του Δημήτρη Δημητρακόπουλου
Το πόσιμο νερό είναι ζωτικής σημασίας για την ανθρώπινη κοινωνία - όχι μόνο για την κατανάλωση, αλλά και για τη γεωργία, το πλύσιμο και πολλές άλλες δραστηριότητες. Αναμένεται να γίνει όλο και πιο σπάνιο στο μέλλον, και αυτό οφείλεται εν μέρει στην αλλαγή του κλίματος.
Για να κατανοήσουμε το προβλήμα της λειψυδρίας θα πρέπει να ξεκινήσουμε από την κατανομή του νερού στον πλανήτη. Περίπου το 98% του νερού της γης είναι αλμυρό και μόλις το 2% είναι «γλυκό». Από αυτό το 2%, σχεδόν το 70% είναι χιόνι και πάγο, 30% είναι υπόγεια ύδατα, λιγότερο από 0,5% είναι το νερό στην επιφάνεια της γης (λίμνες, ποτάμια, κλπ), και λιγότερο από 0,05% είναι στην ατμόσφαιρα. Η κλιματική αλλαγή έχει πολλές επιπτώσεις σε αυτές τις αναλογίες σε παγκόσμια κλίμακα. Το κυριότερο είναι ότι η αύξηση της θερμοκρασίας προκαλεί το λιώσιμο των πάγων στους πόλους και την μετατροπή του γλυκού νερού σε θαλασσινό (αλμυρό).
Ένα άλλο αποτέλεσμα της αύξησης της θερμοκρασίας είναι να αυξηθεί η ποσότητα του νερού που η ατμόσφαιρα μπορεί να κρατήσει (σύννεφα), η οποία με τη σειρά της μπορεί να οδηγήσει σε περισσότερες και ισχυρότερες βροχοπτώσεις όταν ο αέρας ψύχεται. Παρά το γεγονός ότι περισσότερες βροχοπτώσεις μπορούν να προσθέσουν στην πόρους γλυκού νερού, στην πραγματικότητα οι ισχυρές βροχοπτώσεις οδηγούν το νερό γρηγορότερα πίσω στην θάλασσα, μειώνοντας την ικανότητα της γης να αποθηκεύσει το νερό για να μπορέσουμε να το χρησιμοποιήσουμε.
Ο θερμότερος αέρας σημαίνει επίσης ότι οι χιονοπτώσεις αντικαθίσταται από τις βροχοπτώσεις και την εξάτμιση, οι ποσότητες των οποίων τείνουν να αυξάνονται. Μια άλλη επίπτωση των υψηλότερων θερμοκρασιών είναι το λιώσιμο των παγετώνων των βουνών. Αυτό θα αυξήσει την παροχή νερού σε ποτάμια και λίμνες, βραχυπρόθεσμα έως μεσοπρόθεσμα, αλλά αυτό θα σταματήσει όταν οι παγετώνες έχουν λιώσει. Στις υπο-τροπικές περιοχές, η κλιματική αλλαγή είναι πιθανό να οδηγήσει σε μείωση των βροχοπτώσεων στις ήδη ξηρές περιοχές. Το συνολικό αποτέλεσμα είναι μια εντατικοποίηση του κύκλου του νερού που προκαλεί πιο ακραίες πλημμύρες και ξηρασίες σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η συνολική εικόνα από την επίδραση της κλιματικής αλλαγής στον πλανήτη σε ότι αφορά την διαθεσιμότητα σε γλυκό νερό είναι διαφορετική από περιοχή σε περιοχή. Οι διαφορετικές αυτές επιδράσεις κάνουν πολύ δύσκολες τις προβλέψεις για την παγκόσμια τάση. Η τεχνική έκθεση της IPCC για την κλιματική αλλαγή και το νερό καταλήγει στο συμπέρασμα ότι, παρά τις παγκόσμιες αυξήσεις στις βροχοπτώσεις, πολλές ξηρές περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της Μεσογείου και της Νότιας Αφρικής θα υποφέρουν άσχημα από την μείωση των βροχοπτώσεων και αύξηση της εξάτμισης.
Ως εκ τούτου, η ειδική έκθεση της IPCC για την προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος εκτιμά ότι περίπου ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι σε ξηρές περιοχές μπορεί να αντιμετωπίσει την αύξηση της λειψυδρίας. Φέτος πήραμε μια γεύση για το τι περιμένει την περιοχή. Οι βροχοπτώσεις στην περιοχή έχουν μειωθεί κατά 30%, ενώ δεν είχαμε βροχές για ένα διάστημα περίπου τεσσάρων μηνών.
Ωστόσο, ο βαθμός στον οποίο αυτό θα συμβεί δεν μπορεί να προβλεφθεί με βεβαιότητα από τα σημερινά μοντέλα. Σε πολλές περιοχές διαφορετικά μοντέλα δεν μπορούν καν να συμφωνήσουν για το αν το κλίμα θα γίνει πιο υγρό ή ξηρό. Για παράδειγμα, μια πρόσφατη μελέτη των μελλοντικών ροών του ποταμού Τάμεση στο Kingston δείχνει μια πιθανή αύξηση 11% μέσα στα επόμενα 80 χρόνια σε σχέση με τα τελευταία 60 χρόνια. Ωστόσο, σύμφωνα με τον ίδιο ακριβώς σενάριο εκπομπών, η ίδια έκθεση παρουσιάζει μια εναλλακτική προβολή από τη μείωση κατά 7% σε ροών.Φέτος στην Βρετανία οι καταστροφικές πλημμύρες στη νότιο-δυτική Αγγλία, στα Midlands και την Ουαλία, περίπου 1.000 σπίτια πλημμύρισαν ενώ περισσότερα από 7000 ακίνητα έχουν πλημμυρίσει μέσα το 2012.
Η άμεση επίπτωση της κλιματικής αλλαγής δεν είναι ο μόνος λόγος για να ανησυχεί κάποιος για το μέλλον του γλυκού νερού. Αυτό που τονίζεται από μια πρόσφατη Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών έκθεση του Προγράμματος είναι η αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού που σημαίνει μεγαλύτερη ζήτηση για τη γεωργία, μεγαλύτερη χρήση του νερού για άρδευση και ρύπανση των υδάτων.
Παράλληλα, η αύξηση της ευημερίας σε ορισμένες χώρες σημαίνει ένα μεγαλύτερο αριθμό των ανθρώπων θα χρησιμοποιήσουν περισσότερο νερό λόγο της αλλαγής του τρόπου ζωής όπως το πότισμα των κήπων, καθαρισμό σπιτιών και αυτοκίνητων. Στις ταχέως αναπτυσσόμενες οικονομίες θα δημιουργηθεί μεγαλύτερη βιομηχανία και σε πολλές περιπτώσεις αυτό έρχεται χωρίς τη σύγχρονη τεχνολογία για την εξοικονόμηση νερού και τον έλεγχο της ρύπανσης. Ως εκ τούτου ανησυχίες για την αλλαγή του κλίματος πρέπει να εξεταστεί μαζί με τη διαχείριση της ρύπανσης και τη ζήτηση για νερό. Είναι γνωστή η ανησυχία των κατοίκων της Χαλκιδικής για τα αποθέματα του νερού με την αύξηση της ζήτησης που δημιουργήθηκε από τον τουρισμό.
Η πιο απλή λύση για την αύξηση της ζήτησης, καθώς και τον τρόπο της ασφάλισης έναντι πιθανών επιπτώσεων της αλλαγής του κλίματος, είναι η τεχνητή αναδιανομή του γλυκού νερού στο χώρο και στο χρόνο: η δημιουργία δεξαμενών (τεχνιτών λιμνών) για την αποθήκευση του νερού, αγωγούς για να μπορεί να μεταφερθεί, και την ανάπτυξη τεχνικών ανάκτησης του γλυκού νερού από τους ωκεανούς με την μέθοδο της αφαλάτωσης (αν και σε περιοχές όπως το Ντουμπάι που εφαρμόζεται η αφαλάτωση το κόστος και η επιβάρυνση του περιβάλλοντος είναι μεγάλη για το εργοστάσιο αφαλάτωσης λειτουργεί με πετρέλαιο).
πηγή: http://www.gatzoli.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου