οποίες είναι αδιαμφισβήτητες και τις οποίες ονομάζουμε «οριογραμμές».
Οι αλόγιστες επεμβάσεις είναι αυτές που ευθύνονται για τον υποβαθμισμένο χαρακτήρα των περιοχών των ρεμάτων. Γιατί το ρέμα, λόγω της ιδιότητάς του να φέρει κινούμενες μάζες νερού, αναπτύσσει μια ιδιαίτερη μορφολογία, τόσο όσον αφορά στην κοίτη του όσο και στις παραρρεμάτιες ζώνες.
Η ροή του νερού ευνοεί ταυτόχρονα την ανάπτυξη ποικίλης χλωρίδας (φυτά, θάμνοι, δέντρα), αλλά και την προσέλκυση πανίδας. Σχηματίζονται δηλαδή σημαντικοί υγροβιότοποι, που όντας απόλυτα αυτάρκεις δεν απαιτούν καν την ελάχιστη ανθρώπινη επέμβαση για να αναπτυχθούν και να συντηρηθούν.
Αποσπάσματα από:
Παρεμβάσεις στα ρέματα [Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχ., ΕΜΠ, 2000, επιμέλεια: Μάχη Καραλή]
πηγή: http://dasarxeio.com/
• τον πυθμένα, δηλαδή το εδαφικό τμήμα της κοίτης που διαβρέχεται από το κινούμενο νερό της βασικής συνήθως ροής,
• τα πρανή της κοίτης, που είναι η υπόλοιπη διατομή αριστερά και δεξιά του πυθμένα. Τα πρανή είναι κατά κανόνα σταθερά και ορίζονται από το υψομετρικό όριο όπου εξαντλείται η μέγιστη αλλά συνήθης ανύψωση (“φούσκωμα”) της στάθμης των νερών. Ακόμη διακρίνουμε δύο όχθες: η αριστερή όχθη και η δεξιά όχθη κατά τον παρατηρητή που κοιτά τη ροή προς τα κατάντη.
Τόσο η κοίτη όσο και το νερό που κυλά σ’ αυτήν ανήκουν στο δημόσιο και, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις της νομοθεσίας, προστατεύονται για περιβαλλοντικούς και άλλους λόγους. Ως εκ τούτου πρέπει να καθορίζονται η θέση και το εύρος που καταλαμβάνουν, να ορίζονται δηλαδή με τη χάραξη μιας αριστερής και μιας δεξιάς, κατά τη ροή, γραμμής οι οποίες είναι αδιαμφισβήτητες και τις οποίες ονομάζουμε «οριογραμμές».
Οι αλόγιστες επεμβάσεις είναι αυτές που ευθύνονται για τον υποβαθμισμένο χαρακτήρα των περιοχών των ρεμάτων. Γιατί το ρέμα, λόγω της ιδιότητάς του να φέρει κινούμενες μάζες νερού, αναπτύσσει μια ιδιαίτερη μορφολογία, τόσο όσον αφορά στην κοίτη του όσο και στις παραρρεμάτιες ζώνες.
Η ροή του νερού ευνοεί ταυτόχρονα την ανάπτυξη ποικίλης χλωρίδας (φυτά, θάμνοι, δέντρα), αλλά και την προσέλκυση πανίδας. Σχηματίζονται δηλαδή σημαντικοί υγροβιότοποι, που όντας απόλυτα αυτάρκεις δεν απαιτούν καν την ελάχιστη ανθρώπινη επέμβαση για να αναπτυχθούν και να συντηρηθούν.
Αποσπάσματα από:
Παρεμβάσεις στα ρέματα [Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχ., ΕΜΠ, 2000, επιμέλεια: Μάχη Καραλή]
πηγή: http://dasarxeio.com/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου