του Φώντα Ζήση
Λίγος κόσμος στην παραλία, η θάλασσα λάδι, ζεστή, κρυστάλλινη. Το ελαφρύ αεράκι έκανε τη ζέστη σχεδόν επιθυμητή. Τρεις μέρες έφτασαν για να αφήσω πίσω μου τα άγχη, τις προσωπικές μου ανασφάλειες και την αφόρητη επαγγελματική πίεση. Εβδομήντα δύο ώρες σε ένα ελεύθερο κάμπινγκ στο δεύτερο πόδι της αποικίας των Χαλκιδέων, 6 σκηνές και 24 άτομα παρέα, μεγάλοι και παιδιά. Δεν μπορούσα να πιστέψω αυτή τη μεταστροφή που έγινε μέσα μου. Που όσο και οργανωμένα να δουλεύουν τα αφεντικά της Κεντρικής Ευρώπης, αυτό ούτε σε χίλια χρόνια δεν θα το πετύχουν.
Δεν πήγαμε όλοι μαζί, ο καθένας κατά πως βολεύθηκε να έρθει. Αλλά ήρθαν όλοι όσοι είπαν ΝΑΙ σε ένα μήνυμα που στάλθηκε δύο μέρες πριν. Κάθε νέα άφιξη ευκαιρία για αγκαλιές, χαιρετούρες αλλά και κουβάλημα των πραγμάτων από το αυτοκίνητο μέχρι το χώρο κατασκήνωσης, αφού κάποιοι νομιμόφρονες είχαν φροντίσει να μπαζώσουν και να φράξουν το δρομάκι που έφτανε μέχρι την ευλογημένη σκιά των πεύκων, σχεδόν δίπλα στη θάλασσα. Το κουβάλημα κι αυτό σημάδι της αλληλεγγύης μας. Και το βράδυ ήσυχα να κουβεντιάζουμε μέχρι το ξημέρωμα και το δειλό κύμα να καλύπτει τις φωνές μας.
«Kι είτε με τις αρχαιότητες
είτε με ορθοδοξία
των Eλλήνων οι κοινότητες
φτιάχνουν άλλο γαλαξία»
Λίγος κόσμος στην παραλία, η θάλασσα λάδι, ζεστή, κρυστάλλινη. Το ελαφρύ αεράκι έκανε τη ζέστη σχεδόν επιθυμητή. Τρεις μέρες έφτασαν για να αφήσω πίσω μου τα άγχη, τις προσωπικές μου ανασφάλειες και την αφόρητη επαγγελματική πίεση. Εβδομήντα δύο ώρες σε ένα ελεύθερο κάμπινγκ στο δεύτερο πόδι της αποικίας των Χαλκιδέων, 6 σκηνές και 24 άτομα παρέα, μεγάλοι και παιδιά. Δεν μπορούσα να πιστέψω αυτή τη μεταστροφή που έγινε μέσα μου. Που όσο και οργανωμένα να δουλεύουν τα αφεντικά της Κεντρικής Ευρώπης, αυτό ούτε σε χίλια χρόνια δεν θα το πετύχουν.
Δεν πήγαμε όλοι μαζί, ο καθένας κατά πως βολεύθηκε να έρθει. Αλλά ήρθαν όλοι όσοι είπαν ΝΑΙ σε ένα μήνυμα που στάλθηκε δύο μέρες πριν. Κάθε νέα άφιξη ευκαιρία για αγκαλιές, χαιρετούρες αλλά και κουβάλημα των πραγμάτων από το αυτοκίνητο μέχρι το χώρο κατασκήνωσης, αφού κάποιοι νομιμόφρονες είχαν φροντίσει να μπαζώσουν και να φράξουν το δρομάκι που έφτανε μέχρι την ευλογημένη σκιά των πεύκων, σχεδόν δίπλα στη θάλασσα. Το κουβάλημα κι αυτό σημάδι της αλληλεγγύης μας. Και το βράδυ ήσυχα να κουβεντιάζουμε μέχρι το ξημέρωμα και το δειλό κύμα να καλύπτει τις φωνές μας.
«Kι είτε με τις αρχαιότητες
είτε με ορθοδοξία
των Eλλήνων οι κοινότητες
φτιάχνουν άλλο γαλαξία»
Α ρε Νιόνιο μεγάλε!
Και τώρα, πάλι μπρος στην οθόνη του γραφείου, σκέφτομαι τα τρομερά πλεονεκτήματα που έχει αυτός ο τόπος και αυτοί οι άνθρωποι που τον κατοικούν. Που τρεις μέρες αρκούν για να σε πάνε σε άλλον κόσμο. Σκέφτομαι το συνάδελφό μου στη Γερμανία, που όταν έμενα στο Μόναχο και του πρότεινα να βγούμε έξω για καμιά μπύρα, αυτός άνοιξε το μπλοκάκι του, το έψαξε σοβαρά – σοβαρά, και μου απάντησε πως μπορεί τον Μάιο του 2019 …
Έχουμε και πολλά αρνητικά βεβαίως, οι κάτοικοι αυτής της χώρας. Και κάποιος μπορεί να πει ότι αυτές οι θεϊκές αποδράσεις μας κάνουν πιο ανεκτικούς στην καθημερινή καταπίεση και αδιάφορους για τα κοινά. Ότι κάποιοι κατασκηνωτές βρωμίζουν το περιβάλλον. Ότι πληρώνουμε πολύ ακριβά αυτή τη θάλασσα, αυτόν τον ήλιο, αυτά τα βουνά. Πάντα μπορείς να δεις το ποτήρι μισοάδειο ή μισογεμάτο. Την πρώτη οπτική την εφαρμόζουμε εδώ και χρόνια και αποτέλεσμα δεν έφερε. Μήπως να δούμε τα πράγματα από τη θετική τους πλευρά; Τουλάχιστον όσοι από μας έχουν και συνείδηση και ψυχή… Που και τα δύο προσπαθούν να μας τα πάρουν με τη γραφειοκρατία και κάποιους νόμους που χαλάνε το «DNA» μας *
Έχουμε και πολλά αρνητικά βεβαίως, οι κάτοικοι αυτής της χώρας. Και κάποιος μπορεί να πει ότι αυτές οι θεϊκές αποδράσεις μας κάνουν πιο ανεκτικούς στην καθημερινή καταπίεση και αδιάφορους για τα κοινά. Ότι κάποιοι κατασκηνωτές βρωμίζουν το περιβάλλον. Ότι πληρώνουμε πολύ ακριβά αυτή τη θάλασσα, αυτόν τον ήλιο, αυτά τα βουνά. Πάντα μπορείς να δεις το ποτήρι μισοάδειο ή μισογεμάτο. Την πρώτη οπτική την εφαρμόζουμε εδώ και χρόνια και αποτέλεσμα δεν έφερε. Μήπως να δούμε τα πράγματα από τη θετική τους πλευρά; Τουλάχιστον όσοι από μας έχουν και συνείδηση και ψυχή… Που και τα δύο προσπαθούν να μας τα πάρουν με τη γραφειοκρατία και κάποιους νόμους που χαλάνε το «DNA» μας *
Ναι, αδιαφορούμε συνήθως για τα κοινά, και μιας και το έφερε η εποχή και η κουβέντα, πολύ θα ήθελα να βελτιωθούμε ως προς αυτό το χαρακτηριστικό μας και κάνουμε μια προσπάθεια, να αλλάξουμε το νόμο για την ελεύθερη κατασκήνωση και την προστασία της φύσης σε χώρους ελεύθερης κατασκήνωσης. Αλλά αυτό το σκέφτομαι, το νιώθω, το συζητάω, γιατί ακόμη μπορώ να μετέχω στην ανθρώπινη κοινωνία και τη φυσική ζωή. Αν το αφήσουμε το πράγμα, σε μερικά χρόνια ούτε κι αυτό δεν θα μπορούμε να κάνουμε, να διεκδικούμε δηλαδή το αυτονόητο : να χαιρόμαστε τη ζωή μας στη φύση και να σεβόμαστε τη μοναδικότητα της ισορροπίας της.
-----------
* Βασικό νομοθέτημα σχετικά με το ελεύθερο κάμπινγκ είναι ο Νόμος 392/1976, (ΦΕΚ Α’ 199/1976), με τίτλο «Περί ιδρύσεως και λειτουργίας χώρων οργανωμένης κατασκηνώσεως (κάμπινγκ) και άλλων τινών διατάξεων». Ο συγκεκριμένος νόμος απαγορεύει την εγκατάσταση σκηνών και τη στάθμευση τροχόσπιτων σε αρχαιολογικούς χώρους, αιγιαλούς, παραλίες και γενικότερα κοινόχρηστους χώρους. Με μεταγενέστερο νόμο, η ελεύθερη κατασκήνωση απαγορεύεται από την ανατολή ως τη δύση του ηλίου (Ν.2160/93 ρυθμίσεις για τον τουρισμό και άλλες διατάξεις, παρ. 12, αρθ. 4).
Σύμφωνα με όσο ισχύουν, λοιπόν, η αστυνομία έχει το δικαίωμα να συλλάβει τους ελεύθερους κατασκηνωτές αυτεπάγγελτα με τη διαδικασία του αυτόφωρου. Η ελεύθερη κατασκήνωση επισείει ποινές πλημμεληματικού χαρακτήρα που δεν ξεπερνούν σε διάρκεια το ένα έτος κάθειρξη με αναστολή. Ωστόσο, εάν ο κατασκηνωτής συλληφθεί να ανάβει φωτιά σε δασική περιοχή ή να ρυπαίνει προστατευόμενη περιοχή του δικτύου Natura 2000, η ποινή μπορεί να φτάσει και τα πέντε χρόνια. Από το έτος 2012 και σύμφωνα με το αρ. 38 του Ν. 4055/2012 (ΦΕΚ Α’ 51/ 12.3.2012) θεσπίστηκε τροποποίηση, η οποία προβλέπει ότι η ελεύθερη κατασκήνωση τιμωρείται με κράτηση (και όχι με φυλάκιση πλέον) έως έξι μήνες ή με πρόστιμο έως τρεις χιλιάδες ευρώ. Συνεπώς, πλέον, για το ελεύθερο κάμπινγκ προβλέπεται μία διοικητική κύρωση (πρόστιμο 300 ευρώ, 150 αν πληρωθεί σε 10 μέρες) και μια ποινική (κράτηση έως 6 μήνες ή χρηματική ποινή έως 3.000 ευρώ), η οποία επιβάλλεται από τον δικαστή κατά τη συζήτηση της υπόθεσης.
Σε θεωρητικό νομικό επίπεδο, η απαγόρευση της ελεύθερης κατασκήνωσης θεωρείται παράλογη και αντισυνταγματική για τους παρακάτω λόγους:
-----------
* Βασικό νομοθέτημα σχετικά με το ελεύθερο κάμπινγκ είναι ο Νόμος 392/1976, (ΦΕΚ Α’ 199/1976), με τίτλο «Περί ιδρύσεως και λειτουργίας χώρων οργανωμένης κατασκηνώσεως (κάμπινγκ) και άλλων τινών διατάξεων». Ο συγκεκριμένος νόμος απαγορεύει την εγκατάσταση σκηνών και τη στάθμευση τροχόσπιτων σε αρχαιολογικούς χώρους, αιγιαλούς, παραλίες και γενικότερα κοινόχρηστους χώρους. Με μεταγενέστερο νόμο, η ελεύθερη κατασκήνωση απαγορεύεται από την ανατολή ως τη δύση του ηλίου (Ν.2160/93 ρυθμίσεις για τον τουρισμό και άλλες διατάξεις, παρ. 12, αρθ. 4).
Σύμφωνα με όσο ισχύουν, λοιπόν, η αστυνομία έχει το δικαίωμα να συλλάβει τους ελεύθερους κατασκηνωτές αυτεπάγγελτα με τη διαδικασία του αυτόφωρου. Η ελεύθερη κατασκήνωση επισείει ποινές πλημμεληματικού χαρακτήρα που δεν ξεπερνούν σε διάρκεια το ένα έτος κάθειρξη με αναστολή. Ωστόσο, εάν ο κατασκηνωτής συλληφθεί να ανάβει φωτιά σε δασική περιοχή ή να ρυπαίνει προστατευόμενη περιοχή του δικτύου Natura 2000, η ποινή μπορεί να φτάσει και τα πέντε χρόνια. Από το έτος 2012 και σύμφωνα με το αρ. 38 του Ν. 4055/2012 (ΦΕΚ Α’ 51/ 12.3.2012) θεσπίστηκε τροποποίηση, η οποία προβλέπει ότι η ελεύθερη κατασκήνωση τιμωρείται με κράτηση (και όχι με φυλάκιση πλέον) έως έξι μήνες ή με πρόστιμο έως τρεις χιλιάδες ευρώ. Συνεπώς, πλέον, για το ελεύθερο κάμπινγκ προβλέπεται μία διοικητική κύρωση (πρόστιμο 300 ευρώ, 150 αν πληρωθεί σε 10 μέρες) και μια ποινική (κράτηση έως 6 μήνες ή χρηματική ποινή έως 3.000 ευρώ), η οποία επιβάλλεται από τον δικαστή κατά τη συζήτηση της υπόθεσης.
Σε θεωρητικό νομικό επίπεδο, η απαγόρευση της ελεύθερης κατασκήνωσης θεωρείται παράλογη και αντισυνταγματική για τους παρακάτω λόγους:
Δικαίωμα ελεύθερης χρήσης των κοινόχρηστων χώρων
Βάσει νομολογίας, ΜΠρΑθ 10691/97 και των άρθρων 966-968 ΑΚ ως κοινόχρηστα ορίζονται εκείνα τα πράγματα που δεν μπορούν να είναι αντικείμενο συναλλαγής ή να ανήκουν σε κάποιον. Μπορεί όμως ο καθένας να τα χρησιμοποιήσει.
Δικαίωμα ελεύθερης διακίνησης, διαμονής και ανάπτυξης της προσωπικότητας
Σύμφωνα με την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Άρ.13) και το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα (Ν.2462/97, Άρ.12/1), οποιοσδήποτε βρίσκεται νόμιμα στο έδαφος ενός κράτους έχει δικαίωμα ελεύθερης μετακίνησης και ελεύθερης επιλογής κατοικίας.
Δικαίωμα στην απόλαυση και προστασία της φύσης
Το άρθρο 24 του Συντάγματος ορίζει ότι η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του κράτους και δικαίωμα του καθενός. Η παραπάνω απόφαση δέχεται ότι η προστασία της χρήσης των περιβαλλοντικών αγαθών που στηρίζεται στον ΑΚ 57, περιλαμβάνει όχι μόνο το δικαίωμα χρήσης στη στενή του έννοια αλλά και το δικαίωμα διάσωσης και απόλαυσης των περιβαλλοντικών αγαθών. Άλλωστε, σύμφωνα με το άρθρο 25 του Συντάγματος, οι κάθε είδους περιορισμοί που μπορούν να επιβληθούν στα δικαιώματα πρέπει να σέβονται την αρχή της αναλογικότητας, να είναι δηλαδή κατάλληλοι, αναγκαίοι και αναλογικοί. Έτσι και η απαγόρευση της ελεύθερης κατασκήνωσης είναι παράλογη και μη νόμιμη αφού αποτελεί υπέρμετρο περιορισμό του δικαιώματος της προσωπικότητας στο όνομα μιας μόνο πιθανότητας πρόκλησης αρνητικών επιπτώσεων στο περιβάλλον από ορισμένους κατασκηνωτές.
Βάσει νομολογίας, ΜΠρΑθ 10691/97 και των άρθρων 966-968 ΑΚ ως κοινόχρηστα ορίζονται εκείνα τα πράγματα που δεν μπορούν να είναι αντικείμενο συναλλαγής ή να ανήκουν σε κάποιον. Μπορεί όμως ο καθένας να τα χρησιμοποιήσει.
Δικαίωμα ελεύθερης διακίνησης, διαμονής και ανάπτυξης της προσωπικότητας
Σύμφωνα με την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Άρ.13) και το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα (Ν.2462/97, Άρ.12/1), οποιοσδήποτε βρίσκεται νόμιμα στο έδαφος ενός κράτους έχει δικαίωμα ελεύθερης μετακίνησης και ελεύθερης επιλογής κατοικίας.
Δικαίωμα στην απόλαυση και προστασία της φύσης
Το άρθρο 24 του Συντάγματος ορίζει ότι η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του κράτους και δικαίωμα του καθενός. Η παραπάνω απόφαση δέχεται ότι η προστασία της χρήσης των περιβαλλοντικών αγαθών που στηρίζεται στον ΑΚ 57, περιλαμβάνει όχι μόνο το δικαίωμα χρήσης στη στενή του έννοια αλλά και το δικαίωμα διάσωσης και απόλαυσης των περιβαλλοντικών αγαθών. Άλλωστε, σύμφωνα με το άρθρο 25 του Συντάγματος, οι κάθε είδους περιορισμοί που μπορούν να επιβληθούν στα δικαιώματα πρέπει να σέβονται την αρχή της αναλογικότητας, να είναι δηλαδή κατάλληλοι, αναγκαίοι και αναλογικοί. Έτσι και η απαγόρευση της ελεύθερης κατασκήνωσης είναι παράλογη και μη νόμιμη αφού αποτελεί υπέρμετρο περιορισμό του δικαιώματος της προσωπικότητας στο όνομα μιας μόνο πιθανότητας πρόκλησης αρνητικών επιπτώσεων στο περιβάλλον από ορισμένους κατασκηνωτές.
Δικαίωμα στην οικονομική βιωσιμότητα, τόπων και ανθρώπων
Ο αποκλεισμός της δυνατότητας της ελεύθερης κατασκήνωσης συνιστά αποκλεισμό για τους μη διαθέτοντες τα οικονομικά μέσα που απαιτούνται για άλλου είδους διακοπές. Έτσι, στην ουσία παραβιάζεται η αρχή της ισότητας του Συντάγματος που προβλέπει ισότητα δικαιωμάτων και υποχρεώσεων (Αρ.4/2). Ταυτόχρονα, βέβαια, ο διωγμός των ελεύθερων κατασκηνωτών συχνά οδηγεί σε οικονομική δυσπραγία ορισμένες κατηγορίες επαγγελματιών κατά τόπους.
Ο αποκλεισμός της δυνατότητας της ελεύθερης κατασκήνωσης συνιστά αποκλεισμό για τους μη διαθέτοντες τα οικονομικά μέσα που απαιτούνται για άλλου είδους διακοπές. Έτσι, στην ουσία παραβιάζεται η αρχή της ισότητας του Συντάγματος που προβλέπει ισότητα δικαιωμάτων και υποχρεώσεων (Αρ.4/2). Ταυτόχρονα, βέβαια, ο διωγμός των ελεύθερων κατασκηνωτών συχνά οδηγεί σε οικονομική δυσπραγία ορισμένες κατηγορίες επαγγελματιών κατά τόπους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου